سلام و دست دادن

دوشنبه، ۲۰ جولای ۲۰۰۹

سلام و دست دادن -

مبین شخصيت انسان است

امــیـن الـدیــن «سعـیـدی – سعید افـغــانی«

يکی از آداب معاشرت زندګی، سلام، مصافحه، احوالپرسی و شيوه دست دادن در حین سلام می باشد. سلام و دست دادن در تعلیمات اسلامی یکی از نشانه های دوستی و صميميت به شمار رفته و دین اسلام هدایات و تعلیمات خاصی را در مورد صادر فرموده است.

پیامبر اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و سلم میفرماید:

دست دادن سلام را کامل مي نمايد. «ما من مسلمَيْن يلتقيان فيتصافحان إلا غفر لهما قبل أن يفترقا» (ابوداود) يعني:

«دو مسلمان با هم روبرو نمي شوند که مصافحه نمايند، مگر قبل از اينکه از هم جدا شوند، گناه شان آمرزيده مي شود».

خواننده محترم !

- مطمین هستم که شما در زندګی شخصی و تجربه فردی خویش از تـأثـیـر اولین برخورد در جانب مقابل معلومات کافی دارید. با آنهم پیشنهاد مینمایم: اګر میخواهید به جانب مقابل نشان دهید که شما دارای شخصیت عالی هستید باید آنرا در اولین برخورد و شیوۀ دست دادن در حین سلام دادن نشان دهید.

- دست دادن و سلام علیک نمودن و احوالپرسی مبـیـن شخصیت انسان است ولی اګر انسان توجه نماید دست دادن زنها با مرد ها در بسیاری از مواردی متفاوت است. همچنان دست دادن با داشتن وظایف و مصروفیت های وظیفوی دارایی تفاوت های مختلفی میباشد.

- لازم است سـعی کنـیـم هـمیـشه دست متناسب مـحکم، دوستانه و صمیمانه به جانب مقابل پیش کنید، این عمل باعث میشـود کـه در اولین برخورد تأثیر خوبی به جانب مقابل بگذارید.

- هدایات و سنت پیامبر بزرګوار اسلام اینست که مؤمن مسلمان باید هميشه در حین سلام کردن به جانب مقابل پيشقدم باشد. برعلاوه دیګر اين عمل شما در خاطره جانب مقابل همیشه باقی میماند. پیشقدمی در سلام نشاندهنده تواضع، فروتنی و بزرگواری انسان است.

-علماء بدین باور اند که انسان در هنگام سلام کردن و مصافحه باید به چهره جانب مقابل نگاه کند و با لبخند به استقبال جانب مقابل بپردازد، زيرا در زیادتر اوقات حالاتی پیش می آید که جانب مقابل همزبان شما نمی باشد، بنابراين لبخند شما یکجا با سلام در خاطراتش همیشه زنده می ماند.

در حدیث مبارک آمده است که پيامبر صلى الله عليه و سلم مي فرمايد: (تبسمك في وجه أخيك لك صدقة) (ترمذي) يعني: «لبخند تو بر برادرت صدقه است»

- به هر مجلس يا به هر محل تجمع که وارد می شويد، در صورتیکه نظم جلسه و مجلس با اخلال مواجه نشود با صدای بلند متناسب باید سلام کنيد. با درنظر داشت اینکه شما دارای مقام و رتبه بلند و مسن تر باشید.

همچنان زمانی که از مجلس خارج می شويد و جماعت را ترک می کنيد، باید با جمع حاضران خداحافظی کنيد.

- طبق سنن و عنعنات پسندیده اسلامی مردها در سلام با زنان باید پیش قدم باشند. کوشش بعمل آید به آنعده از زنانیکه میشناسید سلام نمایید. نباید فراموش کرد که در دست دادن و احوالپرسی با زنان نباید مدت طولانی را در بر ګیرد.

- اگر دوستان شما در گوشه ای مصروف صحبت باشند نباید صحبت شان را اخلال نمایید، تا زمانیکه خود شان غرض پیوستن به جمع شان دعوتی از شما بعمل نیاورده باشند.

- علی رغم آنکه بهتر است انسان در سلام کردن پيش دستی داشته باشد، ليکن کوچکترها می بايست سلام کنند، اما به هيچ عنوان پس از سلام کردن دست خود را دراز نکنيد. بزرگترها می بايست برای دست دادن دست خود را جلو آورند.

- زمانیکه میخواهید توسط تیلفون با کسی صحبت کنید، به محض برقراری ارتباط ابتدا سلام و سپس خودتان را معرفی کنيد؛ به هيچ صورت توقع سلام کردن ديگران را نداشته باشيد.

- استادان و معلمان حینکه به دروس صنفی وارد میشوند باید برای شاګردان سلام دهند و شاګردان هم به رسم احترام در برابر استاد خویش ایستاده شوند.

در حدیثی مبارک آمده است که: مردي به حضور مجلس پيامبر صلى الله عليه و سلم آمد و گفت: « السلام عليكم » آن حضرت صلي الله عليه و سلم جواب سلام او را داد. سپس آن مرد نشست و پیامبر صلي الله عليه و سلم فرمود: (عشرة) يعني: «ده (نيکي)» آنگاه شخص ديگري وارد مجلس شد و گفت : «السلام عليكم و رحمة الله » پیامبر صلی الله علیه وسلم جواب سلام را داد و شخص در محفل نشست. آنگاه پیامبر صلی الله فرمود: (عشرون) يعني: «بيست(نيکي)» در همین اثنا مردی دیګری وارد مجلس شد و گفت: «السلام عليكم و رحمة الله وبركاته» پیامبر صلی الله علیه وسلم جواب سلام او را نيز داد و وقتي مرد نشست، پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: (ثلاثون) يعني: «سي (نيکي)». (راوی حدیث : ابوداود و ترمذي(

- بعد از سلام دادن، در صورت ضرورت بی نهایت مختصر و کوتاه از صحتمندی جانب مقابل پرسان بعمل آید وکوشش کنید که جانب مقابل فرصت آنرا داشته باشند تا به سوال های شما جواب دهند.

- هیچ وخت در مقابل سلام کسی به سر جواب ندهید، بلکه کوشش کنید تا به زبان جواب سلام جانب مقابل را ارایه نمایید.

- سلام و احوالپرسی ضرورت به وقت طولانی ندارد کوشش کنید که نه وخت خود و دیګران را در سلام و احوالپرسی مصروف سازید.

- اگر دست شما در حین سلام دادن تر باشد معذرت بخواهید و در مقابل شخص ایستاده شده ادای احترام به زبان نمایید.

- به هنگام سلام دادن، احوالپرسی ودست دادن، دست طرف مقابل را محکم نگيريد، خيلی ملايم و آرام و فقط به مدت ۳ الی ۵ ثانيه دست ها در تماس باشند، البته شل دست دادن هم درست نیست.

- بيش از حد محكم دست دادن نيز به همين اندازه ناراحت كننده و خارج از عُرف است. این امر باید به طور اخص در ملاقات اولی جدا درنظر ګرفته شود. مراعت کردن حد اعتدال مطابق فرموده اسلامی بهترین راه است.

میګویند وقتي با كسي دست مي دهيد توجه نمایید كه دست او روي دست شما قرار مي گيرد يا زير دستانتان؟ اگر كف دست فردي در دست دادن، روي دست فرد ديگري قرار بگيرد، نشان دهنده تمايل تسلط و اعتماد به نفس او و همچنين علاقه به كنترل رابطه از سوي او دارد.

برعكس اگر كف دست فردي زير قرار بگيرد، نشان دهنده تمايل آن فرد به تحت تسلط بودن و واگذاري حق تصميم گيري شخصي به فرد مقابل است. همچنين وقتي فردي در موقع دست دادن دست خود را بالاتر از حد معمول (در حد كمر) قرار داد نشان از تكبر و رﺋيس مابي آن فرد دارد.

اما دست دادن با شغل افراد نيز ارتباط دارد! به طور مثال بسياري ازسپورت مینان در هنگام دست دادن نيرو و قدرت خويش را کنترول نموده با تواضع و آرامی به جانب مقابل بدون نشان دادن قوت جسمانی دست میدهند.

رهبران و سران کشور ها، هنرمندان شهیر، نوازندگان و اطبای مشهور همیشه مراقب دست هاي خود بوده و به آن ها حساسند و در محافظتشان مي كوشند.

دیپلوماتها، سیاستمداران و سران کشور ها و نمایندګان سران کشور ها در حین دست دادن رسم خاص خویش را دارند. آنان نه تنها در دست دادن، بلکه در فاصله ګرفتن مسافه در حین دست دادن خصوصیات خاصی دیپلوماتیک و پروتوکولیک را مراعات مینمایند.

برخی از افراد بنابر احکام شرعی و مذهبی از دست دادن با زنان مخالف امتناع می ‌ورزند، این مسئله در بین دیپلوماتها ‌ و شخصیت‌های سیاسی، رهبران و سران برخی از کشورها نیز قابل مشاهده ‌است، این موضوع گاهگاهی در مجامع سیاسی و یا در دیدارهای دیپلوماتیک به ایجاد رنجش و یا حتی لغو جلسه و دیدار ‌هم میګردد.

- ملاحظه فرموده باشید که در بسیاری از ملاقات ها در حین ملاقات از شانه و بازو توسط دست چپ کار گرفته میشود، این حالت علامهء صمیمیت هردو جانب و علاقه به دوستی و شناخت قدیمی از یک دیګر است. ولی ناګفته نماند براي بسياري از افراد در ملاقات با كساني كه آشنايي چنداني ندارند، اين گونه دست دادن ناخوشايند است. آنان اين امر را به عنوان حركتي تظاهر آميز و رياكارانه تلقي مي كنند، اما هنوز بسياري از سياستمداران به انجام اين عمل اصرار مي ورزند.

آداب و رسوم دست دادن در جهان

آداب و رسوم دست دادن در كشورها و فرهنگ هاي مختلف متفاوت است. فرانسوي ها درست مثل ما در هنگام ورود و خروج با يكديگر دست مي دهند. آلماني ها تنها يك بار با هم دست مي دهند. برخي از آفريقايي ها پس از هربار دست دادن، بشكن مي زنند كه حاكي از رهايي و آزادي است. مردم برخي از كشورها هم دست دادن را خوب نمي دانند. امريكايي ها خيلي محكم دست مي دهند كه احتمالاً از رقابت هاي سنگين جسمي مانند كشتي سرخ پوستان نشات گرفته است. پيچيده ترين شكل دست دادن را سياهان امريكايي دارند كه شامل چند عمل پيچيده است. افغانها نه تنها در حین سلام و احوالپرسی دست میدهند، بلکه در حین دست دادن روی بوسی و بغل کشی هم میکنند.

دست دادن به دست راست (به یک دست) و ګذاشتن دست دیګر به شانه مقابل تلاشی است که این شخص میخواهد به نحوی از دست دادن با بوسه را جلوګیری کند. این وضعیت را در بازدید های رسمی کشورها و کلتور های مختلف جهان میتوان ملاحظه کرد.

دست تر و عرق پُر

در این جای شک نیست که دست دادن نا خوش آیند برای خود انواع و اقسام زیادی دارد، ولی دست دادن با دست های تر و عرق پُر بدترین نوع از آنها است. در حین دست دادن دست ها باید از عرق پاک ګردد.

برای جلوګیری از دست دادن تر و یا پُر عرق پیشنهاد میګردد:

- قبل از رفتن بر سر ملاقات ها و دید و بازدید های مهم دست هایتان را خوب شسته و بعد از آن خشک کنید. دقت کنید که تا موقع دست دادن با فرد ملاقات کننده از بستن دست هایتان جلوگیری کنید. چون باعث گرم شدن دست ها و نتیجتاً عرق کردن آنها می شود.

- دستان خود را قبل از دست دادن خشک کنید. همیشه دستمالی برای این کار با خود همراه خود داشته باشید.

دست دادن شل

دست دادن شل نشاندهندۀ ضعف، نداشتن اعتماد به نفس، نداشتن علاقه و ثبات است. مسلماً این خصوصیات متضاد قدرت و استحکام است، پیشنهاد مینمایم اگر حالت دست دادن تان شل و ضعیف هم باشد، هنگام دست دادن کمی برایش نیرو دهید، چرا که دست دادن محکم تاثیر خوب و بهتری را در جانب مقابل میګذارد.

دست دادن به نوک انگشت

اګر در زندګی تان اتفاق بیافتد که نسبت عجله و یا تصادف به کسی با انګشت دست سلام دادید، توصیۀ دوستانه میکنم از جانب مقابل معذرت بخواهید و دوباره با دست کامل با ایشان ادای سلام نمایید، این عمل شما مهذب بودن شما را نشان میدهد و تاثیر بسزای در جانب مقابل نسبت به شما به عمل میاورد.

دست دادن خیلی محکم

دست دادن خلیی محکم از قدیمی ها معمول است و تا هنوز هم وجود دارد و باید هم انسان در ادای سلام و اظهار صمیمت با جانب مقابل دست محکم پُر از صمیمیت ابراز نماید. ولی توجه باید نمود که دست دادن محکم در بسیاری از اوقات موجب ناراحتی جانب مقابل نیز میګردد.

هنگام دست دادن چهار خصوصیت را حتماً در نظر بگیرید:

ارتباط چشمی برقرار کنید (در چشمان طرف مقابل نگاه کنید).

دست طرف مقابل را به اندازۀ کافی فشار دهید.

خنده را فراموش نکنید.

خود را کمی به پیش رو متمایل کنید.

دست دادن دوستانه و خودمانی

باید انسان در زندګی خویش عادت نماید تا از دست دادن های عجیب و غریب جداً جلو ګیری نمایید. در سلام دادن و احوالپرسی ضرورتی به شعبده بازی نیست: یک دست دادن ساده، محکم و دوستانه در حین سلام و احوالپرسی کافی میباشد.

نظر روانشناسان در مورد دست دادن

علما بدین باورند که اګر شخص در حین دست دادن ازشما فاصله می گیرد، این عمل نشانه آنست که شخص مذکور انزوا طلب بوده و دوست ندارد به کسی نزدیک شود و یا رابطه عاطفی با جانب مقابل برقرار کند.

ویا اینکه شخص در هنګام دست کمتر از حد معمول، دست شما را می فشارد، این شخص هم انزوا طلب است میخواهد در زندګی خویش تنها باشد، او بدین طریق میخواهد به شکلی از اشکال عصبانیت خویش را پنهان کند و قدرت نشان دادن نارضایتی خودرا با جانب مقابل هم ندارند.

ولی برعکس شخصی که در هنګام دست دادن، بیشتر از حد معمول دست شما را می فشارد :

چنین شخصی دارای توانایی های رهبری است وبه راحتی رهبری جمعی را به عهده می گیرد. درمیان جمع، سعی در نشان دادن شخصیت و توانایی خود دارد و تلاش می کند نظر دیگران را به این مساله جلب کند.

فردی که به هنگام دست دادن شما را به طرف خود می کشد:

علما میګویند چنین شخصی دوست دارد به همه کمک کند. دوستان زیادی دارد. و توانمندی آنرا دارد تا به سرعت خاص باب دوستی را با دیگران باز کند.

ولی طوریکه قبلآ خدمت خوانندګان عرض داشتم اګر انسان در سلام و دست دادن سلام خویش را به انګشتان دست منحصر می سازد چنین شخصی علاقه ای آمیختن با سایر انسانها را ندارد. می خواهد همیشه در عالم خود تنها زندګی کند. نه با کسی کاری داشته باشد و نه می خواهد کسی با او کاری داشته باشد.

ولی شخصی که بیشتر از حد در حین دست دادن، دست شما را فشار میدهد، یکی از اهدافی را که این شخص در قبال آن دارد اینست که او دوست دارد که توجه دیګران را به خود جلب کند. و در نهایت خواستار کمک شخص میګردد.

ولی در میان همچو انسانها به شخصیت های بر میخوریم که در حین سلام دادن دست شما را چند بار بالا و پایین میبرد. علمای روانشناس بدین عقیده اند که همچو افراد توانمندی سریعی دوستی با جانب مقابل را به دست میاورند، و سعی میکنند در جمع کل و در نقطه مرکزی دوستان قرار داشته باشند، و حتی خواستار رهبری ګروه را در سر هم میپرورانند. چنین اشخاصی از خود انتظار زیاد داشته و سعی می کنند زندگی خوب و مرفه داشته باشند.

ځتم

نام مقاله: سلام و دست دادن، مبین شخصيت انسان است

تتبع و نګارش: امــیـن الـدیــن«سعـیـدی – سعید افـغــانی«

مدیـــر مطـالعات سـتراتیژیک افغان و مسؤل مرکز کلتوری د حـــــق لاره- جرمنی

ادرس :saidafghani@hotmail.com

توجه!

کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با ذکر منبع و نام «اصالت» مجاز است

کلیه ی حقوق بر اساس قوانین کپی رایت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد