شیرین نظیری
هشتم مارچ روز همبستگی، همسویی و هم صدایی این جشن بزرگِ جهانی را به تمام زنان رنجدیده و رزمنده کشورم که در شرایط خیلی سخت و نا هنجار بخاطر اعاده ی حقوق و برابری جنسیتی مبارزه کرده اند و در این راه از هیچ گونه سعی و تلاش دریغ نورزیده اند، تبریک و تهنیت می گویم. همچنین به خانواده های که دختران بی دفاع شان را در خشونت های وحشیانه از دست داده اند، تسلیت گفته و یاد قربانیان را گرامی می دارم. هشتم مارچ روز بر افراشتن درفش مبارزه علیه ستم، روز ياد بود خاطره ی قربانيان راهپيمايی مسالمت آميز زنان کارگر در شهر نيويارک، روز پيکار قهرمانانه و غرور آفرين مليون ها زن آگاه و رزمنده ی جهان بخاطر رسيدن به حقوق انسانی شان است.
آنچه امروز تحت عنوان حضور اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان شناخته می شود، در کمتر از ۱۵۶ سال قبل آرزویی بود که جنبش های حقوق زنان برای رسیدن به آن مبارزه می کردند.
در هشتم مارچ روزِ پرافتخار مبارزه زنان علیه بی عدالتی، در بسیاری از کشورهای جهان زنان و مردانِ آزادی خواه و آگاه جامعه گرد هم جمع می شوند تا آواز اعتراض خود را نسبت به ستم و تبعیض جنسیتی و خشونت علیه زنان به گوش جهانیان برسانند.
هرگاه یک نظر گذرا در نتایج مبارزات بر حق زنان بی اندازیم به خوبی ملاحظه نموده می توانیم که زنان در دنیای امروز جایگاه های خاص خود را بدست آورده اند. اگرچه از لحاظ کمیت شماری آنها چندان قابل ملاحظه نیست. ولی با آن هم روزنه ای امید ایست برای رشد زنان، در کشورهایی که دموکراسی را تجربه می کنند.
زنان با استفاده از امکانات دموکراسی مسوولیت های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی کشور های خود را بدست گرفتند و موفقیت های بی نظیر در اموری رهبری، به ملت های خود به ارمغان آوردند و با این عمل خود به جهانیان به اثبات رسانیدند که زنان نیز می توانند همانند مردان در امور رهبری و کشوری نقش ارزنده ای را ایفا نمایند و این را نیز به اثبات رسانیدند که اگر زن موقف بالا تر از مرد را نداشته باشد برابر با آن قرار گرفته می تواند.
در کشور عزیز ما افغانستان با الهام از جنش های بین المللی زنان برای نخستین بار مطالب بیدار کننده ي توسط محمود طرزی، جهت آگاهی زنان با احتیاط کامل در ستون ویژه، تحت عنوان "ناموران زنان جهان" در سراج ا لاخبار افغانیه به دست نشر سپرده شد. ملکه ثریا در تحت رهنمایی های مدبرانه پدرش محمود طرزی، نخستین هفته نامه ویژه زن تحت نام «ارشاد النسوان» را به زیور چاپ آراسته کرد و نخستین شماره ای آن در ۱۷ مارچ ۱۹۲۱ ترسایی از چاپ برآمد و تا سال ۱۹۲۵ ترسایی به نشرات خود ادامه داد.
در سال ۱۳۴۴ مطابق به نوامبر ۱۹۶۵ ترسایی» با الهام از جنش های ملی و بین المللی زنان، سازمان دموکراتیک زنان افغانستان تحت رهبری دکتر اناهیتا راتب زاد تاسیس شد. در نتیجه ی فعالیت کادرها و اعضای این سازمان، برای نخستین بار در تاریخ کشور، زنان در مظاهره معروف سه عقرب که به وسیله گروه هایی چپی سازمان دهی شده بود، اشتراک نمودند و مجرای دموکراسی را در قانون کشور باز نمودند.از آنروز تا اکنون، زنان افغانستان فراز و فرود های زیادی را تجربه نمودند. گاهی یک گام به پیش رفتند و زمانی هم دو گام به عقب رانده شدند. باری در امور اجتماعی سهیم شدند و زمانی هم زندانی خانه ها گردیدند. گاهی چادری های اجباری را به سر کشیدند و زمانی هم اختیاری آنرا به دور افگندند. این پیکار ها و کشمکش های زنان تا کنون ادامه دارد و به مرحله ي حساس و پر واکنشی رسیده است. طوری که همه گان شاهد است. همه روزه گزارشهای درد ناک و استخوان سوزی را از میهن عزیزِ خود می شنویم. شنیدن این گزارش های دلخراش و تکان دهنده انتحار و انفجار، سربریدن زنان، مثله کردن زنان، محاکمه های صحرایی زنان، به آتش کشیدن زنان، معافیت یافتنِ مفتی های دین فروش، ریاکار و مزدوِر از پنجه قانون، بی کفایتی، بی مدیریتی و مسوولیت ناپذیری دولت وحدت ملی و دهها خبرِ شوک دهنده دیگری که قلب هر شنونده را به درد می آورد و قلم از شرح آن ها شرم دارد.
وقتیکه می خواهم از حقوق زن در افغانستان بنویسم، حس می کنم که با کوههی از دشواری ها مواجه هستم. "نخستین پرسشی که در ذهنم خطور می کند. اینست که کدام حقوق؟
زن افغان و حقوق، محال است و جنون؟ "
دشواری های سختی که ناشی از نا امنی "بیشتر از ۵۰ درصد قلمرو کشور بدست طالبان و داعشیان است"، آزار و اذیت در برابر زنان "۴۰ در صد افزایش یافته است"، سنت های دست و پاگیر و فرهنگ مردسالار، نابرابری جنسیتی، عقب ماند ه گی های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، عدم اجرای قوانین، عدم حمایت دولت از زنان و هزاران مشکلات دیگر که ناشی از بیسوادی و عقب گرایی مردان این سرزمین باستانی می باشد.
زنان میهن ما سخت ترین روزها را در تحت دموکراسی حکومت وحدت ملی گذراندند و انواع خشونت ها از لت و کوب گرفته، تا خود سوزی، اعدام، ازدواج های اجباری، بد دادن، نفقه نه پرداختن، تجاوز، فروش، مثله، حلق آویز، اعدام و سنگسار را تجربه کردند.
پاسخگوی این همه بی عدالتی ها و قربانی های بیشمار؛ مجریان قانون و در راس همه آن اشرف غنی می باشد. زیرا بی توجه یی و بی عدالتی از سویی حکومت دامنگیر زنان و دختران مان شده و با حضور شمار هنگفتِ نیرو های امنیتی خارجی و داخلی، وزارت امور زنان، سازمان ها، اتحادیه ها، جامعه مدنی، انجمن ها و نهاد های مختلف، خشونت علیه زنان به شکل بی سابقه ی آن افزایش یافته است.
گرچه در نخستین روزها یکی از اهداف کشورهای غربی در راس آن ایالات متحده امریکا در افغانستان؛ مساله حقوق و آزادی زنان اعلام شده بود. اما با تاسف که با روی کار آوردن یک حکومت دست نشانده ضعیف، وضعیت زنان بیش از پیش وخیم تر شد و نخستین گام های تاریک را، برای تحت ستم نگه داشتن زنان با استواری و استحکام حاکمیت فقر، ناامنی، آواره گی، حقارت، آزار و اذیت، بیکاری، مهاجرت و کشتارهای بیرحمانه گذاشتند. در یک سال پسین هزاران مورد آزار و اذیت علیه زنان در افغانستان به فجیع ترین شکل آن به ثبت رسیده است که همه جنایات علیه زنان در حضور صدها هزار ارتش افغان و موسسه های دفاع از حقوق زنان و کمیسیون مستقل حقوق بشر و وزارت امور زنان اتفاق افتاده است و روز تا روز بر چالش های زنان سرزمین ما افزوده است. زندگی زنان در سرتاسر کشور با نا هنجاری های جدی همراه با خطر مرگ مواجه است. پدیده آزار و اذیت علیه زنان در خانواده ها، در محیط کار، در مراکز آموزشی، در شهر و خیابان از جمله موضوعات فراگیر در زندگی زنان افغانستان به شمار میرود و زنان را در زیر لگد های مرد سالاری، ننگ و ناموس سالاری، غیرت سالاری، دین سالاری، عنعنه سالاری، خود خواهی سالاری، جنسیت سالاری و همه سالاری های دیگر، خرد و خمیر می سازد.
از هشت مارچ سال پار تا کنون تجاوز، حلق آویز، تیر باران، سوزاندن و ده ها آزار و اذیت زنان و دختران، موضوعات داغ را در رسانه های داخلی و خارجی به خود اختصاص داده است. در یک سال گذشته شمار زیادی زنان دست به خود کشی زده اند یا به وسیله ی افراد خانواده و جامعه تحت شکنجه قرار گرفته اند.
گزارش های ددمنشانه ای مانند؛ گوش های بریده زرینه ۲۳ ساله مسکونه آستان بلخ به وسیله شوهرش، بینی بریده ریزه گل ۲۰ ساله در شهرستان (ولسوالی) غورماچ آستان (ولایت) فاریاب.
"ریزه گل در بیمارستان به خبرنگاران گفته بود: «شوهرم می خواست که با تفنگچه من را بکشد، اما تفنگچه شلیک نکرد. سپس کارد را گرفت و بینی ام را برید. پس از آن فرار کرد"
حفیظۀ دخترجوان ۱۶ ساله در شهرستان (ولسوالی) بلچراغِ آستان (ولایت) فاریاب پس از آن که مورد تجاوز جنسی گروهی قرارگرفت، جنایت کاران در کاهدان، او را با چادرش برای همیشه خفه کردند.
در نزدیک به یک ونیم ماه گذشته ۲۳ رویداد قتل زنان از ۱۴ آستان (ولایت) کشور به وزارت امور زنان به ثبت رسیده است. کشته شده گان ۲ تا ۵۰ سال سن داشتند. این کشتار ها در آستان های (ولایت های) کابل، پروان، لوگر، غور، غزنی، بغلان، دایکندی، کندهار، نیمروز، بادغیس، فراه، کاپیسا، سرپل و ارزگان بود که از ۸ قوس تا ۲۰ جدی "۲۳ قتل در ۴۲ روز" سال جاری رخ داده است. "نوشتن آسان، اما چگونه می توان از درد مادران داغدیده کاست؟"
به باور من آمار آزار و اذیت علیه زنان در افغانستان افزون از آن است که کمیسیون حقوق بشری و وزارت امور زنان در طی ده ماه ارایه داشته اند. زیرا بسیاری از خشونت ها علیه زنان در خارج از شهر ها، در روستا ها صورت می گیرد و بنا به عرف و رسوم عقب مانده حاکم بر جامعه، شکایت کردن قربانیان به مراجع عدلی عیب پنداشته می شود. از این سبب بسا فجایع کتمان و بر آن پرده کشیده می شود.
رژیم دست نشانده ناکارآمد، گسترش نا امنی، نابرابری های جنسیتی، ازدیاد روز افزون معتادین، عدم دست یابی به صلح عادلانه و پایدار، و مذهبی، بیکاری و تهیدستی، جامعه قبیلوی مردسالار، فساد گسترده در دستگاه دولت، ضعف حاکمیت قانون، فرهنگ معافیت و فساد، افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر، فقر و تنگدستی، و وجود نیرو های خارجی را میتوان عوامل اساسی افزایش آزار و اذیت بر زنان نام برد. این عوامل درد ناک و کشنده سالانه شمار زیادی زنان را به کام مرگ فرو میبرد و یا شماری زیادی از زنان را به زندگی رقت بار مجبور می سازد.
طوری که می دانیم تضاد های گوناگون از جمله تضاد میان زنان و مردان در همه جوامع وجود دارد اما در جامعه ما به وسیله بیگانگان و دکانداران دین و همسایه های نا اهل و نا صالح بیشتر از پیش تقویه شده و حادتر گردیده است.
زن ستیزی را میتوان در مجموع در وجود هر مرد افغان یافت از مردان مترقی چپی گرفته تا واپسگرا های وابسته به امپریالیزم وافراد بیسواد و جاهل جامعه. همه و همه توقع دارند که همواره زنان شان از خواسته هایشان صد در صد اطاعت کنند.
شور بختانه زنان زیادی در افغانستان بخاطر خشونت های خانواده گی، ازدواج اجباری، بد دادن، مجبور ساختن به تن فروشی و تجاوز خود را آتش زده اند و یا دست بخود کشی زده اند. در واقع می توان آنرا نوعی از مبارزه برای رهایی از شر زندگی نکبت بار و نوعی از اعتراض علیه وحشت و آزار و اذیت مردان تلقی کرد.
بر اساس تصمیم حکومت وحدت ملی، در جریان پیکار های انتخاباتی قرار بود در هر وزارت خانه یک معین زن وجود داشته باشد. این تصمیم در برخی از وزارت خانه ها عملی شده است اما هنوز در بر گیرنده تمام وزارت خانه ها نیست.
حضور زنان در صفوف پولیس و اردو یکی از خواست های نهاد های مدافع حقوق زنان است. اما بر اساس تعهد حکومت، باید تا پایان سال جاری ۲۰۱۶، ۵۰۰۰ زن در صفوف پولیس وظیفه اجرا می کردند. اما وزارت داخله هنوز نتوانسته است تا این تعداد پولیس زن را در این وزارت جلب و جذب کند.
زنان بیشتر از نیم جمعیت افغانستان را با هزاران تحصیلکرده، متخصص و متجرب تشکیل می دهند. آنها دیگر قربانیان خاموش و ساکت نیستند. نیاز ندارند که مردها به نماینده گی از آنها سخن بگویند. از سوی دیگر نباید زنان تنها حضور سمبولیک در نهادهای دولتی داشته باشند. بلکه باید زنان در پست‌های عالی دولتی گماشته شوند و صلاحیت‌های اجرایی داشته باشند. هم اکنون به دلیل افزایش ناامنی‌ها، دختران در مناطق نا امن از حقوق ابتدایی و اساسی خود محروم استند. دروازه های صد ها مکتب به روی دختران بسته است. زنان حق کار، تعلیم و تحصیل ندارند و نمی توانند برای اعاده حقوق خود به مراجع عدلی و قضایی مراجعه نمایند .
پرونده صد ها زن و دختر جوان که بخاطر فرار از منزل در عقب میله های زنان قرار دارند منجمد شده است و برای رهایی آنها کوچکترین گامی مثبت برداشته نشده است.
برای رهایی زنان بی گناه از پشت میله های زندان، وزارت امور زنان، وزارت عدلیه، ستره محکمه و نهاد های مربوط به آن بالای محاکم محلی فشار وارد نمایند. تا پرونده های زنان هرچه زود تر مورد بررسی قرار گرفته و مجرم و غیر مجرم شناسایی و تفکیک شوند.
عاملین جنایت ها و آزار و اذیت بر زنان تا کنون شناسایی، دستگیر و محاکمه نشده اند.
حکومت وحدت ملی باید حاکمیت قانون را در اولویت کاری خود قرار دهد و با مجازات عاملین خشونت به مردم اطمینان دهد که اراده سیاسی برای حاکمیت قانون و مبارزه با خشونت و حراست از نوامیس مردم و حیثیت زنان وجود دارد؛ زیرا جنایتکاران با تجاوز بر نوامیس مردم و حیثیت زنان و دختران محیط اجتماعی و حریم خصوصی را برای زنان نا امن ترمی سازند.
بنا بر آن بر ماست که همه زنان افغانستان صرفنظر از هر جناح و هر حزب و هر سازمان و هر باوری که هستیم، یک مشت پولادین شویم و با مقاومت خود آواز زنان، روستایی، زنان بیسواد خانه، آواز کودک تحت سن «ازدواج اجباری» و دهها بدبختی های زنان را برملا ساخته و با اتحاد خود به مراجع ذیربط مراجعه نموده و خواستار تغییر در حیات اجتماعی و خانواده گی زنان شویم. در هر سالروز هشتم مارچ روز آزادی زنان، باید دست آوردی مثبت برای زنان جامعه خود داشته باشیم تا شعار های ما از حرف به عمل پیاده گردد.
زنده باد زنان افغانستان!
۲۰ فبروری ۲۰۱۷
نسخه برداشتن و یا رو برداری کردن، با نام نویسنده مجاز است.
توجه!
کاپی و نقل مطالب از «اصالت» صرف با ذکر منبع و نام «اصالت» مجاز است
کلیه ی حقوق بر اساس قوانین کپی رایت محفوظ و متعلق به «اصالت» می باشد
Copyright©2006Esalat