Mon, August 20, 2007
نويسنده : رحيم آريا
معرفی
رجال عمده افغانی در مشروطیت اول و دوم به مناسبت
استقلال افغانستان
زندگی نامۀ عبدالرحمن لودین
1: عبدالرحمن لودین : پسر سعید احمد لودین که یکی از رجال مشهور مشروطیت اول بود، میباشد. عبدالرحمن لودین در سال ۱۲۷۲ هجری شمسی در شهر کابل به دنیا امد و در مکتب حبیبیه درس خواند . وی علاوه بر زبانهای دری و پشتو به زبانهای ترکی، اردو، اندکی عربی و انگلیسی تسلط داشت و وی از این زبانها به دری ترجمه کرده میتوانست و نویسنده نیرومند دری و پشتو نیز بود.
لودین بعد از تکمیل تحصیلات خود در سال ۱۲۹۰ در اداره «سراج الاخبار» شروع به کار کرد و چند سالی تحت نظر طرزی از آن مرد بزرگوار بسیار مسائل را آموخت. وی همچنان در ادبیات و حقوق مطالعه کرد و مقالات او در «سراج الاخبار» نشر می گردید.
لودین جوان ازاده، کوشا و نهایت دلیر و صریح اللهجه بود و وی عضويت گروه مشروطه خواهان را نيز داشت و وی در شب ۱۲ سرطان سال ۱۲۹۷ بالای امیر حبیب الله خان حمله مسلحانه نمود لیکن امیر زنده ماند و لودین را به اسارت گرفتند و وی محکوم به اعدام شد لیکن بعد از ۸ ماه بعد از قتل امیر از زندان رها گردید. در زمان امیر امان الله خان، لودین مدتی در اداره جریده امان افغان کار کرد و بعداً در مراتب ذیل وظیفه اجرا نمود :
۱. عضویت مرکز قانون گذاری
۲. عضویت هیئت سیاسی فوق العاده افغانستان در بخارا
۳. رییس مرکه پشتو
۴. کفالت سرمنشی شاه
۵. رییس بلدیه قندهار
۶. رییس گمرکات کابل
۷. رییس بلدیه کابل
در اوائل سلطنت نادر شاه که وی وظیفه رئیس بلدیه کابل را بعهده داشت نادر روزی وی را به صرف طعام چاشت دعوت نمود و در قصر دلکشاه بر سر سفره شاهی نان خورد و نادر شاه با او به نرمی سخن میگفت. چون از نان خوردن فارغ شدند نادر این سفاک و کفتار درنده به سپاهیان حاضرباش بدون مقدمه امر داد تا او را بگیرند و بیرون قصر دلکشاه بکشند. این امر در ظرف چند لحظه در پای یکی از دیوار های دلکشاه عملی گردید و جوانی را که دارای سجایای عالی شجاعت، دانش، بینش و احساس وطنپرستی و روحیه ضد استعماری و انگلیسی بود به گلوله بستند و کشتند.لودین از جوانی رویه ضد انگلیسی را در سیاست خود داشت و همواره درین راه گام برمیداشت و حکم قتلش غالباً از همین رو صادر شد. در دوران امان الله خان پوست های مهمی را بر عهده داشت و در دو مجلس لویه جرگه نماینده بود.
از عبدالرحمن لودین (روانش شاد باد) برخی منظومات سیاسی و اجتماعی، یک رساله بیوگرافی رجال عمده افغانستان و یک قاموس بزرگ لغات پشتو به زبان دری باقی مانده است .
نام و خاطره اش جاودان باد !
مولوی عبدالرؤف خان قندهاری (خاکی)
استاد عبدالرب خان قندهاری خاكی