شهکار بیدارگر و معرفت بخش سینمای هند

            محمد عالم افتخار

بنیاد روشنگری «گوهر اصیل آدمی» تقدیم میکند:



تاریخ ارسال به «اصالت»: 14 februari 2016 21:46:41

بعضی از سینمارو‌های حرفه ‌ای وقتی اسم "سینمای هند" به گوششان می‌‌ خورد به گونه‌ ای عکس ‌العمل نشان می‌ دهند که گویی فکر کردن به آن هم توهین به شعورشان به حساب می ‌آید!

البته که چنین نگاه اشتباه ست، هر کشوری فیلم های بسیار خوب و حتی شاهکار دارد.

هند امروز هم با استادی همچون ساتیاجیت رای در تاریخ سینمایش، حرف‌ های زیادی برای گفتن دارد. سینمای هند امروز اقلاً در بیش از یک کانال واقعاً آن چیزی نیست که اسمش در رفته. موردی که اکنون به چونی و چرایی آن پرداختن مقدور نیست.

امیدوار باید بود که دوستداران سینما و مصرف کنندگان تولیدات سینمایی بیشتر درباره‌ ی این سینما تحقیق کنند و فیلم‌های خوب هند بدون سوابق ذهنی و پیشداوری توسط مردمان خاصتاً مشرق زمین دیده شده و مورد بهره برداری آگاهی بخش و توسعه و تلطیف فرهنگی قرار گیرد، به ویژه آثار کارگردانانی همچون ساتیاجیت رای، دیپ مهتا، میرا نایر، مینال روی و . . .

فیلم pk یکی از آخرین ساخته های سینمای هند در همان سطح و سیاق مورد نظر است، سینمایی که حالا عنوان پُر محصول ترین در دنیا را دارد و سالیانه عناوین زیادی را به بازار های جهان روانه می کند.

فیلم pk ساخته شده در سال ۲۰۱۴؛ پر فروش ترین فیلم تاریخ سینمای هند شد.

این فیلم در ۱۵ روز اول اکران خود تمام رکوردهای فروش را جا به جا کرد و با رقم بی سابقهٔ ۳۰۰ کروری در دو هفتهٔ اول پر استقبال ترین فیلم تاریخ سینمای هند لقب گرفت. همچنین با رتبه #۲۴۸جز ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما گردید. این فیلم همچنان یکی از محبوب ترین کمدی های بالیوودی در خارج از هند محسوب می‌ شود. امتیاز این فیلم در وبگاه معتبر ای ام دی بی 8. 5 از ۱۰ به اعتبار ۵۱ هزار رای دهنده می ‌باشد و روز به روز تعداد آرا افزایش می یابد.

داستان فیلم از این قرار است:

موجودی فضایی که کاملا شبیه ما انسانها است برای «کارهای تحقیقاتی!» وارد زمین می گردد اما در بدو ورود؛ وسیله ارتباطی او با سفینه اش دزدی و گریختانده می شود. او برای ارتباط با سفینه و برگشت به سیاره اش به آن وسیله نیاز غیر قابل تعویض دارد برای همین با تمام ذرایع در جستجو بر میاید اما در کشور پر جمعیت هند پیدا کردن یک دزد اینچنین کار غیر ممکنی در حد جستجوی سوزن در خرمن کاه است.

از هر کس که سئوال می کند برایش می گوید:

ـ فقط خدا می تواند کمکت کند!!!

برای همین او تصمیم می گیرد بیافتد به دنبال خدا. چیزی که در ذهن و روان او؛ اصلاً بیگانه و غیر مشخص میباشد.

موضوع و داستان فیلم بسیار چالش برانگیز است مخصوصاً در جامعه هند که کشوریست "هفتاد و دو ملت" با مردم های دارای نژاد ها، دین ها و رسوم مختلف که اکثراً نسبت به فرهنگ و قومیت خود دارای تعصب هستند.

اما در واقع همین حقیقت؛ حاشیه هایی را ایجاد کرد و فیلم را به اوج های ناگفتنی بالا برد. این فیلم بیشتر کسانی را که بر خود نام مباشرین خداوند می ‌گذارند و از این طریق پول ‌های زیادی به دست می‌ آورند؛ مورد انتقاد پرتوان و جذاب و ژرف قرار داده است. این فیلم با مراکز ثقل خرافات مبارزه می‌ کند و پیام آن این است که خداوند یکتا است و پرستیدن او شیوه ای خاص و این همه واسطه ها و فرستاده های احمق ساز مردمان و ملت ها را نمی‌ خواهد.

لذا کاهنان و دکانداران دین های گوناگون بیشترین ضربه را از این فیلم خورده اند و می خورند و نگاه مردم نسبت به آن ‌ها و اعمال خرافاتی و جادو گرانه شان تغییراتی اساسی کرده است و می کند.

چنانکه کاهنان و حامیانشان در خود هندوستان گروه ها تشکیل دادند و در اعتراض به فیلم تظاهرات کردند و قسمت ‌های از هند را به آشوب کشیده و خیلی از سینما ها را تخریب کردند. اما اکثریت بزرگ مردم هند موافق فیلم بودند و با استقبالی با شکوه و بی بدیل این فیلم را به پرفروش ترین فیلم تاریخ تبدیل کردند.

همچنین فیلم مورد استقبال سیاسیون قرار گرفت و یکی از وزرای هند دستور داد که از این فیلم مالیات گرفته نشود. فیلم هم در جامعهٔ اصلی هند و هم در جامعهٔ مجازی از حمایت بسیار بالای مردم عادی و افراد مشهور برخوردار شد.

کارگردان فیلم راج کومار هیرانی است که کارگردان ساختار شکن بالیوود است اما آبیجات جاشی، نیز در نگارش فیلمنامه به او کمک کرده است تا بر بار کمیک کار افزوده شود. در خلال این سکانس های کمیک، «P.K» (قهرمان نمایش که از ابتدا مرد برهنه مادر زاد است) خیلی زود متوجه می شود که باید به ضرورت "همرنگ جماعت شدن" لباسی برای پوشیدن پیدا کند. پس دست به سرقت لباس اغلب از موتر های میزند که در آنها فحشا جریان دارد و به همین لحاظ شاملان فجور لباس های شان را به کناری گذاشته اند.

چگونگی یادگیری زبان ما آدمیان توسط این موجود فضایی آن هم با لهجه ایتیپیک محلی، از دیگر فرصت های است که فیلم برای ایجاد فضای کمیک از آن استفاده می کند.

یکی دیگر از چهره های آشنای فیلم که باعث خنده می شود مهاتما گاندی است. و به علت اینکه به سکه های حاوی تصویر او؛ مردم به PK امتعه میدهند؛ او خیال میکند که اساساً این دهش و بخشش به خاطر عکس گاندی است و بدینجهت او باری هر آنچه تصاویر گاندی را بر در و دیوار می یابد؛ گرد آوری می کند تا به فروشندگان دهد که امتعه گیرد!!

فیلم «P.K» با شرکت جمعی قابل توجهی از بازیگران طراز اول هند به اجرا در آمده است که از میان آنها؛ آتوشکا شارما؛ نقش یک خبرنگار تلویزیونی را دارد که می خواهد به «P.K» کمک کند تا به خانه خود در سیاره اش بر گردد، سوشانت سینگ راچپوت در نقش یک جوان مسلمان، ساراب شوکلا در قالب یک هندوی ثروتمند نقش آفرینی میکنند و از همه مهم تر حضور سانجای دات درین فلم برجسته است، امیر (عامر) خان که در قالب شخص«P.K» نقش اصلی فیلم را به عهده دارد.

راج کومار حیرانی در بین کارگردانان متوسط هند، از جایگاهی ویژه برخوردار است. او سابقه فیلم هایی مثل مانا بهای و «LageRahoMunnabhai» را دارد که به فسادهای دولتی می پردازد. فیلم «سه کله پوک» او نیز درباره رقابت های دانشگاهی در هند است. اما در این بین «P.K» فیلمی از هر جهت قابل ارزش تر میباشد و از نظر پرداختن سخت ماهرانه و کار ساز با جهانبینی ها و باور های موروثی گوناگون که نهایتاً به دستمایه های تحمیق مردمان ملیونی و میلیاردی جهان و بهره کشی و چپاول و غارت آنان مبدل گردیده و به گوشت دهن توب ساختن و هیزم کوره های جنگ و ترور و انتحار و انفحار گردانیدن هزار هزار آولاده آدمی انجامیده است؛ کم نظیر است.

فیلم تا نیمه‌های اولش فوق العاده پیش می ‌رود، یعنی جاهای که پی کی وسوسه می ‌شود که فقط و فقط موجودی به نام خدا می ‌تواند مشکل او را حل نماید که عبارت است از باز یافت جعبه "ریموت کنترول گونه" اش که دزدی و چور شده است و او در غیاب آن ممکن نیست برای بازگشت به سیاره‌ اش به سفینه حامل سیگنال دهد و آنرا فرا بخواند.

به ناگزیر؛ او در بین مذاهب بیشمار دنبال خدا می ‌گردد و قریباً تمامی مناسک عبادی و نذر و نیاز به آنها را انجام می دهد ولی به طور دم افزون سردرگم تر و در یافتن خدای کار ساز؛ درمانده تر میگردد.

این سادگی فرا زمینی و بی آلایش بودن «پی کی» است که باعث می ‌شود اینگونه دنبال حقیقت بگردد، او همسان کاسپر هاوزر در “معمای کاسپر هاوزر” همچون کودکی است که تازه به دنیا آمده و همین دیدِ ساده‌ی اوست که باعث می ‌شود تزویر موجود در جامعه ‌ی امروز بشری را عریان کند و درین راستا سوال‌ ها و جواب‌ های که ارائه می ‌کند با اینکه ساده ‌ترین و منطقی ‌ترین‌ها هستند، اما حقیقت متروک شده را برملا می‌ کنند.

«پی کی» را همچنین از نظر جستجو برای خدا می‌ توان با آنتونیوس بلاک در ”مهر هفتم” مقایسه کرد. جالب اینجاست که روابط عاشقانه در فیلم نیز کاملا قابل قبول شکل داده شده اند. البته برخی از منتقدان ایراد هایی بر نیمه دوم فیلم دارند که طی آن فیلم به بازی رسانه ای کشانده میشود ولی عظمت طرح و نمایش چنان است که حتی چنین ایراداتی را به فرض وارد بودن هم تحت الشعاع خود قرار می دهد وانگهی؛ رسانه ها و تولید و مصرف رسانه ای جزء لایتجیزای زندگانی در عصر کنونی می باشد.

در مجموع فیلم PK فیلم فوق العاده ای هست که دیدن آن را نه فقط به تمام دوستداران سینما بلکه به همه آحاد مردم خاصتاً مردمان گیچ شده و سرسام گرفته و صدمه دیده از شنیع ترین جنایات علیه بشریت باید توصیه کرد.

جوانان بالنده برخی از "آب حیات" و "روزنهِ نجات" از وضع موجود در جهان و در کشور ها و یا پیرامون شان را که با تشنه کامی جستجو میکنند؛ درین شهکار مسلم و معاصر سینما و هنر هفتم به سهولت می یابند و در دسترس می بینند.

فیلم بر علاوه سینما ها؛ به طریق دی وی دی ها در بازار های افغانستان و دیگر کشور های جهان عرضه شده و یافت میشود و از انترنیت میتوان حتی نسخه هایی با پاورقی فارسی پیدا و دانلود کرد.

این متن با بهره گیری مرکزی از «نقد و بررسی فیلم PK» توسط Amir در ویبسایت www.tvmag.ir ویرایش و تألیف گردیده ولی چون اینجانب فیلم را تمام و کمال و با دقت لازم تماشا کرده ام؛ لذا دیدگاه های خویش را به آن افزوده و یا وارد نموده ام که منجر به تعدیلاتی در متن مورد استفاده گردیده است.

کارگردان فیلم: راج کومار هیرانی

تهیه کننده: وئدیو وینود چوپرا

نویسنده: راجکومار هیرانی

آبیجات جوشی

بازیگران:

عامر خان

انوشکا شرما

بومان ایرانی

سانجی دات

موسیقی :

شانتانو مویتراو آنکیت تیواری

تاریخ‌ های انتشار: ۲۰۱۴ (میلادی)

مدت زمان: ۱۵۳ دقیقه

کشور: هند

زبان: هندی

هزینهٔ فیلم: ۸۵ کرور

فروش گیشه: ۶۲۱ کرور

توجه:

کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با ذکر منبع و نام «اصالت» مجاز است

کلیه ی حقوق بر اساس قوانین کپی رایت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد