روسيه و آمريکا بسوی بحران پيش ميرود
)راد مرد)
نشست دو روزه وزيران امور خارجه عضو پيمان ناتو در اسلو اختلاف بين روسيه و پيمان ناتو را بر سر استقرار موشك‌هاي آمريكايي در جمهوري چك و لهستان به اوج رساند . در نشست اسلو وزير امور خارجه آمريكا كاندوليزا رايس هشدار روسيه به استقرار اين سامانه‌ها را مسخره خواند.
در واكنش به برنامه آمريكا در استقرار اين موشكها ولاديمير پوتين رئيس جمهوري روسيه در سخنراني خود در دوماي روسيه كه آخرين گزارش وي به مردم روسيه در دوران رياست جمهوري وي است گفت كه روسيه نمي‌تواند تحمل كند كه ناتو هر روز به مرزهاي روسيه نزديك تر شود و به همين دليل روسيه پيمان كنترول تسليحات را كه با ناتو امضا كرده است به حال تعليق در خواهد آورد.
پوتين در سخنراني خود گفت كه تا زماني كه همه كشورهاي عضو ناتو اين پيمان را امضا نكرده‌اند روسيه تعهدي نسبت به اجراي آن ندارد .اين كشورها امضاي پيمان را مشروط به خروج نيروهاي روسي از مولداوي و گرجستان كرده‌اند كه روسيه ادعا مي‌كند اين موضوع ربطي به اين پيمان ندارد.
روسيه در سال 2004 اين پيمان را به امضا رساند و
تاكنون خود را متعهد به اجراي آن مي‌دانست.
بر اساس اين پيمان براي سلاحهاي غير
متعارف در هر كشور ميزان مشخصي در نظر گرفته شده بود.
سکرترجنرال ناتو هوپ شفرپس از
ديدار با وزير خارجه روسيه سرگئي لاوروف گفت كه ناتو از تصميم روسيه
بسيار نگران
است.
شفر گفت كه 26 عضو پيمان ناتومايل نيستند پيمان تازه‌اي را به امضا
برسانند و
پيمان پيشين را همچنان پابرجا مي‌دانند
.
وزير امور خارجه آلمان نيز پس ازين نشست
در جمع خبرنگاران با اشاره به سخنان پوتين وآنچه وزير امورخارجه آمريكا
در
مورد سامانه موشكي گفته بود گفت كه ناتو بايد گفتگو با روسيه و موضوع
استقرار
موشكها را با دقت زيادي دنبال كند.
وي آنچه را اكنون بروز كرده است چرخه‌اي از بي‌اعتمادي دانست كه بايد جلوي آن گرفته شود .
وزير خارجه لوكزامبورك نيز گفت كه نبايد بين كشورهاي عضو پيمان ناتو
بارديگر
اختلاف بروز كند و همان وضعي پيش بيايد كه هنگام شروع جنگ عراق پيش
آمد.
درآن هنگام
وزير دفاع پيشين آمريكا دونالد رامسفلد اروپا را به اروپاي كهنه و نو
تقسيم
كرد.
نشست ناتو همچنين در موردعضويت اعضاي تازه در اين پيمان به بحث نشست
.
آلباني،كرواسي ومقدونيه مايل به ورود به پيمان ناتو هستند.
تصميم در اين موردقرار
است در نشست آينده ناتو كه در بهار سال آينده ميلادي در بخارست برگزار
مي‌شود گرفته
شود
.درين
نشست همچنين در مورد روابط استراليا،جاپان و كورياي جنوبي با ناتو نيز
تبادل نظر شد.
اين كشورها با ناتو در افغانستان همكاري مي‌كنند.
گروهی از سناتورهای آمریکایی لایحه‌ای را در مورد تحریمات علیه روسیه به مجلس سنا ارائه کردند که همکاری های دوجانبه میان آمریکا و روسیه در زمینه انرژی هسته‌ای به خاطر صدور فن‌اوری‌های هسته‌ای به ایران از سوی روسیه و همچنین تسلیحات عادی و موشکی را ممنوع می سازد .
يک منبع سنای آمریکا اطلاع داده این لایحه كه تحت عنوان صورت جلسه 2007 در مورد مبارزه با گسترش با ایران نامیده شده است برای بررسی و رای گیری در کمیته امور خارجی مجلس سنا ارائه شده است .
در این سند اشاره شده است که بعد از تصویب لایحه تحریماتی علیه روسیه اعمال خواهد شد اگر فقط "جرج بوش" به کنگره اعلام نکند که روسیه هر گونه همکاری هسته‌ای با ایران و همه صادرات تسلیحات مدرن و موشکی به ایران را متوقف نکرده است .
در عین حال بوش باید همچنین تایید کند که ایران کاملآ همه برنامه های غنی سازی و پالایش مواد هسته ای را متوقف نموده است . اگر رییس جمهور این موضوع را تایید نکند بعد از تصویب لایحه علیه روسیه تحریماتی به مرحله اجرا در خواهند آمد که طی آنها آمریکا نمی تواند در باره همکاری با روسیه در زمینه هسته‌ای توافقنامه ای منعقد نماید و همچنین آمریکا نمی‌تواند هیچگونه مجوزی برای صادرات مستقیم و یا غیر مستقیم هر گونه مواد هسته‌ای که رابطه با توافقنامه همکاری در زمینه هسته‌ای دارند به روسیه صادر کند . به همین ترتیب هر گونه صدور مواد، مراکز و تجهیزات و یا کالاها، خدمات و یا تکنالوژي های هسته ای به روسیه ممنوع شود.
اما پس از آن که روسيه اجراي پيمان نيروهاي متعارف در اروپا را به حال تعليق در آورد، اعلام کرد که ديگر اطلاعاتي را درباره تحرکات آينده نيروهايش در قلمرو خود، به غرب نخواهد داد .
سرگي ايوانف، معاون نخست‌وزير روسيه گفت: ما تعليق اجراي اين پيمان را اعلام کرده و به هيچ‌کس درباره تحرکات نيروهاي‌مان داخل کشوراطلاعي نخواهيم داد.
تعليق اجراي اين پيمان مادامي ادامه خواهد يافت که اعضاي ناتو الحاقيه پيمان نيروهاي متعارف در اروپا را که در سال 1999 تنظيم شده است، تصويب کنند .ولاديمير پوتين، رييس جمهور روسيه در ادامه مناقشه بر سر طرح سپر موشکي آمريکا، تعليق اجراي اين پيمان را اعلام کرد .در سال 1990 ميان ناتو و اعضاي پيمان ورشو توافقي درباره سقف در اختيار داشتن تانک، هواپيما و زرادخانه منعقد شد .
ميان روسيه و ناتو مناقشه‌اي درباره تصويب الحاقيه سال 1999 پيمان نيروهاي متعارف در اروپا در گرفته است؛ در اين الحاقيه از 30 کشور عضو خواسته شده تا سلاحهاي جديد را نيز شمول اين پيمان بدانند.
همچنان خانم رايس وزير امور خارجه‌ي آمريكا اعلام كرد: روابط مسكو - واشنگتن در بيشتر موارد خوب است و تنها در بعضي از موارد ميان آمريكا و روسيه اختلافاتي وجود دارد.
رايس در نشست يكي از كميته‌هاي سناي آمريكا گفت: مقامات روسيه اين موضوع را قبول نمي‌كنند كه روابط ما با كشورهايي كه همسايه روسيه هستند و زماني بخشي از شوروي سابق بودند يك رابطه خوب ميان كشورهاي مستقل و آمريكا است.
رايس اين اظهارات را قبل از سفر به روسيه و ديدار با ولاديمير پوتين رييس جمهور روسيه اعلام كرد . وي در اين سفر قصد دارد روسيه را به موافقت با طرح سپر دفاع موشكي واشنگتن در شرق اروپا متقاعد كند . آمريكا مدعي است كه اين طرح دفاع موشكي با هدف حملات احتمالي از طرف ايران و كورياي شمالي ايجاد خواهد شد؛ اما مسكو معتقد است اين طرح براي امنيت ملي روسيه تهديد محسوب مي‌شود.
وزير امور خارجه آمريكا تصريح كرد: به نظر مي‌رسد مسكو هيچ تمايلي به پذيرش روابط آمريكا و كشورهاي همسايه‌اش ندارد . تمركز قدرت در كرملين باعث نگراني شده است بويژه از زمانيكه اعلام شد در روسيه قرار است انتخابات‌هاي رياست جمهوري و پارلماني برگزار شود .
آمريكا و روسيه در اكثر موضوعات دو جانبه با هم همكاري مي‌كنند اما اين رابطه به دليل عقب افتادن اصلاحات دموكراتيك در روسيه و رابطه ستيزه جويانه روسيه با همسايگانش پيچيده شده است . رايس در سخنان خود به طور مستقيم به تنش ايجاد شده ميان مسكو - واشنگتن بر سر طرح سپر دفاع موشكي در شرق اروپا اشاره نكرد اما از روسيه به دليل به تاخير انداختن اصلاحات دموكراتيك در اين كشور انتقاد كرد . وزير امور خارجه‌ي آمريكا با اشاره به فقدان آزادي‌هاي مطبوعات و ديگر آزادي در روسيه اظهار داشت: هر كسي در دنيا در اروپا و در آمريكا در مورد امور داخلي روسيه در سالهاي اخير نگران است . روسيه در پذيرش رابطه آمريكا با اوكراين يا گرجستان مشكل داشته است.
آمريكا و روسيه در مورد بحران هسته‌يي ايران و كورياي شمالي به خوبي همكاري مي‌كنند اما حقيقت اين است كه به جز موضوع هسته‌يي ايران و كورياي شمالي، روابط ميان روسيه و آمريكا پيچيده شده است . رايس قرار است ظرف چند روز آينده به مسكو سفر كند . ولاديمير پوتين رييس جمهور روسيه با جورج بوش رييس جمهور آمريكا تلفوني گفت‌وگو كرد . روساي جمهور دو كشور در اين گفت‌وگو روابط دو جانبه و آمادگي دو طرف براي حضور در اجلاس گروه هشت را بررسي كردند.
درعين حال مذاكرات ميان جنرال‌هاي ارشد ناتو و روسيه براي از بين بردن اختلافات ميان مسكو و غرب بر سر طرح سپر دفاع موشكي آمريكا و كنترول امور تسليحاتي در اروپا ناكام ماند . بعد از اين مذاكرات در مقر ناتو جنرال يوري بالويفسكي رييس ستاد مشترك ارتش روسيه بار ديگر مخالفت مسكو را نسبت به طرح سپر دفاع موشكي آمريكا در شرق اروپا اعلام داشت و اظهارات آمريكا را در مورد اين كه اين طرح براي مقابله با تهديدهاي احتمالي از طرف ايران و كورياي شمالي است، رد كرد .
وي اعلام كرد: كه ايران با توليد موشك‌هايي كه بتواند اروپا را هدف قرار دهد چندين دهه فاصله دارد . اين طرح‌هاي آمريكا براي امنيت ملي روسيه تهديد محسوب مي‌شود . مطمئن هستم كه ايران نمي‌تواند دليل استقرار طرح دفاع موشكي واشنگتن در شرق اروپا باشد.
مقامات آمريكايي اعلام كرده‌اند كه طرح دفاع موشكي واشنگتن در لهستان و چك هيچ تهديدي براي سلاحهاي استراتژيك مسكو محسوب نمي‌شود . آمريكا قرار است 10 موشك رهياب در لهستان و يك سيستم رادار در جمهوري چك مستقر كند . اين در حالي است كه رييس ستاد مشترك ارتش روسيه اعلام كرد كه وي مطمئن نيست اين طرح دفاع موشكي آمريكا در همين حد باقي بماند و ممكن است اين طرح در سالهاي آينده گسترده‌تر شود . مقامات آمريكايي اعلام كرده‌اند كه قرار است 10 موشك رهياب در لهستان مستقر شوند. شايد فردا اين موشكها به 20 فروند تبديل شود. چه كسي در اين رابطه به ما تضمين مي‌دهد؟ هيچ كس به ما نمي‌گويد كه تا سال 2020 يا 2030 چه تعداد موشك قرار است در شرق اروپا مستقر شود . بالويفسكي همچنين كشورهاي عضو ناتو را به ايجاد بحران درباره‌ي اعلام ولاديمير پوتين مبني بر به حالت تعليق درآوردن حضور مسكو در نيروهاي متعارف اروپا متهم كرد . به رغم اين مناقشات، بالويفسكي و جنرال ري هنالت يك مقام ارشد ناتو، اعلام كردند كه پيشرفت‌هايي در زمينه‌ي پروژه همكاري‌هاي نظامي شامل مانورهاي مشترك دفاع زميني و ضد تروريسم عليه موشك‌هاي ميان برد در اين مذاكرات ايجاد شده است . توماس پوجار معاون اول وزير امور خارجه‌ي جمهوري چك گفت: مذاكره كنندگان آمريكا و جمهوري چك در مورد شرايط حقوقي رادار ضد موشكي كه واشنگتن قرار است در چك مستقر كند و همچنين پرسونل اين پايگاه راداري گفت‌وگو كردند.
كارشناسان دو كشور درمورد اقدامات و موضع‌شان شفاف سازي كرده‌اند و همچنين در مورد موضوعات قانوني و حقوقي مربوط به رادار آمريكا كه قرار است در چك مستقر شود، بررسي‌هايي را انجام داده‌اند.
هيات آمريكايي به رياست رابرت لفتيس يك مشاور ارشد در دايره‌ي امور نظامي و سياسي وزارت امور خارجه‌ي آمريكا اعلام كرد كه در اين پايگاه بيش از 200 پرسونل حضور نخواهند يافت كه 120 تن از اين پرسونل سربازان آمريكايي و بقيه آنها غير نظامي خواهند بود .
استقرار رادار آمريكا در چك بخشي از حق قانوني پراگ است كه براساس معاهده‌ي بين‌المللي مي‌باشد . پوجار همچنين اعلام كرد كه تصميم استقرار رادار آمريكا در چك فقط توسط پراگ و واشنگتن انجام نخواهد گرفت. در مورد اين تصميم بايد با اعضاي ناتو مذاكره شود.
جانب چك اظهار داشت كه دور دوم مذاكرات در مورد استقرار اين رادار در 22 مه در وزارت امور خارجه‌ي چك برگزار خواهد شد . در همين حال، يكي از گروه‌هاي مخالف در جمهوري چك به شدت با استقرار رادار آمريكا در چك مخالفت كرده است و درخواست كرده كه مذاكرات ميان مقامات پراگ و واشنگتن پايان يابد.
اين مخالفان اعلام كرده‌اند كه استقرار يك پايگاه رادار در چك باعث به وجود آمدن يك رقابت تسليحاتي جديد مي‌شود، امنيت پراگ را به خاطر مي‌اندازد و همكاري‌ها در اروپا را دچار شكاف مي‌كند.
اين گروه قرار است 26 مه در پراگ تظاهراتي برگزار كند.
مذاكرات ميان مقامات جمهوري چك و واشنگتن قرار است چند ماه به طول انجامد و واشنگتن انتظار دارد كه چك پاسخ نهايي خود را در مورد استقرار رادار آمريكا در اين كشور تا اول ژانويه 2008 اعلام كنند . اكثر مردم چك با استقرار اين رادار آمريكا در كشورشان مخالف هستند.