بانو ماریا دارو نویسنده با درد و توانای کشور:

مصاحبه از نذیر ظفر

محترمه خانم ماریا جان دارو نویسنده سر شناس میهن که قاطبه از خواننده گان از خوانش آثار پر بهای شان کسب فیض کرده اند و تا کنون آثار پر بهای شان به خوانش هموطنان و همزبانان ما قرار دارد؛ ایشان با وجود مشکلات محیطی و مهاجرتی و اقتصادی پیروزمندانه از سنگلاخ پر خم و پیچ بدر آمده اند که تا حال یک خانم نویسنده افغان با این شرایط کمتر دیده شده است؛ با تقاضای عده یی از فرهنگیان و اهل مطالعه که خواهش گفت و شنود با ماریا جان دارو را تلفونی برایم گوشزد نموده بودند اینک مصاحبه ی را با این خانم پر کار و مستعد مکررا انجام دادم که شما عزیزان را به خوانش آن دعوت مینمایم:

سوال – محترمه خانم دارو با وجود مصروفیت های تان بنا به تقاضای عده یی از دوستان شما را دوباره زحمت داده و نخستین پرسش خود را اینگونه مطرح میکنم:

- کدام اثر را روی دست دارید و شا مل کدام مو ضوع است؟

جواب: اولتر ازهمه اجازه بدهید از تمام دوستانیکه علاقمند آثار بنده میباشند سپاسگزاری بدارم و همچنان از شما که وقت گرانبهای تان را برای این گفت و شنود در اختیار من قرار داده اید.

ثانیاٌ خدمت شما باید عرض نمایم که نوشته های دارم که روی آن کار میکنم و هم چنان دو کتاب بنامهای «اطاق شماره ۲۲ و عشق در هر جا سخن میگوید» که از یک سرباز کانادایی در افغانستان بحث میکند٬ روی دستم است. و منبعد همه آثار خویش را در انترنت در اختیار دوستان قرار خواهم داد زیرا چاپ کتاب هزینه زیاد بکار دارد و ارسال به علاقمندان از طریق پست مصرف دیگریست که از توانم بعید است.

سوال – طوریکه برنامه "سهار مو نیکمرغه" را از تلویزیون ملی افغانستان دیدم که مصاحبه با جناب بایقرا هنرمند محبوب و ممثل ورزیده داشتند و درین مصاحبه جناب بایقرا از کتب شما یاد آور شده (چهره های جاودان و هنرمندان تاریخ ساز تیاتر) بودند که گویا برای چاپ مجدد بکابل ارسال نموده بودید و طوریکه از گفته های با یقرا هویداست کتب به مراجع چاپ و نشر سپرده شده؛ آیا کدام اقدامی در چاپ آن صورت گر فته و یا مانند سایر کار های دولتی در حالت تعلیق است؟

جواب: با سپاس از هنرمند گرانقدر تیاتر جناب مرتضی بایقرا که در مصاحبه با پروگرام «صبح بخیر» و یا «سهار مو نیکمرغه» در تلویزیون ملی افغانستان در باره کتب بنده بخصوص «هنرمندان تاریخ ساز تیاتر افغانستان و چهره های جاودان» ذکر خیر نمودند و همچنان باید مشکور احسان آقای بایقرا هنرمند شایسته وطنم باشم که این زحمت را قبول کرده و کتب متذکره را جهت چاپ دوم به آقای محترم جلال نورانی طنز نویسند معروف کشورما که در آن زمان بصف مشاور ارشد وزارت اطلاعات و فرهنگ ایفای وظیفه میکردند ُ تسلیم نمود.

آقای نورانی برایم گفت که وزیر اطلاعات و فرهنگ آن وقت «آقای دکتور سید مخدوم رهین» امر چاپ دوم این دو اثر را صادر کرد و همچنین آقای نورانی علاوه نمود که به اساس مقررات آن وزارت پنجاه نسخه از هر کتاب به مؤلف آن داده میشود اما بیشتر از یکسال میگذرد با وجود تماس های مکرر هفته وار تا حال طبع نگردیده و جواب مثبت برایم داده نشد ه است و کتب در میان دو ریاست «مطابع دولتی و ریاست چاپخانه بیهقی» و مقامات وزارت اطلاعات و فرهنگ در حال تعلیق قرار گرفته است. هر یک از ریاست ها مسوولیت را بدوش یک دیگر میاندازند و به بهانه های مختلف غیر معقول ریاست بیهقی از چاپ کتابها خود داری ورزیدند. چون کتابهای بنده درباره فرهنگ افغانستان تحریر شده است و تقاضای زیاد برای چاپ مجدد آن بود تصمیم گرفتم که دو کتاب «چهره های جاودان و هنرمندان تاریخ ساز تیاتر» را در انترنت آنلاین بخدمت مردم عزیزم قرار بدهم. اکنون علاقمندان میتوانند در سایت ماریا دارو و در گوگل زیر نام «ماریا» به حروف انگلیسی دو کتاب چهره های جاودان و هنرمندان تاریخ ساز تیاتر را بصورت مجانی مطالعه٬ دانلود و رایگان چاپ نمایند. اگر حیات باقی بود دو کتاب مجلد دیگر را بنام های «آوای ماندگار زنان» و رومان «پا برهنه بازگشت» را نیز در انترنت بخدمت علامندان قرار خواهم داد.

سوال – شما که این دو اثر پربهای تانرا (چهره های جاودان و هنرمندان تاریخ ساز تیاتر) در کا نادا به تیراژ محدود چاپ نمودید آیا کدام از تلویزیون های افغانی در پخش و نشر کتب و مصاحبه تان سهم فرهنگی گر فته است؟ و اگر نخواسته اند چه عواملی را بدنبال داشته؟

جواب: بلی با آنکه این کتب به تیراژ محدود طبع شده بود اما تا جاییکه امکان داشت به تلویزیون آریانا افغانستان که از لاس انجلس پخش میگردد٬ برای برنامه گنجینه هنر که توسط آقای خلیل راغب تهیه میشود و برنامه زهره جان یوسف و به تلویزیون نور به برنامه چهره های آشنا که توسط جناب عابد مدنی تهیه و ترتیب میگردید و برنامه راه ابرشم که توسط خانم فوزیه جان اورال تهیه میگردید و به تلویزیون آریانا «بیات» که از کابل پخش میگردد٬ ارسال شد تا از محتویات آن در پروگرامهای شان استفاده نمایند. اما قرار معلوم کتابها برای آقای بیات نرسید مسوولیت آن بدوش یکتن از هنرمندان که از دوستان نزدیک آقای بیات بود٬ میباشد زیرا آن آقا کتابها را برای خود نگهداری نموده است.

سوال – آیا کسی در مورد کتاب های تان انگشت انتقاد گذاشته است و چه دلیلی را در قبال داشته؟

جواب: کدام انتقاد صورت نگرفته است اما در معرفی و بررسی و نقد چهار کتاب بنام های آوای ماندگار زنان - پابرهنه بازگشت - چهره های جاودان و هنرمندان تاریخ ساز تیاتر افغانستان دوستان سهم گرفته اند مانند آقای پروفیسور دکتور عبدالواسع لطیفی در جریده وزین «امید» و سایر سایت های انترنتی٬ از قلم داکتر صبورالله سیاه سنگ و آقای استاد محمد اسحق ثنا و آقای حامد نوید و خانم رجنی پران کمار و آقای ایشروداس در سایت های مختلف انترنیتی نقد و معرفی گردیده است.

سوال – کتاب معروف و پر ارج افغانستان در مسیر تاریخ نوشته نویسنده شهیر و مبارز مرحوم غبار که اکثریت مردم ما آنرا خوانده اند؛ میخوانند و در منازل شان وجود دارد؛ اخیراً از نوشته های شما استنباط میگردد که گویا کسی درین مورد سرقت ادبی نموده اگر ممکن باشد درین زمینه کمی معلومات دهید ؟

جواب: بلی! خبر سرقت ادبی این کتاب توسط «آقای کاظم کاظمی» برای من منحیث یک نویسنده خیلی درد ناک است.

چطور ممکن است خلاف قانون نشر و طبع و مزایای اخلاق فرهنگی آقای کاظم کاظمی که خود را شاعر میداند دست به چنین عمل نا مشروع بزند. زیرا نوشته جناب حشمت خلیل غبار فرزند شادروان غبار را که دارنده حق قانونی چاپ و تکثیر و ترجمه (کاپی رایت) هر دو جلد کتاب افغانستان در مسیر تاریخ میباشد٬ در سایتهای انترنتی و سایت ماریا دارو و جریده امید تحت عنوان «دزد چراغ بکف» مطالعه نمودم وعمیقاٌ متاثر شدم. چنانچه فرزند شادروان غبار نوشته است ( به هیچ کس که بدون مشروعیت و قانونیت بخواهد تحت عنوان ویراستاری و چاپ مجدد به کتاب افغانستان در مسیر تاریخ دزدانه به نفع اجانب دست برد بزند و فارسی دری این کتاب و محتوای آنرا تحریف نماید اجازه نداده ام و نخواهم داد.) از این نوشته واضح میشود که شخص کاظمی بدون اجازه دست به این کار زده است. در حالیکه جناب حشمت خلیل غبار برای کسانیکه بدون تحریف و تصرف کتاب افغانستان در مسیر تاریخ را طبع کرده اند طور مجانی اجازه داده است و همچنان در انترنت هردو جلد این کتاب جهت مطالعه٬ چاپ و دانلود مجانی بدسترس خوانندگان گذاشته شده است.

این عمل سرقت ادبی آقای کاظم کاظمی را که خلاف موازین اخلاق فرهنگی میباشد باید تقبیح نمود.

زیرا تاریخ و هویت مردم افغانستان با کتاب افغانستان در مسیر تاریخ گره خورده است و نام مرحوم غبار جاودانه است. چنانچه فردوسی طوسی گفته است:

نمیرم از این پس که من زنده ام = که تخم سخن را پراگنده ام

سوال: به نظر شما دولت افغانستان قادر به چاپ کتب نیست یا نمیخواهد از نویسنده گان سابق را چاپ کند درین زمینه شما چی فکر میکنید؟

جواب: در جواب سوال شما باید اظهار کرد که در شرایط فعلی افغانستان در یک مرحله بحران سیاسی - اجتماعی - اقتصادی و فرهنگی قرار دارد. برای حفظ و نگهداشت و بقای فرهنگ دلسوزانه کار صورت نگرفته است٬ موضوع فساد اداری به اوج خود رسیده است٬ عدم اطاعت مامور از آمر چو آفتاب آشکار است در حالیکه آقای سید مخدوم رهین وزیر برحال بودند امر کتبی برای چاپ کتابهای (چهره های جاودان و هنرمندان تاریخ ساز تیاتر) صادر کردند اما ریاست بیهقی بنابر دلایل فوق با بهانه های مختلف به طبع آن اقدام نکرد. دولت افغانستان قادر به چاپ آن هست اما بعضی اشخاصی که بصفت کادر در دستگاه دولتی بحیث مهره های حساس تعین گردیده اند دلسوزی برای بقای فرهنگ وطن ندارند. ما شاهد هستیم که دانشمندان معروف کشورما را کشور های غیر بنام دانشمندان و فرهنگیان خویش معرفی میدارند مانند: فارابی٬ ابوریحان بیرونی٬ مولانای بزرگ بلخ٬ سید جمال الدین افغان ابن سینا و بسیار دگر بهتر است نسل جدید ما در باره شخصیت های معروف وطن خویش که از قلم هموطنان ما معرفی میشوند واقعیتها را بخوانند و بدانند که ما دانشمندان زیاد در وطن خویش داشتیم و داریم نه اینکه از قلم یک نویسنده خارجی و یا نوکر اجنبی که با تحریف نوشته میشود٬ مطالب را مطالعه کنند و در مورد هویت فرهنگیان خویش در ابهام قرار گرفته و آنها را از دیار غیر پندارند. در این باره باید از مسوولین وزارت اطلاعات و فرهنگ باز پرسی گردد.

سوال: به نظر شما برای خواننده خواندن کتب از طریق آنلاین بهتر است یا خود کتب مجلد در اختیار باشد ؟

جواب: به نظر من بهترین لذت بردن از مطالعه٬ خواندن کتب مجلد است اما در شرایط فعلی آسان ترین دسترسی به آثار نویسندگان از طریق مطالعه آنلاین است.

مطالعه در هر صورت که ممکن باشد بهترین تمرین ذهنی است. برای جوانان که با تکنالوجی جدید بیشتر سر و کار دارند٬ آنلاین خوبتر خواهد بود زیرا به زودترین فرصت یک اثر را دستیاب مینمایند. برای شخص خودم زمانیکه یک کتاب بدستم باشد آنرا با دقت و لذت مطالعه مینمایم.

سوال: شما با لطف بیکران کتب تانرا در معرض خوانش مردم در سایت وزین ماریا دارو گذاشتید ِ آیا تحمل جبران مادی چاپ آن برای تان دشوار نیست؟

جواب: چهار کتاب تا حال از پول شخصی خود بچاپ رسانیده ام و سه کتاب دیگرم تا حال طبع نشده است. اما طبع و ارسال آن با پول گذاف پستی امکان نداشت زیرا هموطنان ما در هر گوشه دنیا متفرق اند به همین دلیل عدهء از آثار خویش را در سایت خودم و گوگل به اختیار مطالعه کنندگان محترم قرار داده ام. در این صورت هموطنان ما به آسانی آنرا مطالعه میدارند چنانچه طی دو و یا سه هفتهء اول گذاشتن این دو کتاب در آنلاین بیشتر از دوهزار نفر خواننده داشته است.

سوال: به نظر شما بانوان نویسنده بیرون مرزی چی مشکلات و چی تسهیلات را دارند و چگونه میتوان آنها را که تازه به نویسنده گی رو آورده اند کمک کرد؟

جواب: بانوان بیرون مرزی با دسترسی به انترنت تسهیلات خوبی دارند زیرا کتابخانه جهان در ظرف چند دقیقه مقابل چشمان شان باز میگردد و آنها میتوانند با آثار بزرگترین نویسنگان آشنا شوند و راه و روش نویسندگی را بیآموزند زیرا نویسندگی بدون مطالعه ناممکن است. استعداد های ذاتی توام با مطالعه آنها را شیوا نویس میسازد.

در باره مشکلات که شما پرسیده اید٬ باید اظهار کرد که انترنت در کنار همه سهولتهای مفید و قابل استفاده ٬ جنبه های تفریحی و بعضا ْ غیر مفید انترنت برخی از آنها را به اندازهء مصروف میسازد که وقت برای نوشتن باقی نمیماند. زیرا آنقدر مصروف بررسی پست های دوستان در فیسبوک میشوند که وقت برای مطالعه عمیق و نوشتن نمی داشته باشند و این خود یک روز گمی و ضیاع وقت است. همچنین معلومات نا درست و غیر موثق نیز در انترنت به کثرت دیده میشود که باید بدقت تشخیص شود.

برای کسانیکه تازه به نویسندگی رو میآورند با سپاس از امکانات انترنت٬ باید بدانند که در گذشته کتابخانه ها بهترین مراکز علمی و تحقیقاتی بود که اکثریت بدان دسترسی نداشتند٬ اما امروز هرکس ذریعه انترنت و یک کمپویتر شخصی خود٬ کتابخانه جهانی را در اختیار دارد. باید عمیقاٌ کتاب مطالعه نمایند و برای معلومات کافی تحقیق بدارند. باید گفت که مطالب شایان و مثبت زیاد در انترنت وجود دارد.

نویسندگان تازه کار و جوان اولاٌ به مطالعه دقیق خود را عادت بدهند و ثانیاٌ برای اعتبار نوشته هایشان از کتب و آثار بزرگانی که استفاده میدارند٬ تذکر بدهند. من نوشته های زیاد را خوانده ام که شخصی از کدام کتاب و یا از انترنت از اثر یک نویسنده استفاده کرده و اما در اخیر مقاله اش روش آن نویسنده را فراموش و عادتاٌ به روش خودش مقاله را ادامه داده و ختم کرده است ٬ در اینجا بوضاحت دزدی جملات آشکار میگردد. چه بهتر خواهد بود که جملات اقتباسی از نویسندگان دیگر را داخل گیمه نشان بدهند. چنین روشی خوبترین کمک برای نویسندگان جوان است. زیرا نویسندگان بزرگ نیز از آثار بزرگان پیشتر از خویش چنین استفاده هاي کرده اند.

سوال: در جامعه سنتی به دختران و بانوانی که نویسنده اند کمتر تعصب دیده میشود تا با نوان شاعره شما کدام دلیل را مقنع میدانید.

در جوامع سنتی بعضاٌ تعصب در شعر بخاطری دیده میشود زیرا که شعر عموماٌ زبان عشق و عاطفه است.

خواننده باید درک آنرا داشته باشد که عشق و محبت تنها مراوده زن و مرد نیست بلکه عشق و محبت بخداوند٬ به میهن٬ به والدین٬ به فرزند٬ به طبیعت به هنر موسیقی٬ نقاشی و غیره نیز صدق میکند. متصوفین بزرگ تجلی جمال خداوند را در صورت گل و یا سوز فراق را به ناله بلبل بیان کرده اند. در همه جهان بیش از یک حقیقت اصلی وجود ندارد و آن اوست که در هر چه ظاهر میشود و همه موجودات آیینهء جمال اوست. شاعری گوید:

در هر چه بنگرم تو پدیدار بوده ای = ای نا نموده رخ تو چه بسیار بوده ای

و یا شاعری حال صوفی را به ارتباط عشق الهی چنین بیان میکند:

ما گلخنیان سنبل و نسرین نشناسیم = آتش بود آتش گل روی سبد ما

در سر هوس افسر جمشید نداریم = ارزانی ما باد کلاه نمد ما

سرگرم به مهر تو ز بس درته خاکیم = آتش کده آید به طواف لحد ما

بین مردم برداشت غلط از مهفوم شعر ناشی از خامی فکر میباشد٬ هر قدر افکار پخته تر گردد بیشتر بطرف حقیقت میروند و مخالفت از میان برداشته میشود و حقیقت جاگزین میگردد.

پس دل هر انسان مرکز محبت و عبادت خدواند و جلوه جمال اوست. شعر الهام است٬ چنانچه مولانای بزرگ بلخ میگوید:

آب دریا را گر نتوان کشید = هم بقدر تشنگی باید چشید

و حافظ گفته:

در اذل پرتو حسنت زتجلی دم زد = عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد

اما نوشتن کتاب مانند شعر نیست٬ تحقیقات و مطالعه عمیق و فرصت مناسب کار دارد. بانوان با استعداد زیاد موجود اند اما با مصروفیت های مادری که دارند فرصت تحقیقات زیاد برای نوشتن کتاب برای شان کمتر میسر میگردد.

آقای ظفر از شما متشکرم که وقت تان را صرف این گفت و شنود نمودید و یکبار دیگر از طریق این مصاحبه با شما از خوانندگان محترم نیز برای خواندن آثارم اظهار سپاس مینمایم. در اخیر با ذکر این شعر زیبای حافظ با دوستان خدا حافظی مینمایم:

هر آنکه جانب اهل خدا نگهدارد = خداش در همه حال از بلا نگهدارد

دلا معاش چنان کن که گر بلغزد پای = فرشته ات به دو دست دعا نگهدارد

خانم دارو ازینکه مجددا قبول زحمت نمودید و حاضر به مصاحبه شدید یک چهان سپاسمندم موفقیت تان مداوم و عافیت تان مستدام باد.

Sat, 29 Aug 2015 14:32:59

توجه:

کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با ذکر منبع و نام «اصالت» مجاز است

کلیه ی حقوق بر اساس قوانین کپی رایت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد