بخش ۵

(صباح)

(یک پژوهش مستند در مورد اوضاع سیاسی، نظامی و اقتصادی افغانستان با اتکاء به بخشهای خبری و تحلیلی، داخلی و بین المللی)

یکشنبه، ۱۷  می ۲۰۰۹

افغانستان در آتش مداخلات همسایگان

 

کشورمرد خیزوحما سه آفرین ما درطو ل تا ریخ مورد تجا وزبیگا نه ها ومعا مله گری های عقب پرده قرارگرفته به استقلا ل ملی، تما میت ارضی وحا کمیت مرد می آ ن خد شه وا رد کرد ه اند، ولی فرزند ان دلیرآن هربارپوزد شمن را بخا ک ما لید ه ومتجا وزین را د رس عبرت دا ده اند.

روزنامه لوموند در یکی ازشماره های اخیرخود مینویسد، (... بحران در افعانستان تنها مربوط به جنگ داخلی در این کشور نیست. می توان گفت جنگ افغانستان یک جنگ منطقه ای و حتی جنگی بین المللی است. حضور بیش از هفتاد هزار سرباز خارجی در این کشورعامل مداخله دولت های دور و نزدیک و شبکه های چند ملیتی همانند القاعده در امور این کشور می شود. انتظار در مورد به نتیجه رسیدن مذاکرات ابتدایی کابل و برخی گروه های طالبان کاملا بیهوده است. در واقع باید بیش از همه به قدرت های همسایه افغانستان پرداخت که خاک این کشور را به میدانی برای نمایش توان نظامی خود تبدیل کرده اند.

یکی از علل مشکلات افغانستان نقش محوری این کشور در اتصال سه منطقه مهم خاورمیانه، آسیای مرکزی و جنوب شبه قاره هند است که همیشه محل مناقشات بسیار بوده است. پیش از این نیز افغانستان به دلیل داشتن این نقش محوری، کانون مناقشات روسیه تزاری وامپریالیسم انگلیس بود. درسال های هزار و نهصد و هشتاد افغانستان صحنه رقابت بازیگران بسیاری بود؛ روسیه به دنبال راهیابی به آبهای گرم بود، و آمریکا به دنبال سرکوب کمونیست ها، عربستان سعودی نیز وهابیت را تبلیغ می کرد، و پاکستان با هند درگیر بود وافغانستان خود درگیری های داخلی را تجربه می کرد. هم اکنون نیز افغانستان شرایط بهتری نسبت به گذشته ندارد...)

به هرحدودی که افغانستان ناامن باشد ونابسامانی و آشوب حکم‌فرما باشد، منافع ملی پاکستان بیشتر تأمین خواهد شد. در صورت برقراری ثبات و سامان یافتن اوضاع و شرایط در افغانستان، دو مشکل عمده تمامیت ارضی پاکستان را با چالش و تهدید مواجه خواهد کرد که آن دو عبارتند ا ز: مطالبات افغانستان از پاکستان در زمینه منابع آبی،عده‌ای درافغانستان، مدعی هستند که سرزمین افغانستان باید تا نزدیکی اسلام‌آباد توسعه پیدا کند و در واقع بخش مهمی ازسرزمین پاکستان، جزء خاک ما است و باید به افغانستان برگردانده شود.

این امر، امنیت و منافع حیاتی پاکستان را با خطر جدی‌ مواجه می‌سازد. علاوه بر این، خطر و احتمال این که سایر اقوام در پاکستان نیز مطالبات مشابهی را مطرح سازند وجود دارد، این در واقع به معنای محو شدن پاکستان از نقشه جغرافیایی است، زیرا پاکستان کشوری متشکل از اقوام مختلف می‌باشد که مطرح شدن ادعای استقلال و یا جدایی‌طلبی از سوی آنها، منابع حیاتی این کشور را با تهدید جدی مواجه می‌سازد. لذا پاکستان از تمام امکانات خود در جهت بی‌ثبات‌سازی و ایجاد ناامنی و اغتشاش درکشورما بهره‌برداری می‌کند. طوریکه دیده میشود دو کشور انگلیس و عربستان سعودی، با پاکستان دارای جهت‌گیری و دیدگاه مشترک اند. اززمانیکه افغانستان به سمت تشدید ناامنی پیش رفته است و به همان نسبت، ریاض، لندن، اسلام‌آباد دایره شادی مینوازند. سرویس اطلاعاتی پاکستان با حمایت مجموعه کشورهای عربی یعنی عربستان سعودی، امارات، کویت و مصر، ازجریان بی‌ثبات‌سازی درافغانستان حمایت کرده اند. بدین شکل، پاکستان توانسته است شرایط را در افغانستان به نفع خود تغییر دهد.

ایران که با افغانستان بیش ازهفتصدوپنجاه کیلومتر مرزمشترک دارد، طی سی سال گذشته یکی از مداخله گران اصلی و پطرول پاش درآتش جنگ در افغانستان بوده و پیوسته به تقویت جناح های معینی در افغانستان می پرداخته است و یکی از جناح های رقیب را تمویل و مسلح نموده اند. اکنون که وضعیت امنیتی روز تا روز بدتر میشود، ایران تلاش می کند تا از آب گل آلود ماهی مراد بگیرد.اخیراً مجله ی اتلانتا درامریکا نفشه جدید منطقه را چاپ کرده که در آن غرب افغانستان به ایران تعلق گرفته است. ایران علاوه به آنکه اصل فعالیت های مسلحانه افرادش را درغرب افغانستان سازماندهی می کند، در کابل نیز بیشترین نفوذ میان قدرت حاکمه داشته، در میان رسانه های افغانستان از نفوذ بالای بر خورداربوده است، رد پای ایرانی ها را می توان در بسیاری از تلویزیون ها، رادیوها، نشرات چاپی واینترنتی به روشنی دید. ایران همیشه به ادعای کمک به مردم افغانستان بدترین ونارواترین اقدامات جنایتکارانه راانجام داده است. آنها در طول سالهای مهاجرت با سرنوشت فرزندان ما بازی کرده ا ند، حتی بسیاری ازاطفال از ادامه تحصیل باز داشته شده و بسیاری از آنها را در اردوگاههای تل سیاه و سفید سنگ به کام مرگ فرستادند.

مداخلات آمریکا باعث شد که ایران (رقیب آمریکا) ازشردو رقیب خود یعنی رژیم بعث در عراق و طالبان در افغانستان خلاص شود. در افغانستان، نیروهای ناتو در موضع دفاعی قرار دارند. در زمانی که خشونت درعراق رو به کاهش است، كشورهای همسایه شرقی ایران یعنی پاكستان و افغانستان در بحرانی شدید فرورفته اند. بحران جنگی در افغانستان این کشور را زمین گیرکرده است.

برژینسكی مشاور امنیت ملی جیمی كارتر رییس جمهور اسبق آمریكا گفته است: اگر آمریكا تصمیم به ماجراجویی نظامی بگیرد این موضوع علاوه بر ایجاد ناامنی شدید برای اروپا، باعث خواهد شد كه نیروهای این كشور نیز دست‌كم برای مدت بیست سال در منطقه از جمله عراق، افغانستان و یا حتی پاكستان زمین گیر شوند.

مقامات آمریکایی می گویند شواهدی یافته اند که ایران به مخالفین دولت افغانستان که در مرزهای پاکستان وافعانستان فعال هستند، اسلحه می دهد. این موضوع سوالاتی را درباره اینکه چرا ایرانی که اکثریت شیعه است باید از نیروهایی که توسط سنی ها رهبری می شوند وبیش از یک دهه با آنها مخالفت کرده است، حمایت کند؟ برخی تحلیل گران می گویند که دلایلی وجود دارد که نشان می دهد، طالبان قوی می تواند در خدمت منافع ایران باشد، به خصوص اینکه تعادل نیروهای آمریکایی را درمنطقه به هم می زند و فشارها را از برنامه هسته ای اش منحرف می کند.

گزارش های حاکی از کمک های نظامی به طالبان از این خبرمی دهد که ممکن است عناصری درحکومت ایران سیاست دوگانه ای را درقبال افغانستان درپیش گرفته باشند. رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا گزارش داده- آن مقداری که ما شاهد آن هستیم بیشتر ازآن است که باور کنیم این موضوع درحد قاچاق باشد و یا چیزی مرتبط با تجارت مواد مخدر و یا چیزی که بدون اطلاع دولت ایران درحال رخ دادن است. مقامات آمریکایی می گویند که سلاح های ساخت ایران، که درافغانستان یافت شده اند و طی ماه های گذشته، مورد استفاده مخالفین قرارگرفته اند،ایرانی هستند. مقامات امریکایی نگران هستند، زیرا نیروهای طالبان به صورت فزآینده ای ازسلاح های پیشرفته و حملات انتحاری که در میان جنگجویان عراقی متداول است استفاده می کنند. ایران همچنین متهم شده است به پناه دادن مخالفین دولت افغانستان ونقض فضای هوایی افغانستان. امابرخی اظهارات گیتس را رد می کنند ومی گویند که سلاح ها می تواند از طریق یک کانال سوم به افغانستان قاچاق شده باشد. برخی دیگراظهار می دارند که سلاح های یاد شده توسط عناصر تندروی داخل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهیه می شوند که دستور کار متفاوتی نسبت به وزارت خارجه را دنبال می کند.

چندی قبل معاون وزیر دفاع در واکنش تندی نسبت به سخنان محمود احمدی نژاد در باره حضور نیروهای خارجی در این کشور گفت: این سخنان احمدی نژاد مغرضانه بوده است. وی چنین اظهاراتی رامداخله در امور افغانستان خوانده است. رییس جمهوری ایران در دیدار با نماینده ویژه ملل متحد در افغانستان گفته بود: باید یک چارچوب زمانی برای خروج نیروهای خارجی ازافغانستان تعیین شود. معاون وزیر دفاع در پارلمان گفت : احمدی نژاد می خواهد که مشکلی برای آمریکایی ها درافغانستان ایجاد کند.

طوری جدیدآ دربخشهای خبری خواندیم کریم خرم وزیر اطلاعات و فرهنگ می گوید که یک کانتینر کتاب های را که بر ضد ملیت پشتون بوده و اختلافات میان مذاهب شیعه و سنی را دامن میزند از ولایت نیمروز ضبط کرده اند.

محمد انور مرادی سناتور ولایت نیمروز و عضو کمیسیون دینی و فرهنگی این مجلس سنا گفت که ایران از طریق ارسال همچو کتاب ها میخواهد تعصبات قومی و مذهبی را در کشور دامن بزند. وی افزود که ایران از طریق نصب آنتن های قوی میخواهد آنتن های مخابراتی کشور را تحت تاثیر آورده و فرهنگ ایرانی را از طریق تلویزیون های خود در ولایت نیمروز ترویج نماید. مرادی گفت، وزارت اطلاعات و فرهنگ در زمینه باید اقدام جدی نماید، زیرا اگر یک بار این کتاب ها به دسترس مردم قرار گیرد تعصبات قومی و مذهبی در کشور عمیق می شود.

ازجانب دیگردر افغانستان، روندی شکل گرفت و تاکنون تداوم پیدا کرده است که برای ایران چالش امنیتی ایجاد می‌کند. پس از حوادث یازده سپتامبر نیز گفته می‌شود افغانستان، مرکز بازی بزرگ دوم است (بازی اول بین روسیه و انگلیس برای ورود به شبه قاره هند بود).

وجود رقابت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به منظور حضور و تاثیرگذاری بر صحنه افغانستان، کشورهای مختلف از جمله آمریکا و بیست وهفت کشور عضو ناتو، در افغانستان حضور دارند. این امر عرصه داخلی این کشور را بسیار رقابت‌آمیز ساخته است و شرایط را برای مداخله ونقش آفرینی ایران مساعد میگرداند.

اخیرانورالحق علومی رئیس کمیسیون امور دفاع و تمامیت ارضی پارلمان درمصاحبه ی گفتند: من به صراحت میتوانم بگویم که فعلا افراد غیر افغان در اداره پولیس، اردو وامنیت ملی وحتی در پارلمان و ارگان های مهم دولتی حضور دارند. وی افزود اصلا درکشوری که مرزهای مشخص و کنترول شده ای ندارد و هویت نیمی از مردم اش کاملا مشخص نیست امکان هرگونه مداخلۀ ممکن میباشد این مشکل درانتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی سال آینده به مراتب بیشتر میگردد. وی گفت، حوزه انتخاباتی من ولایت قندهاراست ومن خود در انتخابات گذشته شاهد آن بودم که کارت انتخاباتی زنان بدون عکس و بسته بندی شده به صندوق ها ریخته میشد اصلا کنترولی وجود نداست وهمچنین گزارش میرسید که افرادی از آن طرف مرزها در انتخابات ریاست جمهوری گروه گروه شرکت میکردند در این موضوع هیچ شکی نیست.در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی سال آینده نیز این مشکل به میزان بیشتری وجود خواهد داشت و ما شاهد انتخابات درست و شفافی نخواهیم بود.

همچنان میر احمد جوینده معاون کمیسیون روابط بین المللی پارلمان درمصاحبۀ با تلویزیون سیمای باختر در برلین که مشترکا با علومی در آن شرکت داشتند، به تایید سخنان علومی گفت : هیچ تردیدی در حضور نیروهای غیر افغان در پولیس، اردوی ملی و سایر ارگان های دولتی وجود ندارد.درکشوری و در چنین شرایط بحرانی که مرزهایش باز ونیمی ازمردم اش فاقد شناسنامه یا تذکره نفوس میباشند و قانون در کشور به مرحله اجرا گذاشته نشده و امکان آن موجود است، که بیگانگان در اکثر تصمیم گیری های داخلی و خارجی کشور رخنه کرده باشند.

این اولین بار نیست که نمایندگان پارلمان از حضور همسایه های جنوبی کشور در پولیس و اردوی ملی سخن میگویند در سال دوهزاروشش میلادی شماری از نمایندگان پارلمان به پارلمان آلمان دعوت شده بودند خانم شکیبا هاشمی نماینده مردم قندهار نیز درمقابل همین سوال واضح از حضور نیروهای غیر افغان در پولیس و اردوی ملی سخن گفت وی افزود این موضوع را به وزارت دفاع اطلاع داده، ولی جوابی دریافت نکرده است. اینک افغانستان در آستانۀ انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی قرار دارد اگر تدابیر جدی از طرف جامعه جهانی در انتخابات آینده گرفته نشود حضور قوی غیر افغانها که ازحالا خود را برای شرکت در گرفتن کارت رائی گیری درشهرهای مختلف به خصوص جنوب وشرق آماده میسازند درانتخابات حتمی میباشد. طبق بررسی های انجام شده مردان تا چهل وپنج فیصد و زنان تا هفتاد فیصد فاقد کارت هوئیت یا تذکره نفوس هستند در چنین شرایطی هر کس به زبان فارسی ویاپشتوصحبت نماید لباس افغانی بپوشد میتواند بدون مشکلا ت درانتخابات شرکت کند.

ازهمه مهم ترکشوری که مرزحفاظت شده نداشته باشد تمام راه ها برای مداخله، دزدی، جنایت، قاچاق اسلحه، حملات انتحاری وصد ها مشکل دیگر فراهم است.وشاهان مستبد سابق هم منافع و بقای خود را درباز بودن مرزها جنوب وشرق افغانستان میدیدند. تحلیل گران امور امنیتی میگویند اگر پولیس واردوی ملی چند برابر شود ونیروهای جامعه جهانی نیز بیشتر گردد تا پاک سازی افغان ازغیرافغان در اداره پولیس و اردوی ملی وسایر نهاد های امنیتی صورت نگیرد و اگر مرزهای کشور کنترول نگردد هیچ سودی برای امنیت نخواهد داشت و مداخله همسایه جنوبی وشرقی همچنان در تمام امورات ادامه خواهد داشت.

 

توجه

کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با کسب مجوز کتبی از «اصالت» مجاز است !

کليه ی حقوق بر اساس قوانين کپی رايت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد.

Copyright©2006Esalat

 

www.esalat.org