میراث پیروزی بزرگ- ضامن پیروزی‌ های آینده

ا . م . شیری

میراث پیروزی بزرگ- ضامن پیروزی‌ های آینده

آندری کانوروف

استاد دانشگاه نظامی روسیه، کارشناس مسائل نظامی

۲۲ ثور ۱٣۹۶

نهم ماه مه- جشن بزرگ و یک تاریخ مقدس است برای خلق‌ های روسیه و سایر جمهوری ‌های اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی پیشین.

غلبه بر آلمان هیتلری و اقمار آن در جنگ کبیر میهنی یکی از عوامل اصلی تحکیم معنوی جامعه روسیه بوده و خواهد بود. امروز، در شرایط رویارویی بشدت حاد ایدئولوژیک در عرصه جهانی، روز پیروزی به مهمترین نقطه تجمع جامعه روسیه و غلبه بر آثار رکود ایدئولوژیک سال‌ های ۹٠ بدل شده است، که تمامی دستاوردهای ژئوپلیتیک یک قرن کامل تسلیم، سمت و سوی اخلاقی منحرف شد. پیروزی بزرگ ۹ ماه مه سال ۱۹۴۵ افتخار عمومی ما، خدمت بزرگ ما به تمدن جهان است^(*).

با گذشت سال ‌ها اهمیت این پیروزی و این جشن افزایش می یابد. اگر ۳٠ سال قبل بنظر می ‌رسید که فاشیسم برای همیشه از میان رفته و جشن پیروزی فقط به مفهوم گرامیداشت خاطره قهرمانان شهید و ادای احترام به بازماندگان است، اما امروز واضح است که مبارزه با فاشیسم به موضوع جهانی روز تبدیل شده است.

غرب در بهره ‌گیری از فاشیسم بعنوان یک ابزار سیاسی هیچگاه تعلل نکرد. ابتدا برای بقدرت رسیدن هیتلر در آلمان کمک کردند، سپس به توسعه سیاست نظامیگری و گسترش آن در اروپا چشم فرو بستند، پس از آن، به انتظار عواقب حملات آن به شرق نشستند و گشایش جبهه دوم را به تعویق انداختند. هم در آمریکا و هم در انگلستان فاشیسم لابی بسیار قدرتمندی داشت، که از تشکیل ائتلاف ضد هیتلری ممانعت می ‌کرد و زمانی که ائتلاف تشکیل گردید، در مقابل تلاشها برای نابودی نهایی و بازگشت ‌ناپذیری فاشیسم مقاومت نمود.

محاکمه نورنبرگ تا حدود زیادی امتیاز دادن به افکار عمومی جهان، عمدتاً به روحیات ضد فاشیستی شدیدی بود، که نقش تعیین‌ کننده اتحاد شوروی را در شکست آلمان هیتلری برسمیت می ‌شناخت. به همین ترتیب، برنامه نازی ‌زدایی در آلمان نیز مختل گردید و بیش از تمرکز روی ریشه ‌کنی نازیسم، به ظواهر آن پرداخت. همه این اقدامات نمایشی برای انحراف توجهات از آن نقشی بود، که دوایر حاکم غرب در توسعه نازیسم، در ادغام نازی‌ های سابق با نخبگان غرب پس از جنگ ایفاء نمودند.

چشم ‌انداز همکاری محکم اتحاد شوروی و آمریکا پس از جنگ، که در دوره ریاست جمهوری فرانکلین روزولت و معاون رئیس جمهور، هنری والاس نمایان شد، از نظر فاشیست‌ ها و حامیان آنها در غرب خطر هلاکتبار محسوب می‌ شد. این لابی آنقدر قدرت داشت، که توانست به تعویض والاس با ترومن در انتخابات سال ۱۹۴۴ اصرار ورزد. روزولت با تحمیل این نامزد به او در باطن موافق نبود، بطوریکه در مدت ۸۲ روز در چهارمین دوره ریاست جمهوری خود، فقط دو بار با ترومن به تنهایی دیدار نمود، بدون اینکه دستوری به او بدهد یا وی را از تصمیمات مهم خود مطلع سازد. حتی ترومن پس از مرگ روزولت و خیلی بعد از استالین از پروژه منهتن مطلع شد...

تصمیم ترومن برای راه انداختن جنگ سرد علیه اتحاد شوروی به عامل نجات کادرهای نازی مغلوب در غرب تبدیل شد: ورنر فون براون به معاونت مدیر ناسا منصوب گردید، رینهارد گلن سرپرستی تشکیلات اطلاعاتی آلمان غربی را بر عهده گرفت، رئیس ستاد نیروی زمینی ورماخت (ارتش آلمان. م.)، تورنجنرال آدولف هایزینگر به پست ریاست کمیته نظامی ناتو گمارده شد. البته، اینها افراد شناخته شده بودند. چندین هزار نازی متعصب به جنگ سرد علیه اتحاد شوروی جلب شدند. بواسطه فرماندهی ناتو ارتش سری با عنوان «گلادیو» مرکب از اعضای گروه ‌های نئوفاشیست و دیگر گروه‌ های راست افراطی در اروپای غربی تشکیل گردید. عوامل «گلادیو» از روش ترور، قتل‌ های سیاسی و کودتاهای ضد دولتی بطور وسیع استفاده کردند.

مأموران سازمان جاسوسی هیتلر در مناطق اشغالی نیز به خدمت حاکمان جدید درآمدند. تشکیلات باندر در مونیخ بنیان نهاده شد و از آنجا تا سال ۱۹۵۹، زمانیکه به مجازات رسید، به فعالیت‌های خرابکارانه بر علیه اتحاد شوروی مشغول بود. شالوده «بلوک خلق‌ های ضد بلشویک» را که در سال ۱۹۴۳ در مناطق اشغال شده اوکراین شوروی ایجاد شد و در اثر تجزیه اتحاد شوروی جان سالم به در برد، فاشیسم تشکیل می ‌داد.

هنوز که خاطره سلطه فاشیسم در اروپا تازه بود و اتحاد شوروی قوی و تمدن شوروی پا بر جا، نئونازی‌ های تحت امر دوایر حاکم غرب نمی‌ توانستند اظهار وجود نمایند. گفتمان ضد فاشیستی ویژگی الزامی لفاظی ‌های سیاسی در آمریکا و اروپا بود، هر چند ریاکاری در این سخنوری ‌ها جایگاه بمراتب وسیع ‌تر از صداقت می‌ گرفت. در همه حال، ریشه تجدید حیات نازیسم که امروز مشاهده می ‌شود، درست به همان دوره متصل است.

نابودی اتحاد شوروی به مفهوم حذف پیگیر ترین دولت ضد فاشیستی از نقشه سیاسی جهان و تضعیف شدید موضع دنیای ضد فاشیسم بود. این واقعه به حمله جدید نیروهای نئونازیسم منجر گردید. و اگر تا چندی پیش بی ‌توجهی به هشدارها در این باره ممکن بود، اما پس از کودتای سال ۲٠۱۴ در اوکراین مسئله مبارزه با فاشیسم جدید بطور تمام قد جدیت یافت.

عملیات اطلاعاتی- روانی برای بازپروری فاشیسم با قرار دادن علامت مساوی بین فاشیسم و کمونیسم، بین آلمان هیتلری و اتحاد شوروی آغاز گردید. از این روش خیلی پیش از به قدرت رسیدن هیتلر اولین بار هارولد لاسکی در سال ۱۹۲۳، در مقاله «لنین و موسولینی» استفاده کرد. سپس این مفهوم را فریدریک هایک («راه بردگی»)، کارل پوپر («جامعه باز و دشمنان آن»)، هانا آرنت («منشاء تمامیت‌ خواهی») به مرتبه نظریه ارتقاء دادند.

فاز بعدی عملیات بزرگ بر روی شعور انسان مدرن عبارت از تأکید بر این مدعا بود، که کمونیسم بدتر از نازیسم است. چون نازیسم بیگانگان را می‌ کشت، اما کمونیسم، بگونه‌ ای که تأئید می‌ شود، خودی ‌ها را. سعی کردند روز پیروزی را بعنوان روز جایگزینی یک اشغالگر با اشغالگر دیگر، اشغالگر بدتر در نظر مردم اروپای شرقی و اتحاد شوروی سابق وانمود سازند، و جنگ کبیر میهنی اتحاد شوروی را بمثابه بخش ناچیزی از جنگ جهانی دوم ترسیم نمایند.

دشمن بسیار خوب می ‌فهمد، که خلق‌ های روسیه درست از پیروزی بزرگ برای رسیدن به موفقیت ‌های جدید، برای غلبه بر تحقیر‌ های ژئوپلیتیک سال‌ های ۹٠، برای دفاع از شهروندان و کمک به دوستان در جمهوری ‌های آبخازیا، اوستیای جنوبی، پریدنسترویه، کریمه، دنباس . . . نیرو می ‌گیرد... به همین دلیل دشمن امیدوار است، که اگر روز پیروزی را در حافظه خلق ‌های ما بی ‌اعتبار سازد، روسیه توان سر پا ایستادن نخواهد داشت.

این امیدواری ها بیهوده است. جشن ۹ ماه مه دیگر هیچوقت به مراسم فرمالیته، آنطور که در سال ‌های اول پس از اتحاد شوروی برگزار می ‌شد، تبدیل نخواهد گشت. این نه فقط تاریخ، بلکه، تمدن آتشین است؛ نه فقط جشن پیروزی گذشته، بلکه، ضامن پیروزی ‌های آینده است. آری، هنوز سطور برتولت برشت، شاعر و فاجعه ‌نویس ضد فاشیست آلمانی اعتبار خود را حفظ نموده است:

از دور انداختن این مردار ها،

اگر چه بشریت مسرور بود،

جشن و سرور فعلاً لازم نیست:

چون بطن این جرثومه هنوز،

توان باروری تعفن دارد.

(*)- نهم ماه مه سالروز دفع خطر طاعون قهوه ‌ایی از سر مردم جهان به واسط ارتش سرخ اتحاد شوروی بود. دریغا، که جامعه سیاسی فارسی و دری زبان در مجموع، از یک قدردانی ساده دریغ نمود. مترجم.

توجه:

کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با ذکر منبع و نام «اصالت» مجاز است

کلیه ی حقوق بر اساس قوانین کپی رایت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد