ا . م . شیری
فوران آتشفشان عراق
اوضاع هفته گذشته عراق را می توان بروز یک وضعیت اضطراری نامید. تصمیم مقامات برای استفاده از زور علیه معترضان که از مدتها پیش مدام خواستار ایجاد اشتغال، بهبودی شرایط معیشتی، مبارزه با فساد بودند، فقط یک اشتباه ساده نبود. این تصمیم به نتیجه معکوس منجر شد. اعتراضات تقریبا سرتاسر کشور را فراگرفت و به شکل مقاومت فعال، منجمله، استفاده از سلاح درآمد. طی چهار روز اعتراضات حداقل ۱٠۵ نفر کشته شد. ۱۶ نفر از آنها مأموران نیروهای انتظامی بودند. نزدیک به ۴ هزار نفر مجروح شد. دهها ساختمان دولتی و همچنین دفاتر چندین استانداری و حزبی تصرف و به آتش کشیده شد.
روز دوم اکتبر نیروهای مسلح بدستور نجاح حسن الشمری وزیر دفاع بحالت آماده باش کامل درآمدند. بامداد روز سوم اکتبر دولت عراق در بغداد ساعت منع عبور و مرور اعلام کرد که بر اساس آن، حرکت پیاده و وسایل حمل و نقل در تمام شهر، به استثنای خدمات اضطراری و سفر به فرودگاه ممنوع شد. با این وجود، حرکت در مسیر فرودگاه نیز توسط معترضان قطع شد. حتی محمد الحلبوسی رئیس مجلس عراق که فورا از سفر خارج برگشت، مجبور شد بوسیله بالگرد به محل زندگی خود برود. در این شرایط، حمله موشکی به مرکز بغداد در سایه قرار گرفت. یکی از موشک ها در مقابل سفارت ترکیه منفجر شد و دیگری به پل دجله اصابت کرد.
دولت فعالیت اوپراتورهای تلفن همراه را متوقف و دسترسی به اینترنت را مسدود کرد. در استانهای نجف، بابل و میسان ساعت منع عبور و مرور برقرار شد. در استان جنوبی ذیقار ممنوعیت کامل رفت و آمد مردم و وسایل نقلیه یک روز قبل اعمال شد، با این وجود، رویارویی با پلیس در آنجا ادامه یافت و ۹ نفر کشته شد. اعتراضات همچنین به استان های بصره، واسط و کربلا گسترش یافت.
قابل توجه این است، که در همه روزهای اعتراضات حتی یک بیانیه از سوی رئیس جمهور کشور صادر نشد. عادل عبدالمهدی، نخست وزیر نیز سه روز سکوت کرد و فقط روز ۴ اکتبر خطاب به ملت پبام داد. مفهوم پیام نخست وزیر این بود، که او خواسته های معترضان را مشروع، معقول و عادلانه می داند، اما، اجرای آنها به زمان نیاز دارد. رئیس دولت اظهار داشت، که او وارت نظام فاسدی است، که از سال ۲٠٠۳ توسعه یافت. صدها میلیارد دلار توسط اختلاسگران غارت شد. جنگ با تروریسم همه منابع کشور را از بین برد و مجبور شد «برای بازسازی نیروهای امنیتی و سایر نیازمندی‌های اساسی» میلیاردها دلار قرض کند. توجه داشته باشید که ما در باره کشوری صحبت می‌کنیم که از نظر ذخایر نفتی در رتبۀ چهارم جهان قرار دارد، اما یک چهارم از جمعیت تقریبا ۴٠ میلیون نفری آن در زیر خط فقر بسر می‌برد.
مقتدا الصدر در بهره برداری از اوضاع ناکام ماند و خواستار استعفای دولت و برگزاری فوری انتخابات زودهنگام شد. ناظران داخلی این موضع را عجیب خواندند. بخصوص اینکه پیشتر به الصدر توصیه شده بود با استفاده از اعتبار خود در پارلمان به حل بحران کمک کند. برغم این، او با منع شرکت فراکسیون خود در جلسات مجلس، کار نهاد قانونگزاری را مختل کرد. این اقدامات با انتقادات تند همراه شد. الصدر را به این متهم می کنند، که او بدون ارائه هیچ راه‌کاری سعی می کند رهبری اعتراضات را بدست بگیرد. بعید است این کار بسود او عمل کند. چرا که اگر انتخابات مجلس همین امروز برگزار می شد، جنبش صدر ۱۵ کرسی بجای ۵۳ کرسی در مجلس فعلی بدست می آورد.
روحانیت شیعه عراق نیز در مجموع از نا آرامی‌های رو به رشد فقط اظهار نگرانی می کند. بسیاری ها می گویند، آیت الله العظمی سیستانی که بموقع خود در خصوص تشکیل گروه «شبه نظامی» شیعه برای مبارزه با داعش فتوا صادر کرد، اما برای بهبودی شرایط زندگی و مبارزه با فساد هیچ کاری نکرد. اطلاعیۀ نماینده سعید احمد الصافی مرجع عالی شیعۀ در خصوص تشدید مبارزه با فساد از طریق تشکیل یک کمیته مستقل دیگر فقط موجب تحریک در جامعه شد.
مقامات عراق یادآور می شوند، که «اعتراضات اخیر دو ماه قبل برنامه ریزی شده»، و برخی کشورها با سوء استفاده از خواسته های مشروع مردم قصد دارند به اهداف خود نایل شوند. در تهران نیز این گزینه را محتمل می‌دانند. روز ۳ اکتبر نیز «توطئه اسرائیلی- عربی» مبنی بر ترور سرلشکر قاسم سلیمانی در آنجا افشاء شد. بگفته سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طرح سوء قصد مدتها پیش آماده شده و انجام آن برای اوایل سپتامبر برنامه ریزی شده بود.
گمانه زنی‌هایی در باره سازماندهی اعتراضات توسط آمریکا وجود دارد. در اینترنت در مورد وجود تک تیراندازان ناشناس که هم به نیروهای پلیس و هم به معترضین شلیک کردند، گزارشهای منتشر شده است (آمریکا از چنین روش ایجاد آشوب تا کنون در همه «انقلاب‌های رنگی» استفاده کرده است. در جریان کودتای فاشیستی سال ۲٠۱۴ در اوکراین که ۱٠۱ نفر از نیروی پلیس توسط تک تیراندازان آلمانی کشته شد، یکی از بارزترین نمونه آن است. م).
احتمال تصمیم گیر در واشینگتن زیاد است، زیرا، نخست وزیر عراق در مسیری که از او انتظار داشت، به اندازه کافی فعال نیست. کوشش عادل عبدالمهدی برای عدم از حمایت «معامله قرن»، حمله به اسرائیل، حفظ روابط بازرگانی- اقتصادی با ایران برغم تحریم‌های آمریکا و همچنین، عدم «اراده» در حل سایر مسائل، بویژه، در تضمین حضور نظامی طولانی مدت آمریکا در عراق می‌توانست آمریکا را برای دست زدن به هر بازی تشویق کند.
همان طور که معلوم است، تخریب بمعنی ساختن نیست. آمریکایی‌ها می توانند ویران کنند، بویژه، کشورهایی را که قادر به دفاع از خود نیستند. این که اعتراضات می تواند به شروع یک جنگ داخلی در عراق منجر شود، کسی را در واشینگتن نگران نمی کند. مسئله اصلی نشان دادن این است که سرپیچی از دستور واشینگتن قابل قبول نیست.
آنتون وسلوف
کارشناس منطقه خاورمیانه
Взорвавшийся вулкан Ирака
Протесты охватили большую часть страны и приняли форму вооруженного сопротивления
توجه:
کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با ذکر منبع و نام «اصالت» مجاز است
کلیه ی حقوق بر اساس قوانین کپی رایت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد
Copyright©2006Esalat