سیامک بهاری
مضحکه صلح در افغانستان
میلیونها مردم مصیبت دیده افغانستان بویژه زنان، در کابوسی جانکاه، زندگی و آینده خود را در معرض نابودی می بینند. بازگرداندن طالبان به عرصه قدرت سیاسی کشور، شتاب بیشتری گرفته است. فجایع بیشتری بر جامعه تحمیل می شود و بیش از هر زمان دیگر باید با هوشیاری و جسارت علیه اسلام سیاسی به میدان آمد و از حرمت و انسانیت جامعه دفاع کرد.
پس از زد و بند آمریکا و طالبان در دوحه، تحت عنوان پروسه صلح و سازش در افغانستان، در میانه آنچه باید از دید مردم مصیبت دیده افغانستان و افکار عمومی جهانیان پنهان می ماند، نوبت به ادامه این روند تحت عنوان «مذاکرات بین‌الافغانی» رسید.
هیئت منتخب ارگ و سپیدار، راهی دوحه شد. پس از افتتاح نمایشی و چند اکت و ژست دیپلماتیک و سمینارهای بی محتوا، مذاکرات بیش از هشتاد روز در کُما فرو رفت. کشمکش‌های پنهان داخلی و بین‌المللی همه چیز را فلج کرد. نزدیک به سه ماه هیئت بی اختیار دولتی در پیچ و خم تعیین دستور کار با طالبان بی‌آنکه بتواند قدم از قدم بردارد درمقابل هیئت طالبان که رسمی و علنی از پذیرفتن پدیده‌ای به نام دولت و جمهوریت در افغانستان سرباز می زنند و آتش‌بس را نمی پذیرند، میخکوب شد.
طالبان در این سه ماه با دست زدن به ده ها عملیات مرگبار تروریستی به هدف برتری در میز مذاکرات بیش از هر زمان دیگر وحشیانه به جامعه خون پاشید. حملات گروه تروریستی طالبان در سرتاسر افغانستان تشدید یافت. از حمله انتحاری به مرکز آموزشی «کوثر دانش» در غرب کابل و دست کم کشته شدن ۲۴ نوجوان و زخمی شدن نزدیک به ۶۰ نفر، تا حمله مرگبار به دانشگاه کابل با کشته شدن حدود ۳۰ دانشجو و تعداد قابل توجهی مجروح. گشودن مجدد جبهه جنگ در ولایت هلمند در جنوب کشور که منجر به کشته شدن بیش از ۱۰۰ غیرنظامی و بی خانمان و آواراه شدن ده ها هزار نفر شد. گسترش دامنه جنگ و ترور به ولایت تخار در شمال کشور که منجر به کشته شدن بیش از ۴۰ سرباز ارتش شد. همزمان جنگ در جنوب غربی کشور در ولایت نیمروز که منجر به کشته شدن بیش از ۲۰ سرباز ارتش شد. حمله طالبان به مرکز ولایت سمنگان ۱۱ کشته و بیش از ۵۰ زخمی به جا گذاشت. ده‌ها انفجار و انتحار و اختظاف دیگر بیش از هر زمان دیگر وضعیت امنیتی مخاطره آمیزتری برای کل جامعه ایجاد کرده است.
در مقابلِ تمامی جنایات هولناک طالبان در سراسر کشور، هیئت بی اختیار دولتی بدون کمترین توانایی نظاره‌گر مفلوک دست‌های پنهان و بازیگران اصلی در معامله با طالبان است. اجرای جزییات محرمانه توافقنامه امریکا ـ طالبان و همچنین زندانیان باقی مانده طالبان در زندان های دولت افغانستان، حذف نام های رهبران طالبان از لیست سیاه ایالات متحده و روند مذاکرات بین افغان بخشی از کشمکش‌ها بر سر تعیین دستور کار مذاکره بوده است.
زلمی خلیل زاد به عنوان نماینده و فرستاده ویژه آمریکا و کار چاق کن دونالد ترامپ در امور افغانستان پس از زد و بند جدید با طالبان اعلام می‌کند: «هیأت مذاکره کننده دولت و طالبان بر سر یک سند سه صفحه ای درباره شیوه مذاکرات به توافق رسیده اند. سه صفحه ای که از دید جامعه پنهان است و مشخص نیست کدام منفعت جامعه در این به اصطلاح مذاکرات با طالبان تاخت زده شده است.
برای گشایش بن بست محتوم در مذاکرات، محمد امین احمدی، عضو هیئت مذاکره کننده دولت افغانستان در دوحه صریحاً می گوید: «سرانجام پای دیپلماسی و وساطت میزبان و گروه کشورهای حامی صلح به میان کشیده شد، این مرحله نیز با نشست های دو جانبه و سه جانبه متعدد همراه بود و چندین هفته به درازا کشید و پیشنهادهای گوناگون مبادله شد، سرانجام بعد از مباحثات طولانی روی متن‌های گوناگون بر متنی توافق اولیه به عمل آمد که در نگاه نخست برای جانب طالبان از جذابیت بیشتر برخوردار بود»!
همه این "مذاکرات و متن های گوناگون" و سند سه صفحه‌ای جدید نیز از چشم مردم افغانستان و افکار عمومی جهانیان مخفی مانده است.
طالبان در مذاکرات چه می خواهند و چه می کنند
استراتژی امریکا در دراز مدت، ماندگاری کم هزینه در افغانستان و منطقه است. از این رو مصالحه با طالبان و بازگرداندن آنها به قدرت سیاسی یک وجه عمده در کاهش هزینه های لجستیک و جنگی و تأمین امنیت نیروهای لازم برای اهداف استراتژیک و دراز مدت آمریکا در منطقه و در رقابت‌های سنگین آن است. بر طبق این پلاتفرم، خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان باید تسریع می شد و به عنوان یک بند مهم و تعیین کننده در کشمکش با طالبان عملی شد. طبعا با خروج نیروهای آمریکایی و معاهده صلح با طالبان توپ در زمین طالبان خواهد بود. جهاد با نیروی "اشغالگر خارجی" به قرارداد صلح و امضا مصالحه رسمی منجر شده است. اینک ادامه همان سناریوی توافق شده، تحت عنوان مذاکره بین‌الافغانی و روند آتش‌بس روی میز خواهد بود.
اما طالبان با خونریزی و جنگ و ترور معنی واقعی پیدا می کنند. این لشکر مزدور بدون این هراس افکنی نه قدرتی خواهد بود و نه مطلوبیت سیاسی و اعتبار اجتماعی در جامعه دارد. طبیعی است که باید مذاکرات را به بیراهه ببرند و وقت بخرند تا بتوان بر سر چیزی چانه زنی کرد که هویت اساسی تروریسم اسلامی طالبان است.
هیئت مذاکره کننده طالبان به رهبری مولوی عبدالحکیم، بیست موضوع را به نمایندگان دولت پیشنهاد داد! از جمله مهمترین ها این است که:
· نظام سیاسی آینده افغانستان یک «نظام اسلامی» بدون پیشوند یا پسوند «جمهوری/ دموکراتیک» است.
· تشکیل «شورای سراسری عالمان دین اسلام» برای تطبیق کلیه قوانین و مقررات قانونی کشور.
· نظام آموزش و پرورش تحت عنوان «معارف اسلامی» خواهد بود.
· حقوق، وجایب (واجبات) و آزادی زنان و مردان در چهارچوب نصوص و شریعت اسلامی است.
· حدود آزادی و فعالیت نهادهای رسانه ای طبق دستورات اسلامی مشخص می‌شود.
· حضور زنان در امور اقتصاد با مشخص شود.
در یک کلام طالبان با همان معیارهای "امارت اسلامی طالبان" به صحنه قدرت سیاسی بازخواهند گشت.
طالبان نه تنها تغییری نکرده اند بلکه با تعرض و توحش شدیدتری دستاوردهای اجتماعی نیم بند کنونی را هدف گرفته‌اند و می‌خواهند به عقب نشینی وا دارند.
اما از جمله اساسی ترین موضوعات پیشنهادی هیئت مذاکره کنننده دولت به رهبری معصوم استانکزی این ها است:
· شروع مذاکرات با اعلام آتش بس.
· نهادهای ارتش، پلیس و قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی افغانستان حفظ شود.
· نام حکومت افغانستان طبق توافقنامه صلح طالبان با امریکا اساس مذاکرات قرار گیرد.
· در نظرداشت خواست‌های مردم افغانستان.
· پذیرفتن پیمان های جهانی افغانستان که از سوی سازمان ملل تأیید شده اند از جمله پایان دادن به جنگ.
· اعلامیه‌‌‌‌‌ی سه جانبه جمهوری اسلامی افغانستان، امریکا و ناتو که همزمان با امضای موافقت نامه ی صلح میان امریکا و طالبان در کابل صادر شد، اصل شمرده شود.
· مذاکرات بر اساس توافقات لویه جرگه‌ی مشورتی پیش برده شود.
· اختلافاتی که در جریان مذاکرات پیش می‌‌‌‌‌آید در روشنی قرآن و حدیث حل شود.
هیئت مذاکره کننده حکومت افغانستان به عنوان نماینده حکومتی فاقد مشروعیت، بشدت فاسد و تبهکار، با مجموعه ای از باندهای مافیایی، از هم گسیخته و نامنسجم بر‌‌آمده از دل احزاب جهادی، با تناقضات بیشمار، در لجنزار مذاکراتی گیر کرده است که حتی از محتوای واقعی توافقات آمریکا – طالبان که پایه این مذاکرات را فراهم کرده است، مطلع نیست. با یک جریان تروریستی اسلامی بیرحم و خونریز، بغایت ضد زن و آشکارا مخالف همه قواعد مدرن بین‌المللی بر سر میز مذاکره نشسته است که بارها و بارها آنان را "برادران ناراضی" خوانده است. و اینک در چنبره ای از تناقضات خود ساخته و انبوهی از مخفی‌کاری و عدم شفافیت و فریبکاری در گِل مانده است. تا دستی از سوی آمریکا و ناتو و قطر، گره‌ای از کار آن بگشاید!
عبدالله عبدالله رئیس شورای عالی مصالحه، تا پیش از این سمت، در رقابتی مضحک و موهن به موازات اشرف غنی، سوگند ریاست جمهوری و تحلیف به جا آورده بود. اکنون او به فرمان اشرف غنی و با وصله و پینهٔ آمریکا، در صدر شورایی قرار دارد که خود حاوی هیچ اتحاد و همبستگی و مصالحه‌ای نیست. همانند همه پیکره متعفن حکومتی با کمترین اقبال اجتماعی روبرو است. او ماموری مواجب بگیر برای بازگرداند طالبان وحشی و خونریز به قدرت سیاسی است.
پارامترهای جدیدی به این به اصطلاح "مصالحه" اضافه شده است. تغییر و تحولات در کاخ سفید و رفتن دونالد ترامپ که اساس استراتژی جدید آمریکا در افغانستان را بنا نهاده است هر دو طرف را با تناقضی گیج کننده روبرو کرده است. هیچ طرفی اختیار کار خود را ندارد.
در آنسوی این مضحکه، جامعه ای فقر زده که بنابر برآوردهای سازمان های جهانی و مرکز امار کشور تا ۷۵ درصد جامعه عملاً با فقر شدید دست به گریبانند. بیکاری، آواره گی، مهاجرت و عدم تأمین اجتماعی بصورت یک اپیدمی خطرناک جامعه را تهدید می‌کند. مجموعهٔ عظیم کمک های مالی و زیربنایی بین‌المللی در دست مشتی فاسد و تبهکار به کاخ و سرمایه و امکانات شخصی بدل شده است.
واقعیت دیگر که بر هر دو طرف سنگینی می‌کند این است که می دانند صبر طرف غربی به انتها رسیده است و ادامه کمک‌‌های مالی و حمایت های بین المللی به پروسه پیشرفت توافقات گره خورده است.
وزیران خارجه بیش از ۷۰ کشور جهان در کنفرانس ژنو حجم کمک های مالی برای تأمین مالی پروژه های عمرانی در افغانستان را تا ۲۰ درصد کاهش دادند. وارتش آمریکا بیش از نیمی از نیروهای خود را تا اواسط ژانویه ۲۰۲۱ از افغانستان خارج خواهد کرد.
بنابراین گشایشی فرمایشی، با فشار علنی و پادرمیانی "پدرخوانده" در فضایی از تناقضات و جعلیات، بی آنکه از آتش‌بس خبری باشد، مجدداً مذاکرات آغاز شده است. بن بست محتومی که به سادگی قابل تشخیص بود اینک زمختی و جان سختی خود را هویدا ساخته است و بازهم هیئت مذاکره کننده دولتی را در گردابی بی‌انتها گرفتار کرده است.
تهدید بازگشت هیولای طالبان کابوسی است که بر سر جامعه چرخ می‌زند و مدام قربانی می‌گیرد.
سپردن مدارس دولتی در کلاسهای اول تا سوم ابتدایی به مساجد بی‌شک اولین تحفه از سوی وزارت معارف حکومت است که با قربانی کردن کودکان است که در مقدم طالبان سلاخی می‌شوند.
این مضحکه را باید بر سر حکومت و "برادران ناراضی" طالب خراب کرد. جامعه توان بالقوهٔ به شکست کشاندن هر دو طرف را دارد. به این بساط باید خاتمه داد. منجیِ مردم افغانستان نیروی اعتراض خود و اتکا بر پتانسیل اعتراضی موجود است. این غول باید همین حالا از شیشه بیرون بیاید.
توجه:
کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با ذکر منبع و نام «اصالت» مجاز است
کلیه ی حقوق بر اساس قوانین کپی رایت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد
Copyright©2006Esalat