(قسمت سوم)
کتگوری های عمدهء فرهنگ مادی
فرهنگ مادی و معنوی – سستم فعالیت انسانی بوده، که توسط آن فعالیت فرد، گروپ، اجتماع و مناسبات متقابل آنها با طبیعت و بین خود شان برنامه ریزی، تححقق و تحرک میگردد. این وسائیل توسط آنها ایجاد میگردند و هم بطور دائیم تکمیل میشوند و از سه گروپ ترکیبی فرهنگی تشکل می یابند: اجتماعی، مادی و معنوی .
فرهنگ اجتماعی – عبارت از سستم مقررات روش انسانها در شکل مختلف معاشرت و بخش هائی تخصص یافتهء فعالیت اجتماعی می باشد. و او در خود اخلاق و فعالیت تخصصی حقوقی، مذهبی، دنیوی، مورالی، اقتصادی و انواع دگری فعالیت نورماتیفی را شامل می سازند .
فرهنگ مادی– مجموعهء وسائیل مادی و انرژیکی هستی انسان و جامعه می باشد. او فاکتها ی مختلف را بخود شامل می سازند: وسائیل کار، تخنیک فعال وغیر فعال، فرهنگ فزیکی (جسمی) فرد و نفوس، رفاء انسان، جامعه و غیره.
فرهنگ مادی محیط ماحول انسانرادر بر گرفته اند و تمام انواع فعالیت (کار) انسان فرهنگ مادی را بوجود آورده است. فرهنگ مادی سطح زندگی جامعه، کرکتر نیازمندیهای مادی و شرائیط رفع نیاز مندیهای انسانها را ایجاد می نماید.
فرهنگ مادی- در شکل فعالیت راسیو نالی (معقولیت) و کاپی اساس گذاری شده، در فورم عینی و مضمونی آن تبارز می نماید و ضرورتهای اولیهء انسانرا مرفوع می سازد .
فرهنگ مادی به هشت ۸ کتگوری تقسیم گردیده اند:
فرهنگ نژاد حیوانات ،فرهنگ انواع نباتات، فرهنگ زمین، فرهنگ تعمیرات و ساختمانها، فرهنگ لوازیم و تجهیزات، فرهنگ جهت هائی اطلاعات و وسائیل ترانسپورت، فرهنگ مخابرات و وسائیل مخابرات، فرهنگ تکنالوژی
۱- فرهنگ نژاد حیوانات
نژاد حیوانات کتگوری مخصوص فرهنگ مادی را تشکل می دهد . در تشکل این کتگوری نه تنها عدهء از حیوانات یک نژاد ،بلکه حاملین نژاد نیز شامل اند.
این کتگوری فرهنگ مادی حیوانات قابل استفاده برای اقتصاد خانگی،و همچنان نژاد هائی تزئینی مانند سگ،طوطی وغیره رابخویش متحد میسازد.
پروسه تبدیل حیوانات وحشی به اهلی از طریق گزینش و نسل گیری با تغیرات قیافه هائی بیرونی، روش و رفتار آنها همراهی میگردد.اما نه همه ء حیوانات دستی مانند (گی اسپ ها) که برای شکار استفاده می گردند، مربوط فرهنگ مادی می شود ، زیرا پروسهء نسل گیری و اختلاط صورت نگرفته است .
حیوانات وحشی و اهلی هم نوع میتوانند بطور موقت با هم گزاره نمایند، مثلا خوک با گراز.
۲- فرهنگ انواع نبا تات
- اقسام نباتات از طریق رشته هائی حاصلات زراعتی و تربیت نباتات انتخاب شده استخراج می گردند .تعداد اقسام و انواع نباتات بطور دائیم در هر نوعی از نباتات در حال رشدو توسعه می باشند .در تفوق با نژاد حیوانات ،نباتات میتوانند در بذر و تخم محافظت گردند که در آن تمام کیفیت نباتات پخته شده نهفته اند .محافظت تخم امکان جمع آوری وکلکسیون تخم ها رابوجود می آورند وآنها را محا فظت ،سسیتماتیزه و طبقه بندی می نماید ،یعنی تمام انواع فعالیت کار فرهنگی ،ماهوی را پیش می برند، چونکه انواع مختلف نباتات دارائی مناسبات مختلف بین تخم ها و نباتات رسیده (پخته شده)می باشند.زیرا نباتات مختلف در اثر جدا سازی تخم زیاد می شوند.و رسالت ایجاد گری فرهنگ میتواند با تکثر انواع نباتات در همان محل معین متحد و دوشادوش گردد.این وظیفه را مراکز نهالستان و تخم پاشان انجام میدهند .
۳- فرهنگ خاک
- فرهنگ خاک یکی از اجزائی عمده و آسیب پذیری فرهنگ مادی است .
خاک قشر بالائی تولیدی زمین که در آن عناصر غیر ارگانیکی ،ویروسهائی سپروفیتی ،باکتری،کرم ها ،سمارقها و عناصر هائی دگر زنده ء طبیعت تمرکز پیدا می کنند.
قدرت تولیدی زمین وابسته به آن است که چه مقداروکدام ترکیبات با عناصر غیر ارگانیکی و بین خود این الیمنت ها ی زنده وجود دارند . برای ایجاد فرهنگ خاک او به مقصد با لا بردن حاصلخیزی استفاده می شود.
برای آماده کردن زمین تدابیرات زیر شامل می گردند:
- آماده کردن میخانیکی (تغیر قشر با لائی ،نرم (پوک کردن) و انتقال زمین)،
- کود دادن خاکه درخت و گیاه نباتات باقی مانده ء ارگانیکی و فضولات مالداری و کود دادن کمیاوی و الیمنتهائی مکرو،
- پیگیری درست کاشتن و پرورش این و یا آن قسمت از نباتات مختلف ،رژیم زمینی و هوائی زمین (اصلاح زمین ،آبپاشی و غیره).
- به کمک شخم پاشی قشر زمین از نگاهی حجم افزایش می یابد ،زندگی در آن فعال می گردد(به کمک موجودات زندهء سپروفیکی)وحاصلخیزی زیاد می گردد.
- زمینیکه در این ویا آن محل واقع شده، به کمک فعالیت انسان بهتر می گردد.
- زمینها به اساس کیفیت ،محل موقعیت و نیروئی تولیدی آنها طبقه بندی می گردند.
۴- فرهنگ بناها وساختمانها
-بناها وساختمانها –یکی از بارزترین عناصرفرهنگ مادی است(فعل مشهور آلمانی ”bauen” معنی میدهد"ساختمان کردن"و"زرع کردن زمین "و معادل آن" اجرا کردن هرنوع فعالیت خلاق فرهنگی"،و او بطورعالی مفهوم توآم کردن فورم هائی اساسی کسب فرهنگی مادی محلی را بیان میدارد.
بنا ها محل سکونت انسانها همراه با تمام مشاغل مختلف هستی آنها و ساختمانها نتائیج ساختمان ،تغیر شرائیط فعالیت هائی اقتصادی شمرده میشود .
به عمارت اکثریت منازل مسکونی،محل برای پولها ،فعالیت هائی اداری ،تفریحی ،معلوماتی ،فعالیت های تعلیمی و به ساختمانها سستم های محیط زیست و اقتصاد آبیاری،پول ها ،منزل ها برای تولید( فابریکه ) ،بند آبها و غیره ارتباط می گیرد .
سرحد بین عمارت و ساختمان متحرک می باشد ،قسمیکه تعمیر تیاتر عمارت و میخانیزم صحنه ء نمایش عمارت عبارت از ساختمان است .
تحویل خانه را میتوان عمارت و ساختمان نامید و آنها از نگاهی آن با هم وجه مشترک دارند ، که آنها نتائیج فعالیت ساختمانی محسوب می گردند .
فرهنگ عمارت وساختمان عینا مانند زمین است،وآنها غیر متحرک است که آنها نباید از نگاه کیفیت فونکسیو نالی (وظیفوی)تخریب گردند .این به آن معنی است که فرهنگ عمارت و ساختمان بطور دائیم در حالت بهبودی و تحکیم رسالت مفید فونکسیونی (وظیفوی)آنان می باشند.قدرتها ،بخصوص قدرتهائی محلی از رشد این فرهنگ حمایت می نمایند .
بخصوص نقش بخش هائی صنعتی در مورد بسا عظیم است و سازمانهائی اجتماعی مستقیما مصروف این کارها هستند (طبعا جائیکه آنها وجود دارند و آنجا آنها به شکل درست عمل می نمایند.)
بانک هم چنان رول بسیار مهم را در کار خلاقیت فرهنگ انجام میدهد .
۵- فرهنگ لوازیم ،دستگاهها و تجهیزات
- لوازیم ، دستگاهها و تجهیزات-عبارت از مقولات فرهنگ مادی است که که همهء انواع کار فزیکی و معنوی را تامین می نماید ،و آنها وسائیل متحرک را در خود شامل می نمایندوهرکدام آن ازهم دگر درآن متمایز می گردد ، که آنها برای نوعی از فعالیت استفاده میگردد.
یکی از فهرست های مکمل و همه جانبه وسائیل مختلف،دستگاهها وتجهیزات نونمینکلاتور هائی تجارتی شمرده میشوند .خصوصیات تشکل درست نومنکلاتورهائی تجارتی تشکل شده در آن است ،که آنها تاریخ تکمیل وسائیل،دستگاهها وتجهیزات را انعکاس میدهند .
پرنسیپ آموزش فرهنگی دررشد و تفکیک وظائیف و محافظت رسالت قبلی تحلیل گران است.
تفاوت بین وسائل ،دستگاه و تجهیزات در آن است که وسائل مستقیما به ماده ء در حال کار (روئی نقشه)تاثیر می گذارند .تجهیرات بمثابه ای چیزی اضافه شده به وسائیل به کار برده میشود،به آنها امکان میدهند ، که بالائی آنها به دقت بسیار زیادو ثمر بخشی تولیدی تاثیر بگذارند.
تجهیزات عبارت از کامپلکس لوازم ودستگاهها است که در یک محل از کار و هستی واقع گردیده باشند .
۶- فرهنگ جهت هائی اطلاعات ووسا ئیل ترانسپورت
- جهت اطلاعات ووسائیل ترانسپورت یک کامپلکس واحد را تشکل میدهد که در آن علامات غیر متحرک مانند عمارت و تعمیر،و علامات متحرک مانند لوازم و دستگاه جا بجا گردیده اند .
غیر متحرک عبارت اند از :
۱- راههائی وسائیل ترانسپورت (که آنها هیچ وقت تغیر نمی کنند)
۲-ساختمانهائی خود جهتی و اساسی (خط راه آهن ،زیر زمینی ها ،پول ها) و ساختمانهائی بالائی (خشتها، سنگهائی بالاشدهء هر دو طرف خط ریل، تراورس گزاری) .
متحرک (حرکتی) تمام انواع طیر دار و غیر طیر دار حمل ونقل با گاری و ترانسپورتی ،لو کوموتیفی و انواع دگری خط آهن متحرک ترانسپورتی،طیاره ها و هلی کوپتر هائی هوائی ترانسپورتی ،و ترانسپورت آبی را در بر می گیرند .
لوازم متحرک و غیر متحرک ترانسپورت از نگاه وسائیل که درآن وسائیل ترانسپورت جای بجای میگردند و مردم وبار را جا بجا می سازد فرق میشوند.
۷- فرهنگ مخابرات وو سائیل مخابرات
- مخابرات وو سائیل مخابرات -عبارت از ساحهء از فرهنگ مادی آست که پوسته ،تلگراف،رادیو و روابط تلویزیون ،سستم های تیلفونی و رادیو تیلفون فضائی را در بر می گیرند ،بخود شامل می سازد .
کهن ترین شکل روابط ارسال پارسل یاد میگردد .در ساحه ء مخابرات تمام انواع فرهنگ مادی به اثتثنائی فرهنگ خاک وانواع شخم استفاده می گردد .مخابرات بمثابهء فرهنگ مادی خط انداریهائی را در هنگام فعالیت نادر و کمیابی خویش تشکل می نماید .
در مخابرات شاخص هائی لوازم متحرک و غیر متحرک قابل استفاده می باشد که شاخص هائی خدمتی نصب شده ء خدماتی را داشته باشد .پس در تطابقت با همین فورمها و اشکال ایجاد فرهنگ فرق می نماید.
البته مخابرات بدون افراد فعالیت کرده نمیتواند و انسان مهم ترین چیز یعنی ایجاد کننده و استفاده کننده ء آن می باشد .
۸- فرهنگ تکنالوژی
- تکنالوژی –عبارت از هنر کاری (زحمتی) در تمام ساحه هائی فعالیت است .
فرهنگ در تکنالوژی در تمام اشکال فرهنگ مادی بیان می گردد،و طبق طبیعت مادی یعنی مانند پیگیری فونکسیونی (وظیفوی)،مانند کلکسیون،مانند یک سیت فرهنگ ،مانند یک سازمان محافظت میگردد .
اما یکی از شاخص هائی عمده فرهنگ تکنالوژی تعلیم است و تعلیم به وکالت انسان اساس گزاری شده،به همین خاطر شاخص هائی فرهنگ مکاتب پیداگوژی و علمی محسوب می گردد.
اجزائی متشکله فر هنگ مادی:
- فرهنگ کار (وسائیل کار،منابع انرژی،بناهائی تولیدی،سستم هائی مواصلات و زیر بناهائی انرژیکی).
- فرهنگ همه روزه ءانسان - قسمت مادی هستی انسان (لباس، میبیل، اثاثیه، وسائیل معیشتی، اقتصاد مواصلاتی، غذا وغیره)
- فرهنگ محل سکونت( نوع رهایشی ،ساختار و خصوصیات نقاطهائی رهایشی).
- ملکیت اساس فرهنگ و فعالیت زندگی اجتماعی را تشکل می دهد .
ملکیت تضاد هائی اصلی اجتماع را در وجود خود دارد . بهان اندازه ء که معلم کار کند به همان اندازه دانش و تخصص ماهری آن بالا می رود وشاگردان بهتر آماده به فعالیت هائی عملی و مسلکی انتخاب کرده اش می گردند.اما لائیق ترین و هوشیار ترین معلم نمیتواند بالاتر از آن چیزی را به شاگرد بدهد ،که شاگرد می تواند آنرا کسب نماید.سطح شاگرد از سطح تحصیل خوانواده ارتباط می گیرد .اگر خانواده بی سواد باشد در سطح درک شاگرد تاثر فوق العاده منفی دارد و همچنان بر عکس آن اگر خوانواده با سواد و روشنفکر باشد برای شاگرد در انتخاب مسلکی خوب و آینده ء بهتر کمک بارز می نماید .
سطح رشد تنویری، روشنگری، فهمیدگی و رسیده گی جامعه از سستم مکاتب سرچشمه می گیرند. به همین خاطر در شرائیط فعلی در وطن عزیز ما افغانستان بسا عمده است که سیستم تعلیم و تربیه دوباره احیاء گردد، پرابلم جامعه و خواسته های نسل جوان و مردم نوین و هنر آباد نمودن جامعه نوین در سستم تعلیم و تربیه نسل جوان گنجانیده شود و نسل جوانرا با روحیه ء وطنپرستی و عشق و علاقه به افتخارات آن سر زمین، آثار تاریخی آن و با روحیه ای عالی همزیستی مشترک تمام مردمان آن سزمین تربیت نماید، به فرهنگ آن سر زمین افتخار ورزیده شود و روحیه منفی نشنلیستی و عظمت طلبی و تفوق طلبی ملی از روان مردم پاک گردند و ملیت هائی اقلیت و بومی آن سرزمین دگر سر زنش روحی نگردند. و هم چنان فرهنگیان کار مثمر را در پیشبرد وحدت ملی در آثار خویش بگنجاند و مسائیل نشنلستی و مسائیل که منجر به تفرقه مسائیل لسانی، قومی می گردند بی پرهیزند. ما فعلا همه افغان هستیم به هر نوع قواره و یا پوست که داریم باید برابر و با حقوق مساوی، برادری و در وحدت ملی زندگی کنیم.
نتیجه گیری :
از آنجائیکه فرهنگ در مجموع و اجزای آن بطور خاص یک مبحث بسیار و سیع و همه جانبه و دلچسپ می باشند و گنجانیدن همه مسائیل و اجزا آن در چند مقاله ویا چند کتابی نیز محال نیستند. من درین مبحث از بحر صرف درمورد قطره آن سر سخن باز کردم و این بحث را در مورد فرهنگ مادی در همین جا خاتمه می بخشم. البته خود بنده در آموزش این علم شاگرد بوده و در حال آموزش می باشم، از نظریات سازنده و مثبت خوانندگان گرامی و فرهنگیان عزیز استقبال قلبی می نمایم و نظریات آنانرا در مسائیل مبحث فرهنگ خوش آمدید میگویم .
پایان قسمت سوم
ادامه دارد . . .
ظاهر دقیق
هالند
مورخ ۱۸ اپریل ۲۰۰۸
منابع:
Библиотека > Архив рассылки по культурологии >Культурология: определение, направления, актуальность
.Введение в культурологию. М. Владос. 1996 Отв ред. Е.В. Попов.
.Гуревич П.С. Философия культуры. М. Аспект прсс. !995.
.Кармин А.С. Основы культурологии: морфология культуры. СПб. 1997
توجه !
کاپی و نقل مطلب فوق صرف با ذکر نام و ادرس سایت «اصالت» مجاز است !
شنبه، ۱۹ اپریل ۲۰۰۸