جنگ و کشمکشهای امپراتوری بیزانس

 هنگامی که امپراتوری روم، غربی در سال ۴۷۶ میلادی سقوط کرد،قسطنطنیه (استانبول امروز) پایتخت روم شرقی، یا امپراتوری بیزانس شد، علیرغم تاخت و تازها و منازعات مذهبی، از قبیل منع شمایل پرستی، قسطنطنیه یکی از بزرگترین و ثروتمند ترین شهر های جهان بود. آن شهر به عنوان مرکز مسیحیت ارتدوکس تا سال ۱۴۵۳ م به نقش خود ادامه داد. قسطنطینه (استانبول کنونی)، با بندرگاههای عالی و موقعیت مکانی مه به آسانی قابل دفاع بود.پایتختی جدید و امن برای امپراتوری روم شرقی بود. امپراتوری بیزانس از سال ۵۲۷ میلادی، تحت فرمانروایی ژوستی نین (در حدود ۵۶۵-۴۸۳ م.) قرار داشت و وی از سوی همسری کاردان به نام ملکه تئودورا (در حدود ۵۴۸- ۵۰۰ میلادی) و سرداری کارآمد به نام بلیساریوس، (در حدود ۵۶۵- ۵۰۵ میلادی) حمایت می شد.

ژوستی نین در بازپس گیری بخش وسیعی از سرزمینهایی که سابقاً جزو امپراتوری روم غربی محسوب می شد، موفق بود. ژوستی نین همچنین به ساختن کلیسای بزرگ ابا صوفیه فرمان داد. اصلاحی که وی در قوانین روم به وجود آورد منجر به پیدایش قوانین حقوقی پیشترفته ای موسوم به مجموعه قوانین ژوستی نین گردید.

اما فتوحات ژوستی نین دیری نپایید. امپراتوری بیزانس که بر اثر شیوع طاعون تضعیف شده بود قادر به مقاومت در برابر دشمنانش نبود. در سال ۶۴۷ م. مسلمانان شمال آفریقا و بیشتر کشورهای حاشیه مدیترانه را به تصرف دراوردند.

پس از حمله سپاهیان اسلام، امپراتوری بیزانس تا مرزهای اولیه خود عقب نشینی کرد تا اینکه باسیل اول (حدود ۸۸۶ - ۸۱۲ م) به پادشاهی رسید. در زمان باسیل اول زبان یونانی به جای لاتین به کار گرفته شد. تا پایان حکومت باسیل دوم (حدود ۹۵۸- ۱۰۲۵ م) که جنگجویی بی رحم بود، قدرت بیزانس از رود خانه دانوب در آلمان تا جزیره کرت، و از جنوب ایتالیا تا سوریه کشیده شده بود.

جنگ قدرت: در دوران کشور گشاییهای باصیل دوم، تجارت پیشترفت کرده و مبلغین مذهبی ارتودوکس آیین خود را در کشورهای حوزه دریای بالکان و روسیه ترویج کردند. اما پیروزی ترکان سلجوقی در جنگ منزیک (در ترکیه کنونی) در سال ۱۰۷۱ م.، پایانی بر همه آنها و آغازی دیگر بود. در قسطنطنیه، جنگ قدرت در دربار امپراتوری چنان بغرنج شده بود که واژه بیزانس با واژه های توطئه و فریب مترادف گشت. امپراتوری های شکست خورده و مدعیان تاج و تخت، می بایست خطراتی از قبیل ضرب و جرع، قطع عضو و یا بدتر از آن را پذیرا می شدند. از ۸۸ امپراتور بیزانس ۲۹ تن از آنها به طرز فجیعی کشته شدند.

در سال ۱۲۰۴ م. جنگجویان صلیبی اروپای غربی، که قسطنطنیه از آنها تقاضای کمک کرده بود تا بر علیه ترکان سلجوقی بجنگد، قسطنطنیه در رویا رویی با قدرت روز افزون امپراتوری با قدرت روز افزون امپراتوری عثمانی بدون یاور ماند. در سال ۱۴۵۳ م.، پس از دو ماه محاصره سلطان محمد دوم ملقب به فاتح (۱۴۸۱-۱۴۳۲ م.) وارد قسطنطنیه شد و آنرا استانبول نامید.

سال ۲۸۵ میلادی: امپراتور دیکلتیانوس، امپراتوری روم را به دو نیمه شرقی و غربی تقسیم می کند. کنستانتین امپراتور نیمه شرقی و دیوکلس امپراتور نیمه غربی، می گردد.

۳۳۰: در ماه مه همین سال، کنستانتین شهر یونانی نشین بیزانتیوم را به نام خود کنستانتینوپل (قسطنطنیه) می نامد.

۵۲۷: فرمانروایی ژوستی نین ملقب به کبیر آغاز می گردد.

۵۳۴: ژوستی نین، اصلاحیه ای را که بر قوانین روم نوشته بود، با نام مجموعه قوانین ژوستی نین در اختیار عموم قرار می دهد. سپاه بیزانس به فرماندهی بلیسا ریوس شمال آفریقا را از واندل ها (قبایل بربر ساکن اروپای شمالی) باز پس می گیرند.

۵۵۲: سپاهیان بیزانس (روم شرقی) سراسر ایتالیا را از چنگ بربر ها خارج می سازد.

۵۷۰: پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص)، در شهر مکه متولد می شود.

۶۲۷: در جنگ نینوا، سپاه باختریان که با سپاه بیزانس به فرماندهی هرقل (هراکلیوس) مبارزه می کند، به سختی شکست می خورد.

۷۱۷ - ۷۱۸: قسطنطنیه در برابر محاصره طولانی سپاه اسلام، مقاومت می کند.

۷۳۰: امپراتور لئوی سوم با منع نمودن شمایل پرستی (پرستش تمثالهای قدیسان مسیحی) و صدور دستور نابودسازی آنها، به مشاجرت و منازغاتی که در این زمینه درگرفته بود، شدت می بخشد.

۷۵۱: لومباردها شهر راونا در ایتالیا را از بیزانس پس می گیرند. این واقعه به منزله پایان قدرت امپراتوری بیزانس در غرب اروپا، محسوب می گردد.

۸۴۳: ممنوعیت پرستش شمایلهای مذهبی، پایان می پذیرد.

۹۳۹: با ازدواح شاهزاده آنا با ولادیمیر، فرمانروای کیف، گرویدن روسها به مسیحیت ارتدوکس، رسماً آغاز می شود.

۱۰۱۸: باسیل دوم، امپراتور جنگ آزموده بیزانس، بلغارها را تارومار می کند. برای جلوگیری از شورش های بیشتر و برای اینکه پیروزی خود را تثبیت کند، وی دستور کور کردن تمام سربازان شکست خورده بلغار را صادر می کند.

۱۰۷۱: در جنگ منزیکرت نیروهای بیزانس توسط ترکان سلجوقی، حکمرانان سرزمین آناتولی (واقع در بخش آسیایی ترکیه)، تارومار می شوند.

۱۲۰۴: قسطنطنیه بوسیله جنگجویان صلیبی که از سوی جمهوری تازه قدرت یافته و نیز در ایتالیا، پشتیبانی می شدند، تصرف و غارت می گردد. آنها در این شهر، حکومتی کم دوام تاسیس می کنند و آنرا امپراتوری کاتولیک می نامند.

۱۴۵۳: پس از دو ماه محاصره، قسطنطنیه به دست ترکان مسلمان تحت فرماندهی محمد دوم، سلطان عثمانی، سقوط می کند. کلیسای ایا صوفیه به مسجد مبدل می شود و وقف عبادت خدا می گردد. شهر قسطنطنیه، استانبول کنونی، پایتخت امپراتوری عثمانی می شود.

در سال ۴۶۰ قبل از میلاد، یک مسیحی ۵۱ ساله از اهالی قسطنطنیه به نام دانیل بوسیله بالا رفتن از یک ستون، خود را از زندگی معمولی خارج کرد. او ۳۳ سال به عنوان سمبول دین مسیحیت روی ستون زندگی کرد. او در میان باران و برف یخ می زد و در هنگام تابش آفتابش آفتاب عرق می ریخت. فقط یک نرده مانع سقوط او می ریخت. فقط یک نرده مانع سقوط او می شد. دانیل از یک ستون دیگر، دانیل از یک ستون نشین دیگر، به نام سن سیمون استایلات (شمعون مناره نشین) که از اهالی سوریه بود، الهام می گرفت.