درحاشيه ي تشنجهاي جديد بين واشنگتن و مسکو

 بخش دوم و پایانی

 تهيه و پژوهش از وطن پور

 

در تهيه و بازنويسي اين مقاله و تنظيم کلمات و جملات زحمات زيادي کشيدم، تا جايکه برايم مقدوربود، از کلمات و اصطلاحات ناآشنا به زبان دري مانند: دولار، موشک، راهبرد- چرخ بال، هوابرد، پدافندهوايي، يگان هاي نيروهاي مسلح، ناو هواپیمابر، رزمناو، هوانیروز و غيره و غيره خودداري و بازنگري هاي انجام دادم و تهيۀ اين مطلب نظر به تنشهاي موجود بين واشنگتن و مسکو درين مقطع زماني احساس ميشد و روي همين منظور به تهيه و پژوهش آن مبادرت نمودم و اميدوارم مورد توجه واقع شود. و ازمنابع که در تهيۀ اين نبشته استفاده گرديده است با امانت داري تذکر به عمل آمده است .

نقش پوتين در قدرت گيری نظامی جديد روسيه

پس از فروپاشي شوروي توانمندي‌هاي نظامي روسيه همانند ساير بخش‌ها با افت قابل ملاحظه روبرو شد و اين كشور جايگاه خود به عنوان ابرقدرت نظامي دوران جنگ سرد را به نحو محسوسي از دست داد. سياست‌مداران و نخبگان روسيه علي‌رغم تمام مشكلات، به لحاظ فرهنگ سياسي تهديد‌محور خود از يك سو و موقعيت ژئوپوليتيكي روسيه از سوي ديگر تقويت توان نظامي اين كشور را يك ضرورت غيرقابل اغماض مي‌دانند.متأثر از اين ملاحظات، علي‌رغم اينكه دورنماي مسابقه تسليحاتي روسيه با غرب و يا جنگ نظامي آن با يك طرف خارجي بسيار بعيد است، در دوره پوتين نوسازي ارتش و تقويت توانمندي‌هاي نظامي به عنوان يك مهم در دستور كار قرار گرفته و به نظر مي‌رسد در اين دوره اراده نيرومندي براي تبديل روسيه به يك قدرت نظامي شكل‌ گرفته و تثبيت شده است.

تلاش براي تقويت توانمندي‌هاي نظامي روسيه از ابتداي سال ۲۰۰۰ با اعلام برنامه ۱۸۹ ميليارد دالري نوسازي نظامي و طي سالهاي‌ اخير با آزمايش ‌راکت‌هاي استراتژيك از جمله راکت قاره‌پيماي هسته‌اي – بولاوا- (Bulava) و سينِوا (Sineva) (با برد ۵۰۰۰ مايل و توان حمل ۸ كلاهك هسته‌اي)، گسترش قابل ملاحظه برنامه فروش تسليحات به كشورهاي امريكاي لاتين، خاورميانه و آسياي جنوب شرقي، فعال كردن سيستم جديد دفاع ضد راکتي در پترزبورگ، اعلام برنامه گشت‌زني منظم هواپيماهاي دورپرواز هسته‌اي در سراسر خاك روسيه و اعلام احتمال احياي پايگاه نظامي دريايي شوروي در تارتاس روسيه از سوي ولاديمير مازورين، فرمانده نيروي دريايي روسيه نمود عيني‌تري يافته است. بر اين اساس به نظر مي‌رسد نمايشگاه صنايع هوايي مسكو كه (۲۱ اگست)، يك هفته پس از مانور نظامي مشترك كشورهاي عضو سازمان شانگهاي آغاز بكار كرد و پوتين در سخنراني مراسم افتتاح آن بر هدف روسيه در تبديل شدن به يك كشور پيشرو در توليد تسليحات نظامي تأكيد كرد، بيشتر.براي نشان دادن جاه ‌طلبي‌هاي نظامي ونمايش توان نظامي وپيشرفتهاي روسيه بود.

پس از فروپاشي شوروي حدود ۸۵ درصد از امكانات نظامي آن شامل نيروي انساني، صنايع و تجهيزات دفاعي به روسيه تعلق گرفت، اما تنها ۶۰ در صد توانايي‌هاي اقتصادي شوروي به روسيه رسيد كه پشتوانه كمي براي حمايت از آن ۸۵ درصد امكانات نظامي بود. فرسودگي تجهيزات نظامي، عدم آموزش و تمرين نيروها، كاهش سطح تخصص افسران، شيوع مصرف الكول و مواد مخدر بين نظاميان، افت روحي آنها و از همه مهمتر مشكلات اقتصادي ارتش و پرسونل آن از جمله موارد ضعف اين بخش در دوره پس از شوروي بود. به اظهار جنرال والنتي مانيلف، معاون اول رئيس كميته دفاعي و امنيتي شوراي فدراسيون روسيه ۵۶ درصد افسران روسيه در سال (۲۰۰۲ و اوايل ۲۰۰۳) علي‌رغم افزايش حقوق آنها همچنان زيرخط فقر زندگي مي‌كرده‌اند. در همين سال حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد بودجه وزارت دفاع روسيه صرف حفظ و نگهداري تجهيزات موجود مي شده و بودجه‌اي به امر تحقيقات و توسعه نظامي اختصاص نمي‌يافت..بودجه نظامي شوروي در سال.(۱۹۹۰) بيش از۱۰۰ ميليارد دالر بود كه اين رقم در سال.(۲۰۰۲) به حدود 3/7 ميليارد دالر كه كمتر از دو درصد بودجه نظامي امريكا بود، كاهش يافت. تعداد نيروهاي نظامي روسيه كه در سال.(۱۹۹۲) بالغ بر 8/2 ميليون نفر بود، در سال.(۱۹۹۹) به 2/1، در سال. (۲۰۰۵) به 5/9 و در سال (۲۰۰۶) به 037/1 ميليون نفر رسيد.

آمار تعداد نيروهاي نظامي روسيه در سال (۲۰۰۵ و ۲۰۰۶)

سال (۲۰۰۵ )، نيروي زميني ۳۶۰۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۶)، نيروي زميني ۳۹۵۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۵ )، نيروي هوايي ۱۸۵۰۰ نفر

سال (۲۰۰۶)، نيروي هوايي ۱۷۰۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۵ )، نيروي دريايي ۱۵۵۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۶)، نيروي دريايي ۱۴۲۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۵ )، نيروهاي بازدارنده ۱۴۹۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۶)، نيروهاي بازدارنده ۱۲۹۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۵ )، مجموع ۹۶۱۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۶)، مجموع ۱۰۳۷۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۵ )، نيروهاي آماده خدمت.نظامي ۴۱۳۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۶)، نيروهاي آماده خدمت.نظامي ۴۱۵۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۵ )، نيروهاي ذخيره ۲۰۰۰۰۰۰۰ نفر

سال (۲۰۰۶)، نيروهاي ذخيره ۲۰۰۰۰۰۰۰ نفر

پوتين طي سخنراني خود در شوراي فدراسيون در.(مه ۲۰۰۳) انجام اصلاحات نظامي و نوسازي نيروهاي مسلح را يك اولويت مهم دانست. به عقيده او در اصلاحات نظامي موضوع اصلي بازسازي اساسي و نوسازي تجهيزات و تقويت پرسونل نيروهاي مسلح، افزايش كارآمدي نهادها و ساختارهاي نظامي و ايجاد يك ارتش حرفه‌اي، قدرتمند و مجهز براي حمايت از توسعه موفق آينده روسيه است. پوتين در برنامه اصلاحات نظامي خود سه هدف را در پيش گرفت؛

 - هدفمند كردن تخصيص نيرو و بودجه در ارتش با هدف افزايش كارآمدي آنها

 - مدرنيزه كردن تجهيزات نظامي (متعارف و هسته‌اي به ويژه در زمينه راکتي)

 - تمركز سياست‌گذاري‌هاي نظامي در وزارت دفاع (از طريق قرار دادن ستاد مشترك ارتش تحت نظر مستقيم وزير دفاع و انتقال اختيار تصميم‌گيري‌ از جمله صدور فرمان اقدام‌هاي عملياتي از ستاد مشترك به وزارت دفاع)

پوتين به دنبال ارتشي منظم تر، تخصصي‌تر، مجهز‌تر و كارآمدتر است كه بتواند عليه تروريسم، جدائي‌طلبي و ديگر تهديدات نامتقارن مقابله كند. اين اصلاحات از.(مارچ ۲۰۰۱) با تصميم او مبني بر كاهش ۲۵ درصد حجم نيروهاي ارتش، افزايش بودجه و بازبيني سيستم سلاح‌ها شكل تازه‌اي به خود گرفت. در اين سال تصميم گرفته شد قطعات رزمي به جزوتامهاي حرفه‌اي تبديل شوند.

در(نوامبر ۲۰۰۱) دولت يك گروه كاري بين‌نهادي را موظف به بررسي هزينه‌هاي اين امر كرد و در سپتامبر ۲۰۰۲) اولين گروپ نظاميان حرفه‌اي در سوق واداره جزوتامهاي ۷۶ ارتش در پسكف مستقر شدند.

 بنا به اظهار پوتين، تا پايان سال.(۲۰۰۷) بايد فرآيند ايجاد وجزوتامهاي حرفه‌اي ارتش كامل و پس از آن تنها نظاميان حرفه‌اي و ورزيده به موقعيت‌هاي مهم اعزام شوند.

فبروري ۲۰۰۷ سرگئي ايوانف وزير سابق دفاع روسيه طي سخنراني خود در شوراي فدراسيون از برنامه ۱۸۹ ميليارد دالري براي تجديد قواي نظامي روسيه خبر داد كه بر اساس آن تا سال.(۲۰۱۵) بيش از نيمي از سلاح‌هاي قديمي با سلاح‌هاي جديد جايگزين خواهند شد. در اين برنامه توسعه راکتهاي‌هاي بالستيك جديد قاره ‌پيما از جمله راکتهاي.بولاوا و سينِوا، راکت‌هاي اس ۴۰۰، سيستم‌هاي جديد هوايي و زيردريايي، سيستم‌هاي جديد اعلام هشدار راداري، هواپيماهاي تي - ۵۰، نسل پنجم هواپيماهاي جنگي، بمب‌افكن‌هاي فوق‌صوت تي يو 160،3 کشتي جنگي جديد و هواپيماهاي باربري جديد مورد توجه ويژه قرار مي‌گرفت.

بودجه دفاعي روسيه از زمان به قدرت رسيدن پوتين روندي صعودي داشته، اين بودجه در سال‌هاي. (۲۰۰۵) ۲۳ درصد، در سال.(۲۰۰۶) ۲۷ درصد افزايش يافته و با رشد ۳۰ درصدي در سال.(۲۰۰۷) به رقم 4/32 ميليارد، بالاترين ميزان خود پس از فروپاشي شوروي رسيده استواکنون بودجه سرسام آوري درامورنظامي به مصرف ميرسد.

با تأكيد بر كارآمدي ابزارها و كارآمدترين آنها در رويكرد عمل‌گرايي، پوتين در بخش نظامي نيز بر مهمترين نقطه قوت روسيه در اين زمينه كه سلاح‌هاي پيشرفته و هسته‌اي آن است متمركز شده. تسليحات هسته‌اي اعم از زميني، هوايي، دريايي و زيردريايي يكي از اصول ثابت سياست نظامي روسيه هستند كه بايد با هدف توقف تعرض دشمن.و پاسخ به حملات احتمالي حفظ و تقويت شوند. ذراتخانه‌هاي هسته‌اي يكي از دو ميراث مفيد به جاي‌ مانده از موقعيت ابرقدرتي شوروي هستند (ميراث ديگر عضويت دائم روسيه در شوراي امنيت سازمان ملل است) كه كار ويژه‌هاي سياسي، امنيتي و روان‌شناختي مهمي را براي روسيه ايفا مي‌كنند و نماد استقلال و توازن استراتژيک روسيه با امريكا و ناتوبه شمار مي روند. بر اساس آمار ارائه شده در.(جنوري ۲۰۰۴) از تمام ۴۴۲۲ سلاح استراتژيک هسته‌اي ۲۴۷۸ مورد به نيروهاي راکتي استراتژيک زميني، ۱۰۷۲ مورد به نيروهاي استراتژيک دريايي، ۸۷۲ راکت كروز با كلاهك هسته‌اي و ۷۸ بمب‌افكن سنگين ۱۶۰- تي‌ يو و ۹۵- تي‌ يو متعلق به نيروي هوايي اين كشور بوده است.

سياست‌مداران كرملين معتقدند علي‌رغم عدم وجاهت بحث توازن هسته‌اي در فضاي تقابل قرن بيست و يك كه مشخصه مهم آن مقابله با گسترش سلاح‌هاي هسته‌اي، مبارزه با تروريسم، خطر هسته‌اي‌شدن برخي كشورها از جمله هند و پاكستان و كاهش بكارگيري سلاح‌هاي هسته‌اي است، دوران دوم هسته‌اي آغاز شده و تقويت توانمندي‌هاي هسته‌اي اهميت مجدد يافته است. بر همين اساس پوتين (اكتبر ۲۰۰۳) از نيروهاي استراتژيک هسته‌اي هم براي حال و هم آينده به عنوان "بنيان اصلي امنيت ملي روسيه" ياد كرد. توانمندي‌هاي هسته‌اي روسيه مطلوبيت‌هاي طرحهاي چندگانه‌اي را تأمين مي‌كند. از سويي استرانيژي هسته اي توقف دشمن به منزله سرمايه‌اي سياسي در مواجه با آمريكا حائز اهميت است و از سوي ديگر صدور تكنالوژي و توليدات.هسته‌اي منبع درآمد قابل توجهي براي اقتصاد روسيه است.

در استراتيژي نظامي دوره شوروي تأكيد شده بود كه "شوروي نخستين كشوري نخواهد بود كه از سلاح‌هاي هسته‌اي استفاده مي‌كند". در استرانيژي ‌‌هاي نظامي دهه.(۹۰ م) نيز روسيه صرفاً و در صورت حمله به تأسيسات هسته‌اي و راکتي خود از سلاح‌هاي هسته‌اي استفاده مي‌كرد، اما در استرانيژي نظامي سال.(۲۰۰۰) بر حق روسيه نسبت به اقدام براي "ضربه نخست هسته‌اي" كه به معني "كاهش بكارگيري سلاح‌هاي هسته‌اي" است تأكيد شده است. به عقيده ايوان سافرانچوك مدير مؤسسه مستقل امنيت جهاني در مسكو؛ "در دوره پوتين روسيه تمايل داشته و تلاش كرده به سطح بالاتري از توانمندي‌هاي تكنولوژيكي نظامي دوران شوروي دست يابد.

در اين دوره هم سرمايه و هم موقعيت سياسي مناسب براي تشديد اين تلاش‌ها ايجاد شده است". به همين واسطه بود كه پوتين طي مصاحبه‌اي در خصوص خطر تهديد سپر راکتي امريكا براي روسيه اظهار داشت؛ "روسيه هيچ هراسي از سيستم دفاع راکتي امريكا ندارد. راکتهاي بالستيك جديد تاپُل ام روسيه ويژگي‌هايي دارند كه اين امكان را به آنها مي‌دهد كه از سپر راکتي امريكا عبور كنند و اين تمام توانايي نظامي روسيه نيست". او به نسل جديدي از سيستم‌هاي تسليحاتي استراتيژي روسيه اشاره كرد كه سيستم دفاع راکتي امريكا براي آن ناتوان است.

دولت پوتين تقويت توانمندي‌هاي نظامي را عنصري مهم براي دستيابي روسيه به موقعيت قدرت بزرگ مي‌داند و تلاش‌هاي خود براي به‌سازي و نوسازي اين بخش را آغاز كرده است. در اين حوزه فروش تسليحات نظامي بحث مهمي است كه از منظر سياست‌مدارن كرملين با جايگزين كردن استانداردهاي تسليحاتي روسي به جاي غربي در بخش‌هاي نظامي كشورهاي هدف اسباب افزايش نفوذ اين كشور را فراهم مي‌آورد. در دوره شوروي صنايع نظامي حدود يك سوم توليد ناخالص داخلي اين كشور را به خود اختصاص داده بود. با فروپاشي شوروي و كاهش شديد بودجه دفاعي برنامه توسعه تسليحاتي متوقف و بسياري از كارخانه‌هاي تسليحاتي ورشكسته شدند و نيروهاي متخصص اين صنايع نيز به ساير حوزه‌هاي صنعتي پيوستند. اما طي سال‌هاي اخير صادرات تسليحات و تجهيزات نظامي روسيه و سهم اين كشور در بازار جهاني تسليحات به ميزان قابل توجهي رشد داشته و هم‌‌اكنون روسيه با بيش از هفتاد كشور دنيا تجارت تسليحاتي دارد.

فروش تسليحات در سياست نظامي روسيه نه تنها به لحاظ منافع اقتصادي آن، بلكه به واسطه تقويت همكاري‌هاي استراتيژي و تقويت روندهاي چندجانبه‌گرا به ويژه با هند و چين از اهميت بالايي برخوردار است. اين كار ويژه اقتصادي و سياسي در استراتيژي نظامي (اپريل ۲۰۰۰) روسيه نيز مورد تأكيد قرار گرفته و روسيه تلاش مي‌كند با استفاده ازفروش تسليحات، قدرت چانه‌زني خود در برابر غرب و به ويژه آمريكا را نيز افزايش دهد. با اين ملاحظه از زمان به قدرت رسيدن پوتين ميزان صادرات تسليحات روسيه همواره روندي صعودي داشته به نحوي كه اين رقم از 2/3 ميليارد دالر در سال.(۲۰۰۱) به 1/5 ميليارد دالر در سال.(۲۰۰۳)، 5/4 ميليارد دالر در سال ۲۰۰۴، 7/5 ميليارد دالر در سال.(۲۰۰۵) و ۶ ميليارد دالر در سال.۲۰۰۶ رسيده است.

مقايسه فروش تسليحاتي روسيه و شوروي

سال(۱۹۵۵)، ۱۵ كشور، 618/5 ميليارد دالر

سال(۱۹۶۵)، ۲۵ كشور، 838/7 ميليارد دالر

سال(۱۹۷۵)، ۳۱ كشور، 377/10 ميليارد دالر

سال(۱۹۸۵)، ۳۱ كشور، 079/14 ميليارد دالر

سال(۱۹۹۵)، ۲۳ كشور، 272/3 ميليارد دالر

سال(۲۰۰۵)، ۲۰ كشور، 771/5 ميليارد دالر

در دهه.(۹۰ م) فروش تسليحات از سوي روسيه عمدتاً به تسليحات كوچك، وسايط زرهي و هواپيماهاي قديمي محدود مي‌شد، كه اين امر نگراني‌هاي غرب را برنمي‌انگيخت، اما در دوره پوتين فروش تسليحات پيشرفته از جمله هواپيماهاي جنگي پيشرفته، سلاح‌هاي هدايت شونده دقيق و سيستم‌هاي دفاع راكتي پيشرفته در دستوركار قرار گرفته كه اين امر نگراني‌هايي را برانگيخته است. در(جنوري ۲۰۰۷) روسيه به هند پيشنهاد همكاري مشترك براي ساخت يك هواپيماي پيشرفته جنگي " نسل پنجم" را داد كه قرار است تا سال.(۲۰۰۹) به توليد برسد. اين هواپيما اف/ اي ۲۲ رَپتُر نام دارد و داراي قابليت‌هاي قابل ملاحظه رادارگريزي، سرعت فوق‌صوت، قابليت مانور فوق‌العاده و قابليت ديد الكترونيكي بسيار بالا است. قبل از اين روسيه هواپيماهاي پيشرفته "نسل چهارم" سوخو ام كا آي - ۳۰ را در اختيار هند قرار داده بود كه به لحاظ تكنولوژيكي هم‌رديف و حتي بالاتر از هواپيماهاي اف ۱۵ سي، اف ۱۶ واف ۱۸ آمريكايي هستند.

در(جنوري ۲۰۰۷) مسكو اعلام كرد قرارداد فروش ۲۹ مجموعه پيشرفته تور ام يك با ايران را نهايي كرده است. سرگئي ايوانف نيز اعلام كرد روسيه درصدد فروش راکتهاي‌هاي دوربرد اس - ۳۰۰ به ايران است. كارشناسان معتقدند؛ توپ‌هاي تور ام يك كه همزمان مي‌توانند ۴۸ هدف را ره‌گيري كنند به همراه راکتهاي‌هاي اس - ۳۰۰ هر حمله احتمالي هوايي به تأسيسات هسته‌اي را با مشكل مواجه مي‌كنند. مقامات اسرائيل از روسيه به خاطر استفاده حزب‌الله در جنگ ۳۳ روزه از راکت‌هاي ضدتانك روسي كه ارتش اين كشور را با تلفات مواجه و تحرك زرهي آن را به شدت تحت تأثير قرار داده بود، را مورد اعتراض قرار داد. فروش راكت‌هاي ضدزره هدايت شونده ليزري به نام كورنت - اي به سوريه با برد پنج كيلومتر و توان تخريب بالا نيز با انتقاد غرب مواجه شد. فروش شش زيردريايي مدرن به ونزوئلا، فروش کشتي هواپيمابر "آدميرال گارشكف" به هند، فروش دو زيردريايي نظامي به الجزاير و قرارداد 2/2 ميليارد دالري فروش تسليحات به ليبي كه همگي در سال ( ۲۰۰۷ - ۲۰۰۶) محقق شده‌اند از ديگر فعاليت‌هاي روسيه در اين حوزه است. سرگئي چمزُف رئيس اداره صادرات تسليحاتي دولتي روسيه (روس‌بارون‌اكسپورت) اواخر (دسامبر ۲۰۰۶) طي مصاحبه‌اي اظهار داشت؛ اين حقيقت كه روسيه در عرصه صادرات توليدات نظامي يك قدرت مهم به شمار مي رود حاكي از آن است كه صنايع نظامي روسيه نه تنها احياء شده بلكه توان بالقوه زيادي براي توسعه دارد. در روسيه هم‌‌اكنون حدود ۱۵۵۰ شركت و كارخانه در زمينه تسليحات مشغول به فعاليت هستند كه از تجربيات دوره شوروي به خوبي بهره مي‌گيرند.

عوامل مختلفي در افزايش فروش تسليحاتي روسيه در دوره پوتين نقش داشته كه از آن جمله مي توان به دو دليل عمده اشاره كرد. اول اينكه درنوامبر ۲۰۰۰. با ايجاد اداره واسطه دولتيِ روس‌بارون‌اكسپورت كه با ادغام دو اداره روس‌واروژِنايِ و پروم‌اكسپورت شكل‌ گرفت مشكل تعدّد و پراكندگي نهادها و شركت‌هاي واسطه فروش تسليحاتِ دهه.(۹۰ م) مرتفع شد. هم‌‌اكنون اين اداره با نمايندگي‌هاي متعدّد خود (در سال.(۲۰۰۳) ۳۵ نمايندگي خارجي) مسئوليت انحصاري فروش تسليحات را به عهده دارد. دوم اينكه علي‌رغم گذشته هم‌اكنون اداره روس‌بارون‌اكسپورت كاملاً تحت نظر دولت فعاليت مي‌كند. درگذشته بر حسب تصميم برخي مقامات سلاح‌هاي مختلف به هر مشتري خارجي فروخته مي‌شد. اما هم‌‌اكنون تسليحات با نظم بهتر و تعداد و نوع مشخص در اختيار مشتريان مشخص قرار مي‌گيرد. روسيه در رويكرد جديد فروش تسليحات خود براي جلب بازارها موارد زير را مورد توجه قرار داده است.

۱ متنوع كردن مشتريان و يافتن مشتريان جديد در بازارهاي جهاني تسليحات

۲ توجه به بخش‌هاي جانبي فروش تسليحات از جمله قطعات و تجهيزات ترميم و نگهداري

۳ اعطاي مجوز به صنايع دفاعي ساير كشورها براي توليد تجهيزات و قطعات

 ۴حداقل‌سازي رقابت بين شركت‌هاي روسي توليدكننده تسليحات در بازارهاي جهاني

۵ ايجاد يك مكانيسم شفاف، معتبر و منسجم از تصميم‌سازي تا انجام فروش تسليحات

۶ توجه به خدمات پس از فروش.

همچنان روز دوم اكتبر ۲۰۰۳ -.وزارت دفاع روسيه طرحي را براي توسعه نيروهاي نظامي آن كشور منتشر كرد.

اين سند ۷۳ صفحه اي كه توسط سرگئي ايوانف، وزير دفاع قبلي روسيه ارائه شده از سوي بسياري به عنوان پيش نويس دكترين نظامي جديد آن كشور تلقي شده است ...

طرح وزارت دفاع روسيه، در خصوص وضعيت نيروها بر درس هايي كه روسيه از جنگ چچن گرفته و نيز تجربيات جنگي آمريكا و انگليس در دوران پس از ۱۱ سپتامبر متكي است. اين طرح در بخش هاي استراتژي بر انتقال محسوس از عمليات مسلحانه مشترك به اشكال جديدتر اعمال نيروي نظامي تاكيد دارد. در اين طرح تاكيد جديد بر نقش مستقل نيروي هوايي به عنوان يك ابزار سياست با تمايل به ساخت و كسب راکتهاي هاي جديد دوربرد هدايت شونده دقيق همراه شده است. در خصوص نيروي زميني، طراحان نظامي روسيه خواستار يك نيروي پياده نظام سبك تر و منعطف تر و قابليت هاي حمل و نقل هوايي استراتژيك بزرگتر شده اند. اين طرح همچنين خواستار افزايش نيروهاي ويژه مناسبت با جنگ غيرمتقارن و نيز افزايش استانداردهاي آموزش جنگ تن به تن در همه ارتش شده است.

در دكترين نظامي جديد روسيه تلاش شده است تا ارتباطاتي بين تروريسم و ساير تهديدات «امنيتي نرم» با ضرورت حضور نظامي روسيه در كشورهاي جامعه كشورهاي مستقل همسود و ساير مناطق ايجاد شود.

طرح وزارت دفاع روسيه به منظور مقابله با تهديداتي كه از ضعف رژيم هاي كشورهاي همسايه روسيه ناشي مي شود، خواستار يك وضعيت تهاجمي شده است. وزارت دفاع روسيه اعلام كرده است براي خنثي سازي اين تهديدات، نيروهاي نظامي خود را براي حملات راکتي پيشدستانه و عمليات ويژه شكل خواهد داد.

طرح دكترين نظامي جديد روسيه همچنين در بردارنده يك تهديد ضمني به ناتو است تا بدنبال نقش فعالتري براي خود در كشورهاي عضو جامعه كشورهاي مستقل مشترک المنافع نباشد. اين طرح تاكيد دارد كه اگر قرار است ناتو با دكترين نظامي موجودش به عنوان يك متحد نظامي تلقي شود، پس بايد تحول عميقي در برنامه نظامي روسيه از جمله تغييراتي در استراتژي هسته اي اين كشور صورت گيرد.

ازجانب ديگر در روز ۹ مي، تجهيزات سنگين نظامي، دوباره در ميدان سرخ مسكو به خاطر روز پيروزي به نمايش درآمد. تانك ها، راکتها ها وهشت هزار نيرو با پرواز هواپيماهاي جنگنده اس. يو، و ميگ ها وسوهاي مختلف.و هلکوپتر هاي نظامي ملحق شدند. آخرين بار مسكو در نوامبر ۱۹۹۰، قبل از سقوط اتحاد جماهير شوروي شاهد نمايش اين سخت افزارهاي نظامي در ميدان سرخ بود. اين رژه براي ايجاد يادِ گذشته در ميان مردم روسيه و ارسال پيام به آمريكا، ناتو و همسايگان روسيه در اين خصوص است كه قدرت روسيه بازگشته است. پويتن در سخنراني اخير خود در شوراي دولتي، قدرت نظامي احيا شده روسيه را توجيه كرد و مدعي شد كه مسابقات تسليحاتي بوسيله كشورهاي توسعه يافته جهان – كه يك اشاره روشن به آمريكا و غرب داشت – شروع شده است..پوتين گفت: افزايش توان تسليحاتي روسيه توسط خودش صورت نگرفته، بلكه رقبا آن را مجبور كرده اند در اين وادي قدم بگذارد.

در واكنش به چالش هاي مطرح شده براي امنيت روسيه، كرملين طرح هايي را براي توليد و استقرار سلاح هاي جديدي.كه ادعا مي شود از نوع غربي خود بهتر است- در دست اجرا دارد..روسيه به تحقيق و توسعه اساسي تکنالوژي اطلاعاتي و بيولوژيكي همراه با تلاش هاي نظامي خود ادامه خواهد داد. پوتين همچنين خواستار يك استراتيژي دفاعي جديد براي نيروهاي مسلح روسيه و تشكيل يك «ارتش خلاق» مبتني بر نيروهاي نظامي متخصص و آموزش ديده شده است..اين رژه پيامي براي جهان و مردم روسيه بود كه نيروهاي مسلح بعد از يك دهه يا بعد از فروپاشي اتحاد جماهير شوروي مجدداً اهميت مي يابند. از نظر استراتيژي، هدف نمايش تسليحاتي جديد – مانند راکتهاي قاره پيما كه قابليت جابجا شدن در جاده ها را دارند، راکت هاي زمين به هواي دوربرد متحرك اس-۳۰۰، بمب افكن ها و جنگنده ها – اين است كه نشان دهند ارتش روسيه با سلاح هاي جديد احيا شده است. اين نشانه و شاخص روسيه جديدِ پوتين و احيا قدرت اتحاد جماهير شوروي سابق از نمايش قدرت نظامي كشور است.

براي مردم روسيه اين رژه حكايت از احساس غرور ملي و امنيت در برابر تهديدات خارجي داشت.

نخست، اين رژه بيانگر دوران حماسي اتحاد جماهير شوروي است؛ پيروزي در جنگ ميهني بزرگ(۱۹۴۱-۱۹۴۵) كه طي آن بيش از ۲۵ ميليون نفر از مردم.روسيه و ميليون ها نفر ديگر به طرز فجيعي توسط نازي ها كشته شدند..

در اصل، اين رژه نشانه ديگري از اين است كه دولت روسيه قصد دارد تا آينده را تضمين كند. دولت روسيه مي خواهد به قدرت نظامي.و ساير ابزارهاي قدرت دولت از قبيل صادرات نفت و گاز تا پوليس مخفي و يك سيستم قضايي كارآمد – خود به عنوان اولويت سياست قرن بيست و يكم.رامعرفي نمايد .

تقريباً سه سال پيش پوتين گفت: «ما بايد اذعان كنيم كه سقوط اتحاد جماهير شوروي يك فاجعه ژئوپوليتيك مهم قرن بود». روشن است كه اتحاد جماهير شوروي، كشور پوتين بود. طي دوره اي كه پوتين به عنوان افسر كا. گ. ب فعاليت مي كرد، حس وظيفه شناسي و طرفداري از كشور را در خود پرورش داده بود. از زماني كه پوتين به عنوان رييس جمهور برگزيده شد، حسرت گذشته او نسبت به شوروي سابق در انتخاب مجدد نمادهاي دوره گذشته هويدا شد.

وقتي آن دوره پايان يافت، بوريس يلتسين سمبول هاي ملي دوره قبل از انقلاب تزارها را احيا كرد كه عبارت بودند از پرچم سه رنگ روسيه، عقاب دو سر امپراتوري روي نشان يونفورم دولتي و كلاه افسران نظامي، يونيفورم هاي مربوط به جشن به سبك قرن نوزدهم گارد كرملين و پذيرش حمايت قديسان (سنت ها) بوسيله سرويس هاي امنيتي و نيروهاي مسلح..در دوره پوتين، اين سمبول ها از طريق ستاره سرخ كه بر روي سخت افزارهاي نظامي مانند تانك ها و هواپيماها آشكار شد، تكميل گرديد. همچنين لحن سرود شوروي زمان استالين به عنوان موزيك سرود ملي روسيه مجدداً انتخاب شد. استفاده از اصطلاح «رفيق» به عنوان شكلي از خطاب قرار دادن درون سرويس هاي امنيتي و نظامي مجدداً رايج شد و مجسمه نيم تنه «فليكس دزرژينسكي» در حياط وزارت امور داخلي روسيه نصب گرديد. (دزرژينسكي موسس پوليس مخفي لنين، موسوم به چكا بود.)

سال گذشته، پوتين دستور از سرگيري گزمه هوايي.توسط بمب افكن هاي استراتيژي در عمق حريم هوايي اقيانوس آرام و اطلس، جايي كه آنها مي توانند راکتهاي هاي كروز عليه ايالات متحده شليك كنند را صادر كرد. برنامه آزمايش مكرر راکتهاي بالستيك براي دو سال آينده نيز تقريباً تعيين شده است.

راکتهاي بالستيك روسيه به صورت هاي متحرك، مستقر در سيلو، مستقر در كشتي مثل مدل توپول-ام، بولاوا، وراکتهاي هاي قاره پيما آرايش داده شده اند و نيروي دريايي روسيه قصد بكارگيري مودل هاي جديدي از زيردريايي هاي حامل راکتهاي بالستيك در سال آتي را دارد. افزون بر اين، نيروي دريايي روسيه يك مانور را در مقياس وسيع در خليج بيسكاي - براي اولين بار طي پانزده سال اخير - انجام داد. در اين مانورکشتي «كوزنتسوف» (تنها کشتي هواپيمابر روسيه)، راکتهاي كروز هدايت شونده، بمب افكن هاي استراتژيك، همراه با هواپيماهاي سوخت رسان و هواپيماهاي هشدار دهنده در حال پرواز نيز شركت داشتند.

افزايش توان تسليحاتي روسيه، رژه اخير، مانورهاي جهاني و سيستم هاي تسليحاتي جديد اين كشور براي احترام ديگران به روسيه و همچنين بازداشتن ناتو و ايالات متحده است كه پوتين آنها را به عنوان ابرقدرت هاي هژمون - كه به دنبال ضربه زدن به روسيه هستند - مي نگرد.

روسيه مي خواهد اين پيام را ارسال كند كه مجدداً اين ابزارهاي نظامي هستند كه مي توانند با تهديدهاي استراتژيك درك شده، نظير سيستم دفاع راکتي آمريكا و چالش هاي نظامي متعارف نظير توسعه ناتو و تفوق قدرت هوايي غرب، مقابله كنند. روسيه با همه خصيصه هاي قدرت كه شامل ثروت و قدرت نظامي است به صحنه جهان برگشته است كه براي همه قابل رويت مي باشد. دولت آتي آمريكا با يك روسيه احيا شده سروكار خواهد داشت.

 

منابع مورد استفاده درين نوشته از: میلیتاری، ايراس باشگاه انديشه و بخشهاي خبري.

  

توجه !

کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با کسب مجوز کتبی از «اصالت» مجاز است !

کليه ی حقوق بر اساس قوانين کپی رايت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد.

Copyright©2006Esalat

 

 www.esalat.org