معرفي مختصر ناتو

ناتو (NATO) واژه مخفف نام انگليسي سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (North Atlantic Treaty Organization) است كه فعلآ ۲۶ كشور از آمريكاي شمالي و اروپا عضو آن هستند.

اعضاي ناتو عبارتند از : بلژيك، بلغاريآ، كانادا، جمهوري چك، دانمارك، استوني، فرانسه، آلمان، يونان، مجارستان، ايسلند، ايتاليا، لتوني، ليتواني، لوگزامبورگ، هالند، ناروي، لهستان، پرتگال، رومانيا، اسلواكي، اسلووني، اسپانيا، تركيه، انگليس و آمريكا عضو آن هستند . ناتو سازماني است كه در دوران پس از جنگ جهاني دوم براي اجراي پيمان آتلانتيك شمالي در سال ۱۹۴۹ تشكيل شد. در سال هاي اوليه بعد از جنگ جهاني دوم و در واكنش به توسعه طلبي هاي شوروي سابق در كشورهاي اروپاي شرقي و مركزي در ماه مارس سال ۱۹۴۸ پنج كشور انگليس، فرانسه، بلژيك، هالند و لوكزامبورگ با امضاي معاهده بروكسل اتحاديه دفاع جمعي را تشكيل دادند .سپس آنها از كشورهاي دانمارك، ايسلند، ايتاليا، ناروي و پرتگال دعوت به پيوستن به اين فرايند كردند. دو ماه بعد با پيوستن كانادا و آمريكا به اين جمع در چهارم آوريل سال ۱۹۴۹ پيمان آتلانتيك شمالي در واشنگتن به امضا رسيد و سازمان ناتو تشكيل شد.

قلب پيمان ناتو ماده پنج آن است كه در آن كشورهاي امضا كننده توافق كرده اند حمله نظامي عليه يك يا چند كشور عضو در اروپا يا آمريكاي شمالي را به عنوان حمله به تمامي كشورهاي عضو تلقي كنند و به مقابله آن برخيزند .طبق ماده ۹ پيمان آتلانتيك شمالي براي سازمان ناتو يك ساختار متمركز متشكل از نهادهاي نظامي و مدني در نظر گرفته شده است. در رأس ناتو شوراي آتلانتيك شمالي متشكل از وزراي كشورهاي عضو قرار دارد كه حداقل هر دو سال يك بار تشكيل جلسه مي دهد. اين شورا بالاترين مرجع تصميم گيري در پيمان ناتو است و تصميمات آن به اتفاق آرا اتخاذ مي شود .

از آنجا كه ناتو براي مقابله با تهديدات نظامي شوروي سابق و پيمان ورشو تأسيس شده بود براي اين سازمان يك سيستم كامل فرماندهي نظامي براي جنگ هاي احتمالي در نظر گرفته شده كه متشكل از رؤساي ستادهاي ارتش كشورهاي عضو و سه سرفرماندهي شامل فرماندهي اروپايي، فرماندهي اقيانوس اطلس و فرماندهي انگليس است .مقر ناتو ابتدا در فرانسه قرار داشت اما پس از آن كه ژنرال دوگل سال ۱۹۶۶ در اعتراض به سيطره آمريكا بر اين سازمان از فرماندهي نظامي ناتو خارج شد به بروكسل منتقل شد .

آمريكا در چارچوب پيمان ناتو حدود ۳۰۰ هزار نيروي نظامي و تعدادي از كلاهك هاي هسته اي خود را براي مقابله با تهديدات شوروي در آلمان غربي و ساير كشورهاي اروپاي غربي مستقر كرد كه پس از فروپاشي شوروي و پايان جنگ سرد كه موجوديت پيمان ناتو به عنوان يك سازمان نظامي را زير سؤال مي برد به تدريج در صدد انتقال آنها به ساير مناطق برآمده است .اگرچه فروپاشي شوروي و وحدت آلمان در سال ۱۹۹۰ موجب شد كه نقش نظامي ناتو زير سؤال برود اما اعضاي اين سازمان با تمركز بر ناتو به عنوان يك سازمان سياسي متولي حفظ ثبات بين المللي در اروپا در صدد گسترش آن نيز برآمده اند .  پس از تشكيل ناتو در سال ۱۹۴۹ با عضويت ۱۲ كشور به مرور كشورهاي عضو آن افزايش يافته است.

يونان و تركيه در سال ۱۹۵۲، آلمان در سال ۱۹۵۵، اسپانيا در سال ۱۹۸۲ و جمهوري چك، مجارستان و لهستان در سال ۱۹۹۹ به ناتو پيوسته اند .همچنين در آخرين مرحله گسترش اين سازمان به شرق در سال 2004 با پيوستن كشورهاي بلغاريا، استوني، لتوني، ليتواني، روماني، اسلواكي و اسلووني تعداد اعضاي ناتو به ۲۶ كشور افزايش يافته است .علاوه بر اين ناتو اكنون در چارچوب جنگ عليه تروريسم در صدد ايفاي نقش در ساير مناطق جهان از جمله افغانستان و عراق برآمده است. تأكيد بيانيه هفدهمين اجلاس سران ناتو در استانبول بر اعزام تعداد بيشتري نيروي نظامي به افغانستان و آموزش نيروهاي نظامي عراق توسط ناتو بيانگر تمايلات جديد ناتو است.

آغاز تنش

ولاديمير پوتين رئيس جمهور روسيه وقتي در كنفرانس امنيتي مونيخ گسترش ناتو به شرق و نزديكترشدن نيروهاي ناتو به مرزهاي روسيه را مورد انتقاد قرار داد  و در مورد آمريكا گفت: «دولت آمريكا در همه عرصه‌‌ها پا را از حد خود فراتر گذاشته است» بسياري خبر از وقوع جنگ سرد جديدي دادند . اختلاف فعلي روسيه با آمريكا و ناتو به هيچ وجه با منازعات دوره جنگ سرد كه ماهيتي ايدئولوژيك (شرق كمونيست در برابر غرب سرمايه‌داري) داشت و اختلاف سيستمي محسوب مي‌شد، قابل مقايسه نيست.

مساله اصلي در آن است كه آمريكا همچنان خود را براي «جهان تك‌قطبي» تجهيز و آماده مي‌كند و ناتو به مثابه «اسب تروايي» است كه از نظر مسكو حاكميت و تماميت ارضي روسيه را هدف قرار داده است .ناتو پس از جنگ جهاني دوم براي مقابله با شوروي و اقمارش در اروپاي شرقي تاسيس شد و پس از تاسيس پيمان ورشو كه نمونه شرقي ناتو محسوب مي‌شد تا پايان جنگ سرد در سال 1990 به عنوان وزنه تعادل رقابت نظامي دو بلوك شرق و غرب عمل مي‌كرد.
پس از فروپاشي شوروي، پيمان ورشو از هم گسست اما ناتو همچنان به حيات خود ادامه داد. تاكنون بارها سعي شده است «ماموريت‌هاي جديدي» براي ناتو در قالب «تهديدهاي جديد» تعريف شود كه اين اتفاق نيفتاده است اما ناتو «مأموريت‌هاي جديدي» در قالب «مديريت جديد دولت سازي» براي جهان را تجربه مي‌كند.
در حال حاضر هفده هزارنيروي ناتو در كوزوو به سر مي‌برند. اين نيروها زمينه را براي تجزيه كوزوو فراهم كرده‌اند. گر چه گرايش تجزيه‌طلبي آلباني‌تبارها در كوزوو وجود دارد، اما نقش ناتو در به رسميت ‌شناختن و مشروعيت بخشي به اين گرايش غيرقابل انكار است. در آخرين طرحي كه ارائه شده و در شوراي امنيت سازمان مطرح است،‌بحث استقلال كوزوو مطرح است كه روسيه با آن مخالف است.

پروژه دولت‌سازي در كوزوو عينا در تي‌مور شرقي كه تا چند سال پيش در اختيار اندونزي بود به دست عضو غيررسمي ناتو يعني استراليا در حال اجراست. از همين رو استراليا هر روز بر پيوندهاي نظامي خود با ناتو مي‌افزايد و اين راهي است كه جاپان نيز مي‌رود. ناتو مسئول آموزش نيروهاي پوليس و ارتش عراق است و در افغانستان نيز رسما نيروهاي ناتو فعال هستند.

ناتو اخيرا حفاظت از خط لوله نفت باكو – تفليس- جيهان را نيز بر عهده گرفته است . كشورهاي شرق اروپا جملگي عضو ناتو شده‌اند و ناتو پيوندهاي حساسيت‌برانگيزي براي روسيه،  گرجستان، جمهوري آذربايجان و اكراين سامان داده است. اغراق نيست اگر گفته شود، بي‌ثباتي فعلي سياسي در اكراين در واقع ناشي از چالش ميان روسيه و ناتو (آمريكا) است كه در كيف پايتخت اوكراين صورت مي‌گيرد .پوتين در دوره زمامداري خود به اين نتيجه رسيده است كه فدراسيون روسيه با اين وسعت و جمعيتي كه دارد درشت‌تر از آن است كه بتواند نوعي روابط متعادل با اروپا را سامان دهد، از اين رو براي اتحاديه اروپا و آمريكا روسيه فقط و فقط مي‌تواند در مناسبات جهاني «يك رأي» تلقي شود. همانگونه كه لوكزامبورگ يا جزيره مالت در اتحاديه اروپا فقط يك رأي محسوب مي‌شود.
اين نگاه از نظر مسكو «تنزل رتبه» قلمداد مي‌شود و نافي منافع ملي روسيه و حاكميت اين كشور است.
ناتو در رويكرد جديد خود فقط با چالش و مقابله روسيه روبرو نيست. چنانكه حتي در قضيه استقرار سامانه‌هاي موشكي آمريكا در جمهوري چك و لهستان، گرچه دولت‌هاي اين دو كشور، به خواسته آمريكا تن دادند، اما مردم اين كشورها با اين استدلال كه استقرار اين موشك‌ها در چارچوب منافع آمريكاست و نفعي براي ملت‌هاي چك و لهستان ندارد، بي‌د‌رنگ با تظاهرات خياباني لب به اعتراض گشوده‌اند.

سپر موشکي آمريکا

فرانس يوزف يونگ، وزير دفاع آلمان پيشنهاد كرد سپر موشكي آمريكا كه قرار است در لهستان و جمهوري چك راه‌اندازي شود در زير چتر پيمان ناتو قرار گيرد .فرانس يوزف يونگ اين مطلب را پس از نشست وزيران دفاع ناتو در شهر ويسبادن آلمان اعلام كرد و افزود كه به دليل گفت‌وگوهايي كه در همه مراحل بين پيمان آتلانتيك شمالي و روسيه برگزار مي‌شود با قرار گرفتن سپر موشكي آمريكا دركشورهايي كه عضو پيمان ناتو هستند مي‌توان به نگراني روسيه پايان داد.

 در حاشيه اين نشست مشخص شد كه آمريكا علاوه بر استقرار پايگاه‌هايي در لهستان و جمهوري چك در نظر دارد سيستم موشكي در قفقاز نيز ايجاد كند .روسيه بارها اعلام كرد كه استقرار اين سيستم را به عنوان خطري براي سيستم دفاعي خود مي‌داند و اين استدلال آمريكا را كه اين سيستم براي ردگيري موشك‌هايي از كره‌شمالي و احتمالاً ايران است نمي‌پذيرد.

همچنان وزير دفاع آلمان گفته است كه يك سيستم دفاعي چندمليتي بهتر است جايگزين طرح آمريكا شود .سخنان وزير دفاع آلمان با واكنش‌هاي گوناگوني روبه‌رو شد و يك ديپلمات فرانسوي كه در نشست ويسبادن حضور داشت به خبرگزاري فرانسه گفت كه از آنجا كه آلمان ديدي انتقادي به برنامه موشكي آمريكا در لهستان و چك داشت اين پيشنهاد يونگ غير منتظره بود .در آلمان نيز اين پيشنهاد وزير دفاع در تضاد با سخنان وزير خارجه اشتاين ماير است كه ديدي انتقادي نسبت به استقرار اين موشكها در چك و لهستان دارد .در همين حال روزنامه گاردين نيز نوشت كه علاوه بر بحران بين روسيه و آمريكا بر سر استقرار موشك‌هاي آمريكايي در كشورهايي كه روزي عضو پيمان ورشو و متحد روسيه بودند، سخنان رئيس تازه سازمان اطلاعات ملي آمريكا كه دموكراسي در روسيه را به چالش كشيده بود نيز روابط آمريكا و روسيه را در شرايط بحراني قرار داده است.

سکرترجنرال ناتو در گفت‌وگويي با روزنامه فايننشيال تايمز آلمان گفته است بايد به فکر تهديدات باشيم.

ناتو به اروپاي غربي هشدار موکدي درباره توان موشک‌هاي دوربرد ايران و کورياي شمالي داد. اين پيمان نظامي به فکر ايجاد سپري حفاظتي است و روسيه به تخريب آن سپر تهديد کرده است.
ياپ دو هوپ شفر، سکرترجنرال ناتو در گفت‌وگو با روزنامه فايننشيال تايمز آلمان گفت: اگر ما آزمايش موشکي کورياي شمالي و توان ايراني‌ها و آنچه مي‌گويند را نظاره ‌گر باشيم، دلايلي وجود دارد که بايد فکر تهديدات باشيم.
نمايندگان عالي‌رتبه ناتو بر اساس اطلاعاتي که فايننشيال تايمز آلمان به دست آورده است، قصد دارند در هفته‌هاي آينده سناريوي سکرترجنرال  خود را مورد استفاده قرار دهند تا به تبليغ نصب سيستم سپر موشکي در اين قاره بپردازند .اين پيمان نظامي قصد دارد از طريق مذاکرات در مهم‌ترين پايتخت‌هاي اروپايي ترديدهايي که باعث مخالفت با استقرار اين سيستم ضدموشکي آمريکايي مي‌شود را رفع کنند. به گفته بسياري از نمايندگان ناتو سپر حفاظتي آمريکا که در لهستان و جمهوري چک مستقر مي‌شود تقريبا همه اروپا را از تهديدات موشکي احتمالي ايران و کورياي شمالي مصون مي‌دارد.
ولاديمير پوتين، رييس جمهور روسيه بارها انتقاداتي را عليه اين سپر موشکي مطرح کرده است. ژنرال‌هاي روس نيز در همين حال تهديد کرده‌اند اگر لازم باشد بخشي از اين سيستم را به صورت نظامي به تعطيلي مي‌کشانند . ناتو در مناقشه‌اي سنگين بر سياستمداران ارشد اروپايي و بخشي از اعضايش فشار مي‌آورد. ژاک شيراک، رييس جمهور فرانسه درباره اين طرح آمريکايي هشدار داد: "ما بايد بسيار محتاط باشيم تا خود را از شکل‌گيري خط انشقاق جديدي در اروپا يا بازگشت به نظم گذشته محافظت کنيم.
ژان آسلبورن، وزير امور خارجه لوگزامبورگ هم گفت: اگر ما روسيه را به گوشه برانيم، در اروپا شاهد ثبات نخواهيم بود .آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نيز خواستار مذاکرات فشرده با روسيه شده است.

دو هوپ شفر بر خلاف اين اظهارات از سپر موشکي دفاع کرد. وي گفت: لازم نيست نابغه فنون يا انيشتن باشيم تا بفهميم که اين سيستم هدفش روسيه نيست. اين سيستم توانايي آنها را براي وارد کردن ضربه اول تقليل نمي‌دهد .در مقر اصلي ناتو در بروکسل اکنون فقط طرح‌هاي مطرح هستند که موافق سپر آمريکايي‌اند.

بر اساس اين طرح‌ها، هزينه‌هاي محافظت به صورت قابل توجهي کاهش مي‌يابند.
جنوب شرقي قاره اروپا در برابر راکت‌هاي کوتاه برد محافظت خواهند شد. دو هوپ شفر گفت: نبايد در سيستم سپر موشکي اروپا ليگ دسته اول و دسته دوم وجود داشته باشد. براي من ناگسستني بودن امنيت، اصلي بسيار مهم است. من علاقه‌مندم مباحث در ناتو را بر اين مبنا پيش ببرم.
قرار است وزيران دفاع 26 عضو ناتو در ماه ژوئن درباره اين طرح با يکديگر بحث کنند.
علاوه بر ترديدهاي سياسي، دولت‌هاي اروپاي غربي به کارآمدي سپر آمريکايي ترديد دارند. اين پروژه 10 ميليارد دالر در سال هزينه دارد و آزمايش‌هايش به نتايج مختلفي منجر شده است. همچنين اين سپر فقط براي حملاتي طراحي شده است که با تعداد اندکي راکت صورت بگيرد و براي حملات در مقياس بزرگ‌تر نمي‌توان زياد روي آن حساب باز کرد .دو هوپ شفر در همين حال پروژه آمريکا را قابل تلفيق دانست: ما بر روي يک سيستم کار مي‌کنيم تا از نيروهاي‌مان حمايت کنيم، نه از مراکز جمعيتي و محدوده آنها. بعدتر مي‌توان تلفيق هر دو سيستم را با يکديگر داشت.

آمريکا براي اولين بار به صورت رسمي از جمهوري چک خواست تا خاک خود را براي استقرار بخشي از سيستم‌هاي جنجالي سپر موشکي آمريکا در اروپا در اختيار اين کشور قرار دهد .ميرک توپولانک، نخست وزير جديد و سياستمدار محافظه‌کار جمهوري چک با اعلام اين مطلب افزود، آمريکا قصد دارد در يک منطقه نامشخص اين تاسيسات راداري را مستقر کند .وي اعلام کرد که دولت سبز او در ماه‌هاي آينده با واشنگتن در اين باره مذاکره کند .مطبوعات پراگ پيش از اين گزارش کرده بودند که پنتاگون قصد دارد يک تاسيسات راداري را در چک و يک انبار راکتي را در لهستان مستقر کند.

اين اخبار تاکنون به صورت رسمي تاييد نشده بودند .در همين حال توپولانک نيز در آن زمان به صورت غيرمستقيم تاييد کرده بود که به دليل مخالفت‌هاي چک، وزارت دفاع آمريکا از موضوع استقرار حدود ده  موشکي صرف‌نظر کرده است .وي گفت، وي شخصا در مذاکرات مربوط به تاسيسات سپر موشکي حضور خواهد داشت . ولاستا پارکانوا، وزير دفاع چک نيز تصديق کرد که اين موضوع "حساس" است .اين سياستمدار دموکرات مسيحي افزود، سپرموشکي مي‌تواند امنيت چک را بالا ببرد .

کارشناسان آمريکايي سال گذشته براي تعيين محل استقرار سيستم سپرموشکي آمريکا به چک و لهستان سفر کرده‌اند .اين اولين سپرموشکي آمريکا خارج از مرزهاي اين کشور خواهد بود، سيستم‌هايي که در حال حاضر در کاليفرنيا و آلاسکا واقع شده‌اند . كشور‌هايي كه در گذشته عضو پيمان ورشو بوده‌اند تهديدي آشكار عليه روسيه محسوب مي‌شود.

درين گيرودارژنرال ولاديمير پوپووكين رييس بخش فضايي ارتش روسيه،كه مسووليت يافتن موقعيت موشك‌ها برعهده آن است، ضمن بيان مطلب فوق افزود: تحليل ما حكايت از آن دارد كه استقرار يك سيستم راداري در جمهوري چك و يك سيستم استقرار دفاع موشكي در لهستان آشكارا تهديدي را عليه روسيه ايجاد خواهد كرد.

ايالات متحده آمريكا مذاكراتي را با جمهوري‌هاي سابق بر اين كمونيست چك و لهستان براي استقرار سيستم دفاع موشكي در شرق اروپا انجام داده است ، اين كشور‌ها كه پيش از اين عضو پيمان ورشو بودند اكنون در ناتو (سازمان پيمان آتلانتيك شمالي) عضويت دارند .آمريكا در نظر دارد تنها يك سيستم راداري در جمهوري چك نصب كند و سيتم‌هاي پرتاب موشك را در لهستان.

تلاش‌هاي آمريكا در استقرار سيتم‌هاي دفاع موشكي در اقمار سابق اتحاد جماهير شوري(كشور‌هايي كه سلبق بر اين در بلوك شرق عضويت داشتند) كه اكنون اغلب آن‌ها از اعضاي ناتو محسوب مي‌شوند،همواره انتقادات روسيه را برانگيخته و سبب شده تا خاطرات دوران جنگ سرد در اذهان مردم زنده شود.

 پس از اعلام اتخاذ چنين تصميمي از سوي آمريكا ،اندري كوكوشين يكي از روساي پيشين شوراي امنيت ملي روسيه كه اكنون رياست كميته روابط با جمهوري‌هاي سابق شوروي در دوماي (مجلس) روسيه را عهده دار است،نسبت به اتخاذ تصميمي جهت مقابله به مثل با اين تصميم آمريكا هشدار داده است .

درحالي كه مقامات آمريكايي ادعا كرده‌اند اين سيستم موشكي براي دفاع از اروپا در برابر موشك بين قاره‌اي،كه ممكن است از نقاط ديگر جهان شليك شوند، استقرار مي‌يابند، روس‌ها معتقدند كه استقرا اين موشك‌هاي دفاعي آمريكا در شرق اروپا تعادل نظامي در اين قاره را برهم خواهد زد و دوره‌اي از رقابت گسترده تسليحاتي را در پي خواهد آورد .

ناتو سازمان دفاعي- نظامي بلوك غرب بود كه پس از جنگ جهاني دوم براي جلوگيري از نفوذ سياسي -نظامي اتحاد جماهير شوروي و كشور‌هاي بلوك شرق تاسي شده بود. كشور‌هاي بلوك شرق نيز سازمان كشور‌هاي عضو پيمان ورشو را در مقابل سازمان پيمان اتلانتيك شمالي(ناتو) به منظور جلوگيري از نفوذ غرب در بلوك شرق تاسيس كرده بودند. 

اختلافات داخلي روسيه

ائتلاف موسوم به روسيه ديگر توانست، عليرغم ممنوعيت اعلام شده از سوي دولت این کشور، تظاهرات گسترده‌اي را تحت عنوان ‌راهپيمايي مخالفان در خيابان‌هاي مسکو به راه بياندازد .این در شرایطی انجام شد که نیروهای امنیتی روسیه با حضور وسیع خود  مسکو را به يک دژ در محاصره تبديل کرده بودند بطوری که بعضی از خبرنگاران تعداد نیروهای امنیتی را از تظاهرکنندگان بیشتر اعلام کردند .از آنجا که تعداد زیادی از تظاهرکنندگان دستگیر شدند در اثر برخوردی که بین پلیس و مردم پیش آمد عده ای زخمی شدند اما کسی کشته نشد .   با وجود آنکه این تظاهرات در فردای همان روز در سن پترزبورگ هم ادامه یافت اما دولت توانست از گسترش دامنه تظاهرات جلوگیری کند.

به دلیل آنکه روسیه در سالهای اخیر کمتر چنين صحنه‌هاي خشونت آ‌ميزي را تجربه کرده بود خبرگزاری‌ها ی غربی سعی کردند پوشش همه جانبه ای به آن بدهند. درعين حال روز شنبه طرفداران پوتین نیز در مرکز شهر مسکو حدود 15 هزارنفر از فعالان ‌گارد جوانان ‌وابسته به حزب روسيه نيزراهپيمايي موافقان به راه انداخته بودند .اين اقدامات که به صورت آرام برگزار شد، بيشتر شبيه يک جشن بود، جوانان تصاويري از ولاديمير پوتين در دست داشته و پلاکاردهايي با ابرازلطف نسبت به وي حمل مي‌کردند و تصاوير دشمنان رئيس جمهور را نيز به زباله آغشته کرده بودند .به دور از جنجال‌هاي مرکز شهر مسکو، تظاهرات ديگري نيز از سوي ديميتري راگوزين رهبر حزب جديد روسيه بزرگ ‌نيز صورت گرفت.

راهپيمايي مخالفان که مدتها بود ائتلاف موسوم به «روسيه ديگر» حکومت را به آن تهديد مي‌کرد چندان هم مستمر و پرجمعيت برگزار نشد و با توجه به شيوه‌هاي بکار گرفته شده از سوي ترتيب دهندگان آن بيشتر يک اقدام نمادین برای وارد شدن در عرصه انتخابات روسیه محسوب مي‌شود .به نظر مي‌رسد که بين وقايع روي داده درروزهای شنبه و یکشنبه مسکو و سن پترزبورگ با اظهارات علني بوريس برزوفسکي میلیاردر ناراضی روسیه که در تبعید خودخواسته در لندن زندگی می‌‌کند، ارتباط منطقی وجود دارد.

او در گفتگو با خبرنگاران در خصوص اين که درصدد به راه انداختن انقلابي در روسيه است گفت به همه مخالفان پوتین برای سرنگونی حکومتش کمک مالی می کند .چند روز قبل از آن نیز گزارش وزارت امور خارجه آمريکا در خصوص دموکراسي و حقوق بشر منتشر شد که در آن به تامين مالي سازمانهاي مخالف در روسيه توجه خاصي شده بود .این گزارش اگرچه اعتراض رسمي روسیه را در پی داشت اما به خوبی نشان می داد که امریکا برای پوتین نقشه‌هایی در سر می‌پروراند.

به نظر می‌رسد اقدامات جدي، کاملا برنامه ريزي شده و پيگيرانه‌اي از سوی آمریکا در حال انجام است.آمریکا قصد دارد از هر نيرو و شخصيتي که قادر به تاثيرگذاري بر روند اوضاع روسیه و بي ثبات کردن اوضاع داخلي این کشورباشد، براي رسيدن به هدف خويش استفاده کند . ويکتور کوزنيتسوف، نماينده دوماي روسيه معتقد است که در شرايط کنوني، روسيه تحت فشار بارزي قرار دارد و حملات اطلاعاتي بر ضد آن انجام مي‌شود تا در جامعه روسيه شکاف ايجاد شود.

به باور تحلیلگران روسیه، آمریکا با سازماندهی تظاهرات و کمک به مخالفین پوتین تلاش دارد از یکسو امتیاز بیشتری را از پوتین در این 14 ماهی که از دوران ریاست جمهوری‌اش باقی مانده است بدست آورد و از سوی دیگر خود را برای کار کردن با روسیه بعد از پوتین آماده سازد.

مخالفین پوتین چه کسانی هستند؟

ميخائيل دوگين، رئيس مرکز تجزيه و تحليل ژئوپليتيکي روسيه در مصاحبه با روزنامه نزاویسما ياگازتا چاپ مسکو مي‌گويد:«حيات سياسي روسيه بخصوص در عرصه فعاليت احزاب سياسي و سيستم انتخاباتي روسيه به گونه‌اي است که نيروهاي سياسي طرفدار آمريکا، نظير افرادي مثل کاسپاروف، کاسيانوف، ريژکوف و ليمونوف، کوچکترين شانسي براي موفقيت ندارند . در ايالات متحده آمريکا به منظور توسعه دموکراسي دراوراسيا، علنا مبلغ يک ميليارد ودوصد ميليون دالرهزينه شده است که مبلغ قابل توجهي است ولي اين پول اصولا صرف ايجاد يک حزب سياسي نخواهد شد چرا که جامعه روسيه اصولا با هدايتهايي که از خارج صورت بگيرد بشدت مخالفت مي‌کنند . در چنين شرايطي تنها يک راه باقي مي‌ماند و آن بي ثبات ساختن سيستم سياسي روسيه به گونه‌اي است که با از بين بردن آن، شرايط لازم براي بروز انقلاب مهيا شود . واقعیت آن است که در حال حاضر مخالفین پوتین تیم نامتجانسی از چپ‌های افراطی تا ملی گرایان تندرو و لیبرال‌های طرفدار غرب را شامل می‌شوند که برسر مبارزه با پوتین با هم متحد شده‌اند .

از آنجا که روسیه درسال آینده میلادی انتخابات ریاست جمهوری را در پیش دارد و پوتین دوره ریاست جمهوری‌اش در 87 به پایان می رسد . مخالفان او می‌دانند که او نمی‌خواهد برای سومین بار کاندیدا شود چرا که بر طبق قانون اساسی روسیه بیش از دو بار پی در پی نمی‌تواند کاندیدا شود بنابراین آنها از هم اکنون با برگزاری تظاهرات تلاش می‌کنند مانع از به قدرت رسیدن متحدان پوتین در روسیه شوند. افرادی نظیر سرگئی ایوانف معاون اول نخست وزیر و یا مدمدوف دیگر معاون اول نخست وزیر روسیه که هر دو شانس انتخاب دارند. برای مخالفان پوتین در واقع به عنوان کارگزاران او محسوب می‌شوند و آنها معتقدند در صورت انتخاب ایوانف یا مدمدوف حکومت پوتین در سایه ادامه می‌یابد.

احزاب مخالف دولت از جمله اتحاد دمكراتيك روسيه ؛ ناسيونال بلشويك  و جنبش روسيه ديگر و جبهه متحد مدني  با این مشکل اساسی روبرو هستند که کارنامه عملکرد پوتین هم از لحاظ اقتصادی به دلیل افزایش قابل توجه قیمت نفت در سالهای اخیر، وضعیت بسیار بهتری نسبت به سال 2000 دارد که پوتین زمام امور را از یلتسین تحویل گرفت و هم از لحاظ سیاسی با کنترول بحران چچن و حل و فصل مشکلات قومی در این کشور اوضاع نسبتا پایداری در روسیه حاکم شده است که مخالفان را خلع سلاح تبلیغاتی کرده است.

بنابراین آنها سوژه مناسبی برای جلب توجه مردم ندارند .با وجود آنکه رابطه نزدیکی بین تحولات روسیه با اوکراین و قرقیزستان مشاهده می‌شود اما برخلاف اوکراین و قرقیزستان به نظر نمی‌رسد طرح آمریکا برای تغییرات آرام در روسیه به نتیجه برسد. انقلاب در روسیه سیاه یا سفید است. انقلاب رنگی آن هم از طریق به کار گیری قدرت نرم  به جایی نمی‌رسد.

تنش بين روسيه و آمريکا

روسيه سخت مشغول طراحي و برنامه‌ريزي براي نشان دادن واكنش نظامي به تلاش‌هاي جنجالي آمريكا در ايجاد سيستم جديد دفاع موشكي در شرق اروپاست .روزنامه گاردين به نقل از مقامات مطلع در كرملين نوشت، اين تلاش كرملين و اقدامات آمريكا نگراني از وقوع رقابت تسليحاتي به شيوه جنگ سرد را بيشتر كرده است.

روسيه معتقد است كه تصميم آمريكا براي استقرار موشك‌هاي رهگير و تاسيسات رادار در لهستان و جمهوري چك ثبات استراتژيك دنيا را تغيير مي‌دهد و دگرگون مي‌كند. به همين دليل كرملين در فكر واكنش تلافي‌جويانه به اين اقدام است . كرملين هنوز به صراحت برنامه‌هاي خود را اعلام نكرده است.

اما كارشناسان دفاعي مي‌گويند، واكنش روسيه به احتمال زياد شامل ارتقاي زرادخانه موشك هسته‌اي و توليد موشك‌هايي مي‌شود كه سرنگون كردن آنها سخت‌تر باشد .روسيه همچنين قصد دارد موشك‌هاي بيشتري را در موقعيت پرتاب و آماده باش قرار دهد و ناوگان زيردريايي هسته‌اي خود را به سوي قطب شمال حركت دهد. در اين منطقه شناسايي موقعيت زيردريايي‌هاي روسي دشوار است .روسيه همچنين مي‌تواند سيلوهاي جديد آمريكا را زير پوشش موشك‌هاي اسكاندر خود قرار دهد كه از كالينينگراد پرتاب مي‌شود

 . ديميتري پسكوف سخنگوي ارشد كرملين در گفتگو با روزنامه انگليسي گاردين در اين باره مي‌گويد، مسكو احساس مي‌كند كه از سوي پنتاگون مورد خيانت واقع شده است . او مي‌گويد: ما به شدت نگران و نااميد هستيم. واشنگتن درباره اين برنامه‌ها به هيچ وجه حتي يك كلمه هم با ما صحبت نكرده بود و هيچ كدام از اين ها را با ما درميان نگذاشته بود. با اين كارها توازن استراتژيك اروپا به شدت دچار تغيير مي‌شود و ثبات استراتژيك جهان هم آسيب مي‌بيند.

سخنگوي كرملين در ادامه سخنانش گفت: گويي كه ما را فريب داده‌اند. به همين دليل ما هم بايد به فكر گزينه‌هاي جايگزين باشيم كه البته هزينه كمتر و كارايي بيشتري داشته باشد. هر واكنشي از سوي ما بايد در چارچوب تكنولوژي جديد باشد . به گفته سخنگوي كرملين ولاديمير پوتين رييس جمهور روسيه در كنار اقدامات تلافي جويانه نظامي خواستار گفتگو هم هست و اين گزينه را هم كنار نخواهد گذاشت . دولت بوش مي‌گويد سيستم دفاع موشكي كه در شرق اروپا مستقر خواهد كرد با هدف سرنگون كردن موشك‌هايي طراحي شده كه از سوي كشورهاي به اصطلاح سركش مانند كره شمالي شليك مي‌شود.

مقامات اين دولت مي‌گويند كه اين سيستم در برابر زرادخانه گسترده هسته‌اي روسيه توان مقابله ندارد. اما اين ادعاها با بدگماني از سوي نه تنها روسيه بلكه متحدان نگران آمريكا در ناتو نگريسته مي‌شود .از جمله اين متحدان نگران و بدبين به نيات آمريكا، كشور آلمان است كه در آن كورت بك رهبر سوسيال‌دمكراتها چندي پيش هشدار داد، آمريكا و روسيه در آستانه يك رقابت تسليحاتي ديگر بر سر خاك اروپا هستند . كارشناسان دفاعي مي‌گويند شكي نيست كه هدف واقعي اين سپر موشكي آمريكا در حقيقت روسيه است.

جغرافياي منطقه استقرار نظام موشكي جاي هيچ شكي باقي نمي‌گذارد كه هدف اصلي اين سيستم نيروهاي هسته‌اي روسيه و چين هستند. ژنرال ولاديمير بلوس كارشناس برجسته روسي در زمينه تسليحات ضد موشك بالستيك در اين باره مي‌گويد، پايگاههاي سيستم دفاع موشكي آمريكا تهديد جدي براي نيروهاي استراتژيك هسته‌اي ما هستند .تهديد به وجود آمدن يك رقابت تسليحاتي جديد ميان آمريكا و روسيه اكنون و در زماني مطرح شده‌است كه روابط ميان اين دو كشور در بدترين سطح در يك دهه گذشته قرار گرفته است .در ماه فوريه پوتين در جريان سخنراني در اجلاس امنيتي مونيخ دولت بوش را به تلاش براي تبديل شدن به قدرت انحصاري دنيا متهم كرد. هفته گذشته دوماي روسيه هشدار داد كه برنامه هاي موشكي آمريكا ممكن است به وقوع جنگ سرد دوم در جهان منجر شود.

در همان روز روسيه همكاري با آمريكا در اين سپر موشكي را رد كرد. سخنگوي وزارت خارجه روسيه در پاسخ به پيشنهاد آمريكا براي به همكاري طلبيدن مسكو در اين طرح موشكي گفت، علي‌رغم پيشنهاد آمريكا روسيه هيچ دليل منطقي براي همكاري در چارچوب اين سپر موشكي نمي‌بيند.

تحليلگران مي‌گويند، احساس مشتركي در روسيه وجود دارد حاكي از اينكه آمريكا بعد از فروپاشي شوروي از توافقنامه‌هاي خود براي كنار گذاشتن سياست جنگ سرد سرپيچي كرده و به تعهدات خود عمل نكرده است. روس‌ها معتقدند كه تفكر جنگ سرد هنوز در ميان رهبران كاخ سفيد به ويژه در اين دوره حاكم است.

روسيه براي ناتو ضرب‌الاجلي يک ساله را تعيين کرده است تا کشورهاي اروپايي که هنوز پيمان‌هاي مربوط به نيروهاي نظامي متعارف در اروپا (CFE) را تصويب نکرده‌اند، اين اقدام را انجام دهند .

روزنامه استاندارد - چاپ اتريش – گزارش داد، يکي از مقامات ارشد کرملين به خبرگزاري اينترفکس گفت، اگر آنها نخواهند ظرف يک سال به توافق برسند، روسيه از اين پيمان خارج خواهد شد .وي گفت: تاکنون ما نزد شرکاي‌مان هيچ حرکتي در جهت تصويب اين پيمان‌ها نديده‌ايم. تاکنون عمل به اين پيمان يک جانبه بوده است .ولاديمير پوتين، رييس جمهور روسيه پيش‌ از اين توقف يکجانبه اجراي پيمان CFE را که در سال 1990 ميلادي با ناتو منعقد شده ، اعلام کرده است. وي در سخنراني سالانه‌اش که در مسکو انجام داد، گفت: من تعليق اقدام روسيه براي عمل به اين پيمان را توجيه‌پذير تلقي مي‌کنم. اين تصميم مادامي معتبر است که همه اعضاي ناتو بدون استثنا اين پيمان را تصويب کنند.

مقرهاي ناتو در مرزهاي روسيه

پوتين دليل اين گام را علاوه بر ديگر مسايل، طرح‌هاي آمريکا براي استقرار سپر موشکي در اروپاي شرقي خواند و گفت: شرکاي ما طوري رفتار مي‌کنند که اشتباه است .پيمان CFE و ورشو با اين هدف منعقد شده بودند تا نيروهاي نظامي متعارف زميني و هوايي را در اروپا کاهش دهند.

کشورهاي حوزه بالتيک پيمان CFE را تصويب نکرده‌اند
به گفته روسيه، ايسلند، ليتلند و ليتواني به عنوان بخش‌هاي سابق اتحاد جماهير شوروي که اکنون اعضاي جديد ناتو هستند، پيمان CFE را هنوز تصويب نکرده‌اند. نسخه جديد اين پيمان‌ها در سال 1999 ميان اعضاي ناتو و روسيه به امضا رسيد. روسيه اين پيمان را در سال 2004 به تصويب رساند. کشورهاي عضو ناتو تصويب اين پيمان را به خروج نيروهاي روسي از مولداوي و گرجستان، جمهوري‌هاي سابق اتحاد جماهير شوروي منوط کرده‌اند.

ناتو علاقه‌اش را براي توافق با روسيه بر سر اين پيمان جنجالي اعلام کرد. ياپ دو هوپ شفر، دبيرکل ناتو در اسلو گفت که اين سازمان علاقه‌مند است با مسکو در اين باره مذاکره کند . وي به طرح آمريکا براي استقرار سيستم سپر موشکي در اروپاي شرقي اشاره‌اي نکرد، اما گفت که ناتو تحقق پيمان‌هاي 1990 را داراي اهميت بالايي مي‌داند .ولاديمير پوتين رئيس‌جمهور روسيه دستور ايجاد مجموعه صنايع انرژي اتمي اين كشور در قالب يك شركت سهامي عام را صادر كرد .ولاديمير پوتين هدف از تأسيس اين شركت دولتي را تجديد ساختار صنايع انرژي هسته‌اي، حفظ و توسعه توانمندي‌هاي علمي و صنعتي، تحكيم موقعيت كالاها و خدمات مرتبط با استفاده صلح‌آميز از انرژي هسته‌اي در بازارجهاني اعلام كرده است. شركت صنايع انرژي اتمي روسيه با پيشنهاد دولت، تأسيس شده و تمام سهام آن در اختيار دولت خواهد بود .بر اساس دستور پوتين، اولويت فعاليت‌هاي اين شركت شامل طرح‌ريزي، احداث، به‌كارگيري، خدمات تضميني، مدرن‌سازي دستگاه‌هاي اتمي و مراكز حفظ مواد هسته‌اي و نيز تعمير يا از رده خارج كردن دستگاه‌ها خواهد بود.

انجام تحقيقات اتمي، به‌كارگيري فناوري‌هاي پيشرفته هسته‌اي، احداث و راه‌اندازي نيروگاه‌هاي اتمي از جمله در خارج از روسيه و خدمات تضميني آن، توليد برق و انرژي حرارتي در نيروگاه‌هاي اتمي، اكتشاف منابع معدني داراي مواد اتمي و راديو اكتيو، توليد سوخت هسته‌اي و آموزش پرسنل كادر اتمي از ديگر اختيارات و وظايف شركت صنايع اتمي روسيه اعلام شده‌است .تا پيش از اين، آژانس فدرال انرژي اتمي روسيه مسئوليت اين طرح‌ها را بر عهده داشت . شركت "اتم استروي اكسپرت" بزرگ‌ترين شركت ساخت نيروگاه‌هاي اتمي روسيه زير مجموعه شركت جديد صنايع انرژي اتمي اين كشور خواهد بود .دولت روسيه اعلام كرده قصد دارد در ‪ ۱۲سال آينده، ‪ ۲۶نيروگاه اتمي جديد در اين كشور احداث كند.

ولاديمير پوتين، رييس جمهور روسيه هفته گذشته را در خاورميانه گذراند. اين سفر كه نوعي قدرت‌نمايي در منطقه در برابر آمريكا به نظر مي‌رسيد، فرصت خوبي بود تا از اين طريق نقش و نفوذ مسكو در منطقه ارزيابي شود .اكنون دو سال است كه روسيه با تهديد استفاده از وتوي خود در شوراي امنيت فهرست تحريم‌هاي پيشنهادي غرب عليه برنامه هسته‌اي ايران را معطل نگه‌داشته است. نتيجه چنين موضع‌گيري اين شد كه اكنون تحريم‌هايي كه شوراي امنيت عليه ايران تصويب كرد بسيار كم اثر و كم رنگ بود.

روسيه از رابطه خود با ايران به عنوان ابزاري براي اعمال نفوذ در ديپلماسي خاورميانه استفاده مي‌كند. اين ديپلماسي همان حوزه‌اي است كه واشنگتن سال‌ها و از بعد از پايان جنگ سرد تلاش مي‌كند روسيه را از آن دور نگه‌دارد. دليل ديگر تلاش روسيه و مقاومت او در برابر تحريم هسته‌اي ايران حفاظت از منافع خودش است .روسيه مشغول ساخت نيروگاه بوشهر است و محدود شدن فعاليت ايران در اين حوزه به زيان روسيه است. از سوي ديگر روسيه با تحريم مالي ايران مخالفت مي‌كند، زيرا اين تحريم، زيان زيادي براي مسكو به دنبال خواهد داشت. پوتين بارها گفته است كه ايران برخلاف كورياي شمالي بازرسان انرژي هسته‌اي را اخراج نكرده و از پيمان منع تكثير هسته‌اي يا همان ان. پي. تي خارج نشده و سلاح هسته‌اي آزمايش نكرده است .بنابراين بايد با ايران با احترام و به گونه‌اي ديگر رفتار شود.

روابط تجاري روسيه با ايران بسيار نيرومند است. آمريكا اخيراً به بانك‌هاي خارجي فشار آورده تا معاملات خود را با ايران محدود كنند. ماه گذشته دولت بوش پنج شركت از جمله چهار شركت چيني را به فهرست مغضوبين خود به دليل كمك به ايران و معامله با اين كشور اضافه كرد .اين شركت‌هاي مغضوب شده از هر گونه معامله با آمريكا منع مي‌شوند. اكنون اين نگراني در مسكو به وجود آمده كه دولت بوش بعد از شركت‌هاي چيني به سراغ شركت‌هاي روسي برود و آنها را به خاطر رابطه با ايران تحريم كند.  سياست روسيه در برابر ايران با محدوديت‌هاي زيادي روبه‌روست.

وجود يك ايران قدرتمند در نزديكي روسيه‌اي كه 20 ميليون مسلمان دارد، براي اين كشور گمانه‌زني‌هاي ناخوشايندي به همراه مي‌آورد. ايران از حاميان جدايي‌طلبان چچن بوده‌ و هست و اين موضوع كه همواره براي روسيه حياتي بوده براي سياستمداران مسكو قابل چشم‌پوشي نيست .اما روسيه اكنون در موقعيتي است كه براي دستيابي به پرستيژ قدرت حاضر است منافع بلندمدت امنيتي خود را در منطقه فداي دستاوردهاي آني ديپلماتيك كند. اين سياست جديد روسيه فقط به ايران اختصاص ندارد.

در تركمنستان اكنون اين پرسش به طور جدي وجود دارد كه آيا خلأ ايجاد شده بعد از مرگ صفر‌مراد‌نيازاف باعث فعال شدن اسلامگرايان اين كشور و وارد شدن آنها به عرصه قدرت مي‌شود يا نه. اما براي روسيه موضوعي كه بيشتر از اين اهميت دارد اين است كه آيا رژيم بعدي تركمنستان و جانشين او در برابر كرملين مطيع خواهد بود يا نه . روسيه همواره در تركمنستان قدرت برتر بوده است. سهم عمده‌اي از گاز تركمنستان از طريق سيستم خط لوله روسيه صادر مي‌شود. گازپروم، غول انرژي دولتي روسيه گاز را با قيمت ارزان از تركمنستان خريداري مي‌كند و آن را در روسيه توزيع مي‌كند و يا به اروپا مي‌فروشد .

اسراييل هم مانند تركيه و آمريكا بايد اميدوار باشد و دعا كند كه حاكمان جديد تركمنستان و جانشين نيازاف درصدد تغيير اين وضعيت و نظام توزيع گاز برآيد و به دنبال ساخت خط لوله گاز در زير بستر درياي خزر باشد. غرب همچنين اميدوار است همين تغيير در نظام سياسي تركمنستان هم ايجاد شود . روسيه امسال هيأت بلندپايه و مهمي را به اجلاس مجمع جهاني اقتصاد در داووس فرستاد. بعد از دوران حكومت بوريس يلتسين و به قدرت رسيدن پوتين، سطح حضور روسيه در اين مجمع افت كرده بود.

امسال اما روس‌ها گروه درجه يك خود را به داووس فرستادند. در داووس جلسه‌اي برگزار شد با موضوع سياست خارجي قدرتمند روسيه كه با استقبال بسياري روبه‌رو شد. با افزايش قيمت انرژي در جهان، روس‌ها اكنون آسان‌تر از احياي قدرت خود سخن مي‌گويند.

همزمان با اين حضور تازه روسيه در عرصه ديپلماسي بين‌المللي، جهان به ويژه كشورهاي غربي و به خصوص آمريكا اكنون نگران نقش آينده مسكو هستند و اينكه روسيه چگونه از قدرت تازه بازيافته‌اش استفاده مي‌كند و غرب چگونه بايد در برابر اين قدرت واكنش نشان دهد . يك نظريه اين است كه سياست روسيه مانند پاندول است. در زمان يلتسين اين پاندول در منتهااليه آشوب و هرج و مرج بود و اكنون در زمان پوتين در مسير نظم و كنترل دولتي به شيوه افراطي‌ آن قرار گرفته است. به همين دليل ناظران اوضاع روسيه در انتظار دوره بعدي هستند. نظرات متفاوتي درباره اين دوره بعدي وجود دارد.

بعضي مي‌گويند آينده اوضاع سياسي روسيه به چگونگي شكل‌گيري طبقه متوسط در اين كشور بستگي دارد. بهبود شرايط اقتصادي مي‌تواند شكل گيري طبقه متوسط تأثيرگذار در جامعه روسيه را تسريع ‌كند و اين طبقه سرنوشت و آينده اين كشور را به گونه‌اي متفاوت از حالا رقم بزند. اما بعضي تحليلگران و ناظران بدبين مي‌گويند اميدي به آينده‌اي ليبرال براي روسيه وجود ندارد.جورج بوش از ابتداي به قدرت رسيدنش رابطه‌اي گرم و صميمي را با پوتين به نمايش گذاشت. طراح اين رابطه كاندوليزا رايس وزير خارجه فعلي آمريكاست كه در دولت اول مشاور امنيت ملي بوش بود. رايس از متخصصان امور روسيه است و زبان روسي را به خوبي سخن مي‌گويد . در دولت اول بوش به توصيه رايس سياست نگاه به روسيه و چين به عنوان شريك استراتژيك به جاي رقيب استراتژيك از اركان سياست خارجي واشنگتن شد.

اما اين نظريه در دولت دوم تغيير كرد. در سال 2005 رايس در يكي از سخنراني‌هايش گفت: ويژگي اساسي رژيم‌ها در دنياي امروز بيشتر از توزيع بين‌المللي قدرت اهميت دارد . موضع‌گيري تند آمريكا در قبال روسيه در ماه‌هاي اخير تا به آنجا پيش رفت كه سناتور جان مك كين كه از كانديداهاي رياست‌جمهوري آينده اين كشور است خواستار حذف روسيه از گروه هشت كشور پيشرفته صنعتي شد. اما غرب همواره نشان داده كه وقتي پاي منافع محسوس پيش مي‌آيد گاه واقع‌گرا مي‌شود . غرب در بسياري از موضوعات از جمله كنترل تكثير هسته‌اي و مقابله با تروريسم و از آن مهمتر در توليد و امنيت انرژي به روسيه نياز دارد. روسيه نيروي كار مهارت ديده و متخصص، تكنولوژي و منابعي دارد كه به اين كشور و كشورهاي ديگر در مقابله با چالش‌هاي جديد مانند تغييرات آب و هوايي يا گسترش بيماري‌هاي فراگير كمك مي‌كند.

از سوي ديگر تحليلگران واقع‌گرا در غرب مي‌گويند هزينه و پيامد منزوي كردن روسيه بسيار بيشتر از فوايد آن است. اين تحليلگران به سياستمداران غربي توصيه مي‌كنند كه در درازمدت از قدرت نرم در برابر روسيه استفاده كنند، آن را جذب كنند، مبادلات خود را با اين كشور گسترش دهند، با نسل جديد روسيه ارتباط برقرار كنند، از ورود آن به سازمان تجارت جهاني و ديگر سازمان‌هاي تجارت محور حمايت كنند. اين گروه از تحليلگران مي‌گويند غرب نمي‌تواند در ايجاد تغيير درون روسيه نقش چندان مهم و پررنگي داشته باشد و بايد به جاي آن از بيرون فقط منتظر بماند .روسيه نقاط ضعفي دارد كه در صورت عدم تغيير رفتار و تلاش براي رفع اين نقاط ضعف، نمي‌توان چندان به ابرقدرت شدنش تا سال 2020 اميدوار بود.

يكي از مهمترين اين نقاط،  ضعف اقتصادي است. روسيه نتوانسته ‌است با شتاب كافي اقتصادش را چند وجهي كند. روسيه به يمن قيمت بالاي انرژي و صادرات مواد خام در ماه ژانويه سال 2007 در مقام دهمين اقتصاد بزرگ دنيا قرار گرفت . اما صادرات انرژي تنها 30 درصد بودجه دولت را تشكيل مي‌دهد كه تازه اين رقم بر اساس رقم 61 دالر براي هر بشكه نفت پيش‌بيني شده است. صادرات صنعتي روسيه بيشتر از تسليحات تشكيل شده،  كه هواپيماي پيشرفته نيمي از فروش آن را به خود اختصاص مي‌دهد .

اين باعث آسيب‌پذيري روسيه شده است. ابزار ديگري كه روسيه در اعمال سياست خارجي از آن استفاده مي‌كند تكيه بر قدرت انرژي است. روسيه با وسوسه قوي احياي قدرت سابق خود اكنون بيش از اندازه از اين ابزار قدرت يعني انرژي استفاده مي‌كند و با اين كار خود را به شريكي غير قابل اعتماد براي غرب و حتي همسايگان شرقي خودش تبديل كرده است. بعضي تحليلگران روسي به رهبران كرملين توصيه كرده‌اند كه براي رسيدن به اهداف كوتاه مدت موقعيت جهاني كشور را به خطر نيندازند.

 با استفاده  از بخشهاي خبري .

 

 

 www.esalat.org