نقش پاکستان در روند بی ثباتی افغانستان
یك مقام ارشد نظامی قبلی طالبان با پرده برداشتن از محل استقرار رهبر طالبان، می
گوید که ملا محمد عمر در شهر كویته پاكستان زندگی می كند. ولی دولت پاکستان و
سازمان استخبارات نظامی این کشور نه تنها او را دستگیر نمی کنند، بلکه ملاقات ها و
رفت آمد افرادی که برای دیدار با وی می روند را نیز، زیر نظارت دارند.
ملا محمد عمر رهبر فراری طالبان و یكی از برجسته ترین افراد تحت تعقیب ملل متحدو
ایالات متحده آمریكا، با تغییر چهره در شهر کویته ی پاكستان زندگی می كند، ملا عمر
تغییر چهره داده است. او محاسن خود را كوتاه كرده، عمامه به سر نمی گذارد، و عینك
سیاه به چشم می زند. به طوری که اكنون تشخیص وی بسیار مشكل است.
كرزی در اظهاراتی گفت: ما می دانیم كه ملاعمر در كویته مخفی شده است.
یکی از سخنگویان طالبان نیز كه دو سال پیش به اسارت نیروهای امنیتی درآمد، اعتراف
كرده بود كه ملاعمر در شهر كویته پاكستان مخفی شده، و تحت حفاظت سازمان اطلاعات
پاكستان قرار دارد. وی گفته بود كه طالبان با كمك سازمان اطلاعات پاكستان عملیات
درافغانستان را تنظیم می کنند.
همچنان مقامات سیانیزگفته اند: ملاعمر در شهر کویته ایالت بلوچستان است.
بعد از
لشکرکشی آمریکا درافغانستان بعد از حوادث تروریستی نیویارک و پنتاگون، پاكستان عامل
بی ثباتی در افغانستان به شمار می رود. اختلافات مرزی از یكسو و ناكامیهای پاكستان
در افغانستان در پی سقوط طالبان از سوی دیگر سبب شده كه پاكستان همه توان و تلاش
خود را برای ایجاد بحران در افغانستان و بازگرداندن طالبان بكار گیرد. این تلاشها
در آینده هم ادامه خواهد یافت و دولت افغانستان را با مشكلات مختلفی مواجه می سازد.
آمریکا به عقیده ساده اندیشانه اش به سخنان معامله گران پاکستانی ها اعتماد و تیشه
به ریشه خود زدند
طوریکه
به اعتراف یكی از قوماندانان ناتو، پس از امضای توافقنامه صلح بین دولت پاکستان و
طالبان در وزیرستان، میزان خشونت ها و عملیات های نظامی طالبان در برخی از نواحی
جنوب افغانستان، سه برابر افزایش یافته است.
طالبانی
كه تا دیروز مانند قطاع الطریق ها و دزدان صحرایی، فقط در مغاره ها و شكاف كوهها
زندگی می كردند و تنها به عملیات های دهشت افكنانه انفرادی دست می زدند، اینك در
دستجات منظم چند صد نفری، و جنگ افزارهای پیشرفته، سواره و پیاده، به جنگهای جبهه
ای و كلاسیك و تصرف مناطق مبادرت می ورزند.
قوماندانان ناتو كه بیش ازبیست هزار نیرو را در جنوب رهبری می كنند پس از یكدوره
برخوردهای نظامی با طالبان اعتراف می كنند كه جنگ با طالبان یادآور تجربه های تلخ
ویتنام برای انهاست و هرگاه دیر بجنبند و دستگاه دیپلماسی غرب در قبال آنچه كه در
افغانستان می گذرد برخورد انفعال آمیز داشته باشد، دیر یا زود دولتهای غربی، شاهد
ظهور یك ویتنام جدید خواهند بود.
تحلیلگرانى كه برنامه دولت پاکستان درمبارزه باتروریزم را ازاین منظر رصد مى كنند
معتقدندكه نمى توانند برضد افراطیون وارد جنگ تمام عیار شود، زیرا این گروه ها دربیست
سال گذشته همواره از کانال آی اس آی تغذیه و هدایت شده اند. تحلیل گران سیاسی می
گویند که در چنین شرایطی دولت آمریکا مجادله لفظی زمامداران افغانستان و پاکستان را
مانعی در همکاری موثرتر منطقه ای علیه تروریسم می داند.
نیروهای ائتلاف در افغانستان می گویند پس از امضای توافقنامه میان حکومت پاکستان و
طالبان، خشونت ها در مناطقی از افغانستان که متصل به وزیرستان، تا سه برابر افزایش
یافته است. مرز با پاكستان براثر تحریكات و مداخلات پیوسته این كشور وضع آشفته تری
داشته و دولت حضور ضعیفی در آن دارد. درعرض
هفت
سالى كه از سقوط طالبان مى گذرد، هیچ گاه مناسبات زمامداران آمریكا با اسلام آباد
این اندازه شكننده وحساس نبوده است. دراین اوضاع كه هرروز خبرهاى ناخوشایند جدیدى
از سازماندهى طالبان از جبهه جنگ مى رسد مى توان بخشى از آنچه را كه دراتاق تصمیم
گیرى پنتاگون زیرنظر رابرت گیتس درباره پاكستان وطالبان مى گذرد، فهمید.
روابط آمریكا ودوست پاكستانى اش دراین
هفت
سال پس از سقوط طالبان به مدارا و مماشات سپرى شده است. به همان اندازه كه دولت
پاکستان با طالبان كنار آمده است آمریكایى ها نیز در برخورد احتیاط را حفظ
كرده اند. جالب اینجاست كه دلایل این دو گونه مماشات یكسان بوده است. پاکستان
همواره از سوی مقامات کشور متهم شده که در مبارزه با تروریسم جدی
نیستند، این اقدام بیشتر زمانی بالا گرفت که دولت پاکستان توافقنامه صلح را با
طالبان امضا کرد.
ومهم تر
از همه اعلام وفاداری پاكستان از پیمان منعقده با طالبان پاكستانی هم مرز افغانستان
آشكارا به این معنا است كه دولت پاكستان همچنان از حربه طالبان علیه مردم و امنیت
دولت سوء استفاده می كند و همزمان از یكطرف با غرب و جبهه جهانی مبارزه باتروریزم
دست دوستی وهمكاری دراز می كند تا كمك های آنان را جذب كند و از سوی دیگر با طالبان
زمینه هایی فراهم می آورد تا به اقدامات ضد امنیتی بیشتری در افغانستان دست بزند،
چه ازاین طریق همواره غرب خودرا نیازمند پاكستان خواهد دانست و كمك های خویش را به
آن كشور گسیل خواهد داشت، واز جانب دیگر دركنار دولت پاكستان، نظام قدرتمند در
افغانستان شكل نخواهد گرفت تا مسایل مورد منازعه چون خط دیورند دوباره زنده شود و
معضله تازه ای بر معضلات دولت پاكستان افزوده شود.
مناطق شمالی پاکستان درمرزافغانستان، عملا به سنگر نیروهای طالبان، قاچاقچیان مواد
مخدر و نیروهای مسلح القاعده تبدیل شده است. طالبان، با استفاده از امکاناتی که در
این منطقه فراهم ساختهاند، دوباره جان گرفتهاند و ظرف سال های گذشته، عملیات
نظامی بی شماری را علیه نیروهای بین المللی و دولت افغانستان انجام داده اند. آن
ها، در این مناطق، تشکیلاتی به نام جنبش طالبان پاکستان ایجاد کرده اند. رهبران این
جنبش، پس از تشکیل دولت ائتلافی، حاضر شدند بر سر صلح با دولت مرکزی به مذاکره
بنشینند.
همچنانکه چندروزقبل ازطریق سرویسهای
خبری شندیم که سه گروه بزرگ طالبان -همزمان با جلسه وزرای خارجه افغانستان، امریكا
و پاکستان در واشنگتن- با نادیده گرفتن اختلافهای خود در مناطق قبایلی پاكستان
متحد شدند.
سه گروه بزرگ طالبان از جمله گروه بیت الله محسود، حافظ گل بهادروملا نذیربا نادیده
گرفتن اختلافهای خود و به منظور دستیابی به منافع بزرگتر در مناطق قبایلی پاكستان
متحد شدند.قوماندان های هر سه گروه برای بررسی وضعیت جدید یك گروه منحله طالبان روز
جمعه در یكی از مناطق دور دست وزیرستان در شمال غرب ایالت سرحد در نشستی فوق العاده
گرد هم آمدند.پس از بررسی اوضاع جدید منطقه و تحلیل فعالیت نهضت منحله طالبان، سران
هر سه گروه بزرگ به توافق رسیدند كه در آینده برای به دست آوردن منافع بزرگتر
اختلافات خود را نادیده بگیرند و به هیچ كس اجازه دخالت به كسی ندهند.
ملانذیر طی تماس تلفونی با خبرنگاران اظهار داشت: قوماندان های هر سه گروه طالبان
توافق كردند كه وحدت میان باراك اوباما رئیس جمهور امریكا و آصف زرداری رئیس جمهور
پاكستان نشان می دهد كه هر دو دارای نیت سوء درباره طالبان هستند.وی مدعی شد: اگر
یك رئیس جمهور غیر مسلمان میتواند دست به دست آصف علی زرداری دهد، چرا میان سه
گروه طالبان وحدت برقرار نشود. حمله به هر یك از پایگاههای طالبان حمله به همه
ائتلاف محسوب میشود و هر سه گروه جواب محكم آنرا خواهند داد.این قوماندان طالبان
گفت: هر سه گروه باهم شورای عالی سیزده نفره تشكیل دادند و اختیار هر نوع تصمیم
گیری در دست شورای عالی خواهد بود و قوماندان های هر سه گروه اعضای شورای عالی
خواهند بود.شورای عالی در جلسه بعدی رئیس موقت شورای طالبان را انتخاب خواهد
كرد.این توافقات در حالی صورت میگیرد كه اختلاف میان بیت الله محسود، حافظ گل
بهادر و ملا نذیر موجب ایجاد و گسترش تنش میان طالبان محسوب می شد.برهمگان هویدااست
که درچنین توافقات وتشکلها مستقیم ویاغیرمستقیم آی ای آی واردوی پاکستان نقش داشته
وهیچ شیطنت درپاکستان بدون اجازه این دونهاد قدرتمند شکل گرفته نمیتواند.
تنش های روزافزون داخلی در
پاکستان
در حال حاضرتمامی سرمایه گذاران خارجی پاکستان را نادیده گرفته اند و سرمایه های
خود را به جای این سرزمین پرآشوب و پر هیاهو که به بی ثبات ترین سرزمین جهان از
لحاظ سیاسی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی معروف است وارد بازارهای باثبات تردرکشورهای
درحال توسعه کردند تا علاوه بر پذیرش ریسک کمتر، سود بیشتری نیز بدست آورند.
افزایشحملات تروریستی درپاکستان، نابسامانی سیاسی، نامساعد بودن بستر برای جذب
سرمایه های داخلی و خارجی، نا مساعد بودن اوضاع اقتصادی همگی نمایانگر اوضاع
نامساعد و نگران کننده پاکستان است.