جشن نوروز

نیلوفر صادقی از مسکو

جمعه، ۲۰ مارچ ۲۰۰۹

روز نوروز در قدم اول روز شروع فصل نمو و شګفتی کشاورزی است. این جشن سرچشمه (منبع) فرهنګ غنی ما همچنان منبع (سرچشمه) تاریخ قدیم ما است.

جشن روز سال نو یګانګی مردم جهان مسلمانان را نشان میدهد. در این روز افتاب کره ی زمین را مساوی روشنا یی میدهد.

در روز نوروز اکثریت مردم اسیای میانه خوش و شادمان هستند و مردم غذای ګوناګون و خوشمزه تیار میکنند.

از روایت ملی حاصل شده است که در روز اول سال نو برای اولین بار افتاب طلوع کرد و پدیده های دینی واقع شدند.

اکثراً مردم مسلمان روز سال نو را با مراسم خاص تجلیل میکنند. رفتار مردم با همدیګر در این جشن جای خاص دارد. چرا که بالای رفتار مردم در طول سال اینده تاثیر میکند. هر چیزی را که مردم در سال نو میبیند در جریان سال همراهش سپری میشود.

مسلمانان کهنسال میګویند در روز نوروز هر نوع مریضی و بدبختی از خانه ها دور میباد.

در کتابهای باستانی نوشته شده است که در روز نوروز فرشته های مهربان از اسمان در زمین پایان میشوند. فرشتګان وفرت٬ خیر و برکت٬ خوشی و عقیده برای مردم با خود میاورند. در افسانه ها نوشته شده است که در خانه های که دشمنی وجود دارد و خانه های که پاک کاری نشده است این فرشتګان داخل نمیشوند. از این خاطر برای روز نوروز مردم باید خانه های خود را پاک کاری کنند٬ هفت میوه و سمنک تیار کنند. و غذای تیار شده را باید با فامیل و همسایګان تقسیم کنند. مناقشه باید در بین فامیل و همسایګان رفع شود.

یکی از سمبول های روز نوروز سمنک و هفت میوه است. پیش از خوردن سمنک ادم میتواند سه ارزو ابراز کند و در طول سال ارزو هایش براورده میشوند.

افسانه ها در باره ی اساس شدن سمنک زیاد است. یکی از افسانه ها این است که در زمان قدیم یک مادر دو بچِۀ دوګانګی داشت. در یکی از روز ها این مادر نمیدانست که چطور بچګان خود را از ګرسنګی نجات بدهد. در همین فکر شروع به کندن سبزه ی که دورادورش بود مشغول شد (این سبزه٬ سبزه های ګندم بود). سبزه را همراه اب در دیګ انداخت. اتش را در داد و مشغول به پُختن غذا شد. بسیار دیر مواد دیګ را چرخ داد. بچه هایش را خواب برد. وقتی که بچه ها صبح از خواب برخیستند زیاد متعجب شدند. تعجب به این کردند که چی طور اب و سبزه به یک غذای لذیذ و شیرین تبدیل ګردید. پس این مادر توانست پسران خود را با تیار کردن سمنک از ګرسنګی نجات بدهد.

هفت میوه همچنان یک نوشابۀ خوشمزه است. در این شربت هفت میوه ی خشک انداخته میشود. عدد هفت در دین زردشتی مقدس است٬ و نتنها در این دین.

روز نوروز در افغانستان همچنان به نام «روز دهقان» یا «روز نهال شانی» یا « میله ی سخی» یاد میشود.

باید متوجه باشیم که در زمانهای قدیم جشن سال نو جهت افزایش حاصلګیری بسیار با ارزش بود٬ به همین خاطر مردم کوشش میکردند سال نو را با عظمت خاص تجلیل کنند. دهقانان سال نو را بحیث کار های زمینی تجلیل میکردند٬ و کار های خود را به خوشی و شادمانی انجام میدادند و عقیده داشتند که تجلیل هر نوع مراسم در جشن سال نو وفرت حاصل رامساعد میکند. مثلاً در شب سال نو به وفرت شیر٬ باران٬ حاصلات زمینی برای سال آینده ظروف را از شیر٬ ماست٬ اب٬ ګندم و غیره پُر میکردند.

تاریخچه ی اساس ګذاری نوروز

نوروز در سال سه هزار میلادی در خراسان اساس ګردید. تقریباً در عین زمان زراعت به وجود امد. نوروز به زودی در کشور های همسایه مروج ګردید.

قدیمی ترین منبع که در باره ی نوروز نوشته شده است٬ کتاب زردشتی «اوستا» است. در این کتاب نوشته شده است که در قرن ششم پیش از میلاد زردشت همرای هرمزد و کیخسرو صحبت میکردند. زردشت در تخت خود به طرف اسمان بلند شد و بین مردم خوشی را تقسیم کرد. این روز رابه نام «روز ارزو» نام نهادند و این روز را به نام «روز نوروز» تا فعلاً به حیث سال نو تجلیل میکنند.

مگر در کتاب «نوروزنامه» عمر خیام نوشته شده است که نوروز در زمان پیشدادیان اساس ګردید. در این کتاب و همچنان در کتابی «شاهنامهء» فردوسی نوشته شده است که پادشاه پیشدادی جمشید جشن را تاسیس کرد. در افسانه ها گفته شده است که جمشید برای خود یک تخت طلایی جور کرده بود و این تخت را در بلند ترین کوه بالا کرد و در شعای افتاب تخت روشنی خاصی داد. روشنی تخت طلایی برابر به روشنی افتاب بود. جمشید این روز را «نوروز» نام داد.

قسمیکه در کتابهای تاریخی نوشته شده است٬ در روز نوروز جهان به وجود امد، اولین بار افتاب طلوع کرد و جهان تقسیم شد به دو حصه: روشنی و تاریکی. روز و شب بوجود امد. در روز سال نو جهان خاتمه میابد و مهر و روشنی غالب بدی و تاریکی میشود، این روز روز شروع و خاتمه ی جهان میباد. مردم بین دوزخ و جنت تنظیم میشوند.

روز اول سال نو برای ایین زردشتی برقراری ایدیالوژی برطرف کردن بدی و تاریکی و استقرار خوبی و روشنی تعقیب میشود. از این خاطر روز نوروز برای ایین زردشتی زیاد مهم است. این روز برای ما همچنان زیاد ارزش دارد.

جشن نوروز و دین اسلام.

روز نوروز را زیادی مردم مسلمان تجلیل میکنند.

یکی از مشهور ترین شاعران البیرونی توضیح داده که چرا این جشن در اسلام احترام امیز است. البیرونی میګوید که در این روز فرشته ګان و حضرت ها به وجود امدند، همچنان افتاب بوجود امد و این روز اولین روز زمان است.

بعد از استقرار اسلام در تاریخ جشن نوروز نتنها از بین برده نشد، برعکس این جشن جای خاص در اسلام دارد.

این مقاله توسط نیلوفر صادقی از روسی به فارسی ترجمه شده است. از شما دست اندرکاران سایت وزین «اصالت» خواهشمندم در صورت امکان نشر نموده ممنونم سازید

نیلوفر صادقی از مسکو

توجه !